راه های کنترل و درمان اختلال جنسی

بسیاری از انواع سوء عملکرد جنسی با درمان مسایل فیزیکی یا روانشناختی که زیر بنای آن‌ها هستند، بهبود پیدا می‌کنند. دیگر راهکار‌های درمانی عبارتند از:

• دارو درمانی: اگر دارو باعث اختلال جنسی شده باشد، تغییر آن می‌تواند مفید باشد. مردان و زنانی که نقایص هورمونی دارند دارو‌های هورمونی برای آن‌ها مفید است. برای مردان داروهایی، چون سیلدنافیل (ویاگرا)، تادالافیل (کیالیس)، واردنافیل (لویترا، استاکسین) و آوانافیل (استندرا) عملکرد جنسی را با افزایش جریان خون در آلت تناسلی بهبود می‌بخشد.

• درمان‌های فیزیکی: درمان هایی، چون دستگاه‌های خلا و ایمپلنت آلت تناسلی می‌تواند به مردانی که ناتوانی نعوظ دارند کمک کند. دستگاه خلا برای زنان نیز کارآیی دارد، اما پر هزینه است. دستگاه‌های گشاد کننده برای زنانی که واژن تنگی دارند مفید است.

• سکس درمانی: درمانگران رابطه جنسی می‌توانند برای کمک به زوجینی که مشکلات جنسی را تجربه می‌کنند و تمایل دارند از روابط جنسی لذت ببرند، کارآمد باشند. درمانگر یک مشاور زناشویی با تجربه است که در خصوص رابطه جنسی به شما مشاوره می‌دهد.

• درمان‌های رفتاری: شامل روش‌های متنوعی است، مانند کسب بینش نسبت به رفتار‌های خطرناک در رابطه یا تکنینک‌هایی مانند خود تحریکی برای درمان مسایل مرتبط با برانگیختگی و ارگاسم.

• روان درمانی: درمان با مشاور آموزش دیده برای افردی که سابقه آسیب جنسی، احساس اضطراب، ترس یا شرم و تصویر بدنی ضعیفی دارند، مفید است.

• آموزش و ارتباط: آموزش درباره فعالیت و رفتار‌ها و پاسخ‌های جنسی به فرد در غلبه بر نگرانی هایش، درباره عملکرد جنسی کمک می‌کند. صحبت با همسر درباره نیاز‌ها و نگرانی‌ها می‌تواند به غلبه بر موانع داشتن یک زندگی جنسی سالم کمک کند.

موفقیت درمان به مسایل زیر بنایی سوء عملکرد بستگی دارد. چشم‌انداز درمانی برای سوء عملکرد‌هایی که مرتبط با وضعیت‌های قابل درمان است، بهتر می‌باشد. سوء عملکرد‌های خفیفی که مرتبط با ترس، استرس و اضطراب هستند اغلب با مشاوره و آموزش و بهبود ارتباط بین زوجین بهبود پیدا می‌کنند.

نحوه تشخیص اختلالات جنسی

در بیشتر موارد فرد در رابطه با لذت ناشی از رابطه جنسی، مشکلی را گزارش می‌دهد. درمانگر احتمالا سابقه علائم جسمانی فرد را تکمیل می‌کند. ممکن است آزمایشاتی برای رد کردن هر گونه مشکل پزشکی که می‌تواند با این وضعیت مرتبط باشد، تجویز کند. عموما تست‌های آزمایشگاهی نقش کمی در تشخیص سوء عملکرد جنسی دارند. ارزیابی نگرش‌های فرد درباره فعالیت جنسی و هر وضعیت مرتبط دیگری مانند ترس، اضطراب، سابقه سوء استفاده جنسی، نگرانی‌هایی پیرامون رابطه، مصرف داروها، الکل و مواد به درمانگر کمک خواهد کرد عوامل زیربنایی مشکل را شناسایی کند و برای درمان مناسب توصیه‌هایی ارائه دهد.

علل روانشناختی

بسیاری از افراد از نظر روانشناختی اختلال عملکرد جنسی را بروز می‌دهند. چیز‌هایی مانند:

• نگرانی در مورد عملکرد جنسی

• احساس گناه در مورد میل جنسی و فعالیت جنسی

• مشکلات ارتباطی

• افسردگی

• استرس

• عزت نفس

• مسائل مربوط به تصویری که ازبدن خوددارد

• تاثیرات آسیب‌های جنسی گذشته مانند تجاوز جنسی، خستگی یا تجربه جنسی منفی

درمان‌های پزشکی که اختلال جنسی را در پی دارد:

• بعضی از روش‌های جراحی که به عصب، آسیب می‌رسانند.

بسیاری از دارو‌ها نیز می‌توانند مشکلات عملکرد جنسی را به دنبال داشته باشند، از جمله:

• دارو‌های فشار خون

• دارو‌های ضد افسردگی

 

علل فیزیکی یا جسمانی

 

علل فیزیکی زیادی برای اختلال جنسی وجود دارد. به عنوان مثال، بیماری‌ها و شرایط زیر می‌تواند منجر به مشکلات عملکرد جنسی شود:

• عفونت‌های اورولوژی یا سرطان

• دیابت

• بیماری قلبی عروقی (بیماری قلبی و عروق خونی)

• فشار خون بالا

• کلسترول بالا

• عدم تعادل هورمونی

•الکل

• سوء مصرف مواد مخدر

• اختلالات عصبی

• بیماری‌های مزمن، مانند نارسایی کلیه

• آسیب عصبی

دلایل ایجاد اختلال جنسی

علل اختلال‌های جنسی را می‌توان به دو دسته کلی تقسیم کرد:

• علل جسمانی

• علل روانی

علائم و نشانه های سوء عملکرد جنسی در مردان و زنان:2

• فقدان میل و علاقه برای فعالیت جنسی

• ناتوانی در برانگیختگی

• درد ناشی از دخول

علائم و نشانه های سوء عملکرد جنسی در زنان:

• ناتوانی در رسیدن به ارگاسم

• نداشتن رطوبت واژنی کافی قبل و حین دخول

• ناتوانی در شل کردن کافی ماهیچه‌های واژن هنگام دخول

علائم و نشانه های سوء عملکرد جنسی در مردان:

• ناتوانی در ایجاد و حفظ نعوظ برای دخول

• تاخیر یا نبود انزال علی رغم دریافت تحریک جنسی مناسب

• ناتوانی در کنترل زمان انزال (انزال زودرسیا انزال دیررس)

اختلالات مربوط به درد‌های جنسی

اختلالات مربوط به درد‌های جنسی عمدتا به زنان محدود شده و در نتیجه عدم روان سازی کافی واژن در طی رابطه جنسی اتفاق می‌افتد. این امر ممکن است ناشی از عدم تحریک در رابطه با فعالیت جنسی یا تغییرات هورمونی ناشی از بارداری، شیردهی یا یائسگیباشد. دیگر دلایل عبارتست از سوزش، آزردگی ناشی از استفاده از کرم‌های ضد بارداری و اضطراب در رابطه جنسی.

درد‌های جنسی ممکن است ناشی از وضعیتی بنام واژینیسموس(انقباض غیر ارادی واژن) نیز باشد که در این حالت ماهیچه‌های دیواره واژن به هنگام مقاربت جنسی به صورت غیر ارادی اسپاسم می‌کنند (منقبض می‌شوند).

علت این اسپاسم‌ها مشخص نیست، اما آسیب‌های روانی ناشی از رابطه جنسی قبلی مانند سوء استفاده یا تجاوز، از عوامل تحریک‌کننده چنین شرایطی به شمار می‌آید.

یک مورد اختلال جنسی که در مردان اتفاق می‌افتد، «نعوظ مانا» است که نعوظی دردناک است و ممکن است برای چندین ساعت حتی در صورت عدم تحریک جنسی ادامه یابد. این امر ناشی از گیر افتادن خون در آلت تناسلی و عدم تخلیه کامل خون است. در صورت عدم درمان، این وضعیت ممکن است منجر به از دست رفتن دائم عملکرد نعوظ گردد.

اختلال در ارگاسم

افرادی که از اختلال در ارگاسم رنج می‌برند، موفق به رسیدن به نقطه اوج نمی‌شوند یا موجب تأخیر در دستیابی به آن می‌گردند. این اختلالات ممکن است دلایل فیزیکی، بیماری یا حتی در نتیجه مصرف دارو‌های خاص باشد.

 

برخی از عوامل تسریع کننده اختلال جنسی عبارتند از:

• افزایش سن

• بارداری

• افسردگی

• اضطراب

• استفاده از دارو‌های خاص مانند بازدارنده‌های جذب مجدد سروتونین

• اختلال در تحریک پذیری جنسی

پیشتر اصطلاحاتی که برای توصیف اختلال در تحریک پذیری جنسی از آن استفاده می‌شد، عبارت اند از «سردی» در زنان و «ناتوانی» در مردان.

اما در حال حاضر از این اصطلاحات دیگر استفاده نمی‌شود. امروزه از اصطلاح «اختلال نعوظ» بجای «ناتوانی» استفاده می‌گردد و اصطلاحات متعددی برای توصیف «سردی» زنان وجود دارد. این افراد ممکن است یک حس بیزاری یا اجتناب از تماس با یک شریک جنسی داشته باشند. مردان ممکن است متوجه گردند که تنها می‌توانند به نعوظی هرچند جزئی رسیده یا قادر به ایجاد آن نباشند.

مردان آسیب دیده نیز ممکن است متوجه شوند که هیچ لذت یا تحریکی از فعالیت جنسی خود نمی‌برند. در میان زنان آسیب دیده، واژن ممکن است قادر به روان سازی (خیس شدن) نباشد.

اختلالات جنسی که بر زنان تاثیرگذار هستند نیز عبارتند از:

• از دست دادن علاقه نسبت به رابطه جنسی

• مشکل در به ارگاسم رسیدن

• افکار منفی در طول رابطه جنسی

• خشک وتنگ بودن واژنکه موجب درد به هنگام رابطه جنسی می‌گردد.

• اختلال در امیال جنسی

این مشکلات ناشی از عدم وجود یا فقدان محرک جنسی هستند که به آن کمبود میل جنسی نیز گفته می‌شود. فقدان میل جنسی ممکن است در کل رابطه و یا در شریک رابطه نیز اعمال گردد. این اختلال ممکن است همیشه وجود داشته یا پس از یک دوره عملکرد جنسی طبیعی ایجاد گردد. کمبود هورمون استروژن در زنان و هورمون تستوستروندر مردان، می‌تواند منجر به کاهش تمایل جنسی شود.

نمونه‌هایی از اختلال جنسی در مردان عبارتند از:

-اختلال درنعوظ

• اختلالات ارگاسم/انزال

• نعوظ مانا یا نعوظ دردناک

انواع اختلالات جنسی

سوء عملکرد جنسی عموما به ۴ مقوله تقسیم می‌شود:

1. اختلالات میل جنسی (فقدان تمایل و علاقه به فعالیت جنسی)

2. اختلالات براگیختگی (ناتوانی در برانگیختگی فیزیکی و تحریک شدن در طول فعالیت جنسی)

3. اختلالات ارگاسم (تاخیر یا نبود ارگاسم)

4. اختلالات درد (درد هنگام دخول)

اختلالات جنسی

روابط جنسی در زندگی مشترک، مانند سوخت برای حرکت ماشین است؛ تا زمانی که سوخت فراهم نباشد، حرکت ماشین غیرممکن است ولی باید توجه داشت که برای حرکت، سوخت به تنهایی کافی نیست.

اختلالات جنسی را می توان به نوعی یک ناتوانی جنسی در مقاربت جنسی موفق با شریک جنسی خود تعریف نمود.

اختلالات جنسی به حالتی اطلاق می‌گردد که در هر یک از مراحل سیکل پاسخ جنسی، اتفاق افتاده و مانع از رضایت در فرد و همسر وی از فعالیت جنسی شان می‌گردد.

سیکل پاسخ جنسی شامل برانگیختگی یا تهیج، رابطه جنسی، ارگاسم و رهایی است. مرحله تهیج شامل میل و برانگیختگی است.

در حالی که تحقیقات اشاره می‌کنند، سوء عملکرد جنسی اختلال رایجی است، بسیاری از مردم از بحث درباره آن مردد هستند.

نداشتن رضایت جنسی را نمی توان به راحتی در دسته بندی های اختلال جنسی قرار داد. بیشتر همسرانی که برای راهنمایی به درمانگاه های جنسی مراجعه می کنند، رضایتی از روابط جنسی خود ندارند. گروهی از این همسران فقط از نداشتن لذت شکایت دارند. عوامل مختلفی می توانند مشکلات جنسی را به وجود آورند. مشکلات در ارتباط بین همسران به طور کلی (مثلا یک دعوای همیشگی) و از دست رفتن جذابیت همسران برای یکدیگر و خستگی از فعالیت جنسی ثابت (از لحاظ شکل و وضعیت ارتباط جنسی)؛ بنابراین اگر در رضایت جنسی مشکلی وجود داشته باشد، بحث مشکل جنسی مطرح است نه اختلال.

ممکن است مشکلات جنسی خودش را به صورت افسردگی، بی خوابی یا شکایت های مربوط به پزشکی زنان و نازایی نشان دهد. مشکل جنسی نیاز به غنی سازی رابطه همسران دارد. اگر رابطه همسران و وضعیت روانی هر یک بهبود یابد، معمولا مشکلات جنسی هم از بین می روند.

ذهنی شدن جنسیت و رفتار جنسی و خارج گشتن از چارچوب های عینی و مرتبط

 

رفتار جنسی انسان و به عبارتی نیاز جنسی آدمی در حد و اندازه و چارچوب خاصی قرار دارد. غریزه ی جنسی هدف اصلی اش بقای نسل بوده و از جذابیت هایی نیز برخوردار است. این امر موجب بهبود روابط و جذابیت زندگی میان همسران می گردد. همچنین هر فردی به میزان مشخصی از آن نیاز دارد. البته عامل مهم و قابل توجه آن شکل گیری اش در یک ارتباط سالم انسانی است. در صورتی که ملاحظات انسانی آن در نظر گرفته نشود، از مسیر متعارف و سازنده خارج شده و می تواند آسیب هایی را به همراه داشته باشد.

یکی از عواملی که می تواند باعث ایجاد انحراف و آسیب در رفتار جنسی شود، خارج شدن آن از وضعیت و چارچوب حقیقی و عینی و انتقال یافتن آن به زمینه های ذهنی است. چنین امری در ارتباط با اغلب امور مرتبط با زندگی انسان نیز می تواند مصداق داشته باشد.

برای مثال، امور مادی مانند خانه و اتومبیل هم در شرایط مادی و به صورتی که چارچوب آن مشخص باشد، خانه و اتومبیلی است که از ویژگی های لازم برخوردار و می تواند نیازهای آدمی را برآورده نماید. اما هنگامی که جنبه ی ذهنی به خود می گیرد و آغشته به بعضی از نیازهای بی پایه و اساس نفسانی برای پر کردن خلاءهای درونی میشود. چنین امری باعث می شود تا از مسیر خود خارج و به سمت تجمل و افراط سوق داده شود. بنابراین روی آوردن به سمت خودرو و خانه هایی تجملی تا شخص از آن طریق بعضی نیازهای دیگر را برآورده نماید، احتمال کجروی و نیروگذاری و اتلاف وقت، انرژی، عمر و وجود آدمی را به همراه خواهد داشت.

نیاز جنسی آدمی نیز می تواند از جنبه ی عینی و چارچوب های انسانی و عاطفی آن خارج شده و جنبه ی ذهنی و توهمی به خود بگیرد. چنین امری در مسیر لذت جویی صرف، سلطه گری بر سایرین، رفع تنش و اضطراب، برخی تنوع طلبی ها و مواردی از این قبیل، جنبه های خارج شده ی رفتار جنسی از مسیر حقیقی بوده که خواه ناخواه پیامدهای آسیب زا و مشکل آفرینی را نیز به همراه خواهد داشت.

منبع: کتاب درمان جنسی/نویسنده: سعید کاوه

افراط و برخورداری های بیش از اندازه

یکی دیگر از مواردی که می تواند در شکل گیری و ایجاد رفتارهای انحرافی جنسی مؤثر باشد، افراط و برخورداری های بیش از اندازه است. این امر متضاد با وضعیت محرومیت است. بدین صورت که گاهی افراد حتی از برخورداری های عاطفی و جنسی نیز بهره مند هستند. اما به دلیل زیاده روی و تکرار بیش از اندازه ی رفتارهای جنسی عادی و طبیعی نیز به تدریج لذت و جذابیتش را از دست می دهد. از این رو به رفتارهایی رو می آورد که برایش تازگی داشته و از جذابیت بهتری برخوردار باشد. این نکته را می توان با اعتدال و پرهیز از افراط به وضعیتی متعادل و متعارف رساند.

چنین امری را می توان در میان برخی از همسران که رو به بعضی تنوع طلبی های نامتعارف و انحراف گونه می آورند، مشاهده نمود. افرادی که در کنار همسر به ایجاد روابط عاطفی و یا جنسی با دیگر افراد می پردازند. هم چنین افرادی که تقاضای روابط جنسی نامتعارف از همسر دارند. همین طور افرادی که گرایش به هر دو جنس را پیدا می کنند Bisexual))، نیز در مواردی ناشی از همین افراط و برخورداری های بیش از اندازه است.

ترکیبی از موارد فوق

رفتار جنسی انسان می تواند پیچیده شده و در شرایط محرومیت، ترکیبی از موارد فوق با هم ادغام شده و رفتاری ناسالم، آسیب زا و مشکل آفرینی را برای فرد به همراه داشته باشد.

برای مثال، فردی که در شرایط محرومیت، از برهنه شدن و تماشای بدن خویش لذت می برد، احتمال دارد که در ادامه ی چنین امری یعنی تماشای بدن برهنه اش توسط دیگر افراد از جنس مخالف توأم شود. این اختلال یعنی خودنمایشگری (Exhibitionist) فرد مبتلا، بدن برهنه ی خود را در معرض تماشای افرادی از جنس مخالف می گذارد و از این رفتار لذت می برد.

به سر بردن در شرایط محرومیت و یافتن رفتاری که منشاء لذت باشد، می تواند عامل ایجاد اختلال و انحراف جنسی شود. البته اختلال هایی که اشاره شد می توانند از عوامل دیگری نیز تأثیر پذیری داشته باشند. اما بسر بردن در شرایط محرومیت جنسی نیز می تواند یکی از علل جذاب شدن این گونه رفتارهای انحرافی باشد.