مرجع صالح برای صدور قرار کیفری کجاسـت؟

برای صدور قرار اناطه همان مرجع کیفری که به ابتدا به موضوع رسیدگی کرده قرار را اناطه کیفری را صادر می نماید و در واقع همان مرجع تشخیص می دهد که صدور قرار اناطه ضرورت دارد یا خیر.

نکته ،،،

مرجع صالح برای صدور قرار اناطه کیفری همان مرجع کیفری رسیدگی کننده می باشد.

روند صدور قرار اناطه کیفری چگونه است؟

بعد از اینکه مرجع کیفری متوجه موضوع حقوقی که در صلاحیت رسیدگی مرجع حقوقی است گردید قرار توقیف دادرسی را صادر و پرونده به طور موقت بایگانی می شود و تعلیق تعقیب متهم نیز در دستور کار مرجع کیفری قرار می گیرد.

 

این وضعیت تا زمانی که پرونده در مهلت مقرر در مرجع حقوقی صلاحیتدار بررسی و رای مقتضی صادر شود ادامه خواهد داشت.

 

بعد از رسیدگی مراجع حقوقی به قسمت حقوقی پرونده و صدور رای مرجع کیفری به رسیدگی خود ادامه خواهد داد.

در چه مواردی قرار اناطه کیفری صادر می شود؟

طبق ماده ۲۱ قانون آئین دادرسی کیفری :

 

((هرگاه احرازِ مجرمیتِ متهم، منوط به اثبات مسائلی باشد که رسیدگی به آنها در صلاحیت مرجع کیفری نبوده و در صلاحیت دادگاه حقوقی باشد، با تعیین ذی‌نفع و با صدور قرار اناطه، تا هنگام صدور رأی قطعی از مرجع صالح، تعقیب متهم، معلق و پرونده موقت بایگانی می‌شود. دراین‌صورت، هرگاه ذی‌نفع ظرف یک ‌ماه از تاریخ ابلاغِ قرار اناطه بدون عذر‌موجه به دادگاه صالح رجوع نکند و گواهی آن را ارائه ندهد، مرجع کیفری به رسیدگی ادامه می‌دهد و تصمیم مقتضی را اتخاذ می‌کند))

 

تبصره‌ی ۱: در مواردی که قرار اناطه کیفری ازسوی بازپرس صادر می‌شود، باید ظرف سه روز به نظر دادستان برسد. چنانچه دادستان با این قرار موافق نباشد، حل اختلاف بنابر ماده‌ی ۲۷۱ این قانون به‌ عمل می‌آید.

 

تبصره‌ی ۲: اموال منقول از شمول این ماده مستثنا هستند.

 

تبصره‌ی ۳: مدتی که پرونده به‌صورت موقت بایگانی می‌شود، جزو مواعد مرور زمان به‌شمار نمی‌آید.

قرار اناطه کیفری

زمانیکه پرونده ای در دادسرا مطرح می شود قاضی دادسرا موظف به رسیدگی و صدور رای مقتضی می باشد اما گاهی اوقات در روند رسیدگی به پرونده موضوعاتی پیش می آید که منجر به متوقف شدن دادرسی می گردد یکی از دلایل توقف رسیدگی این است که در پرونده موضوع حقوقی پدید می آید که رسیدگی به آن در صلاحیت دادسرا نمی باشد ،در اینجا دادسرا اقدام به صدور قرار اناطه کرده و رسیدگی کیفری را متوقف نموده و پرونده را جهت رسیدگی به مرجع حقوقی صلاحیتدار اناطه می دهد.

قرار اناطه کیفری زمانی صادر می گردد که دادسرا یا دادگاه کیفری صلاحیت رسیدگی به موضوع حقوقی در پرونده را نداشته باشند.

نمونه گزارش پزشکی قانونی حجر

با تشکیل کمیسیون سه نفره در خصوص موضوع حجر و تاریخ شروع اظهار شود به استناد مندرجات پرونده نامبرده آقای ۸۱ ساله است که در معاینه توسط کارشناس متخصص این سازمان در محل سکونت و اعلام نظر آن کارشناس بر اساس سوابق ارائه شده از سوی آقای....نامبرده حداقل از سال 87 مبتلا به اختلال دوقطبی بوده به گونه ای که در دوره های عود و شدت بیماری توانایی اداره امور مالی و گاه غیر مالی را نداشته است البته بر اساس معاینه گارشناس این مرکز نامبرده حداقل از مرداد سال ۱۳۹۷ دچار افت قوای مغزی بوده و توانایی اداره امور مالی خود را ندارد.

از صاحب عکس فوق معاینه روان پزشکی انجام و مدارک بالینی موجود شامل پرونده بستری روان پزشکی مراجعات سرپایی نزد روانپزشک معالج و گواهی پزشکان معالج و معاینه قبلی در این سازمان بررسی شد نامبرده به اختلال خلقی ادواری مزمن از سال ۸۴ است که در مواقع عود و شدت موجب سلب توانایی تصمیم گیری امور مالی گردیده و نیز طبق مندرجات پرونده حداقل از مورخ ۹۷ مبتلا به درجاتی از افت قوای مغزی نیز باشد لذا در حال حاضر توانایی اداده امور مالی خود را ندارد وی مبتلا به اختلال بینایی می باشد.

دادخواست صدور حکم محجوریت:

ریاست محترم دادگاه خانواده

 

با سلام و عرض ادب

 

احتراماً اینجانب … به وکالت از … باستحضار می رساند:

 

مرحوم آقای … پدر موکل اینجانب مطابق با اسناد و مدارک پزشکی که به پیوست تقدیم گردیده است از سال ١٣٩٢ تاکنون دچار زوال عقلانی گشتند و پزشک معالج ایشان تشخیص بر این امر داده اند که مغز نامبرده کوچک گشته است و به هیچ وجه قادر به تمییز و تشخیص امور اعم از مالی و … نبوده اند..

 

نامبرده چندین بار در بیمارستان بستری و تحت معالجه بوده اند که موکل اینجانب با تشکیل پرونده کلاسه … در شعبه … دادیاری دادسرای امور سرپرستی و محجورین و بعد با ارجاع پرونده کلاسه به شعبه … همان مجتمع برحسب نظر اعلامی پزشکی قانونی مسجل گردید که متاسفانه نامبرده در دوران زوال عقلانی معاملاتی را انجام داده اند و زوال عقلانی تایید گردید که متاسفانه ماه گذشته به دلیل عارضه حادث شده دار فانی را وداع گفته اند

 

لازم به توضیح می باشد که متاسفانه بدلیل بیماری که برای پدر موکل اینجانب حادث شده بود ایشان قوای عقلانی خود را از دست داده بوده اند و فرزند ایشان آقای … با علم بر این موضوع که پدرشان قادر به تشخیص امور مالی خود نیستند در سال ١٣٩۴ قراردادی را در ارتباط با منزل مسکونی شان تنظیم و مرحوم آقای … آن را امضا نموده اند در صورتی که تمامی مدارک پزشکی ایشان گواه این امر می باشند که در آن تاریخ نامبرده دچار زوال عقلانی بوده اند

 

فلذا مطابق با مطالب معروضه مستنداً به ماده ١٢٠٧ قانون مدنی تقاضای صدور حکم حجر مرحوم … در تاریخ ذکر شده مورد استدعاست.

نحوه اعتراض به حکم حجر چگونه است؟

در صورتی که فرد محجور با درمان و مراقبت و مصرف دارو درمان یابد و حجر وی پایان پذیرد می تواند نسبت به بطلان حکم حجر اقدام نماید.

 

در اینجا فرد بهبود یافته از حجر پس از صدور رای ،به دادگاه مراجعه کرده و اعتراض می کند و بهد از دریافت احضاریه و مراجعت به دادگاه با توجه به مندرجات پرونده ،وعلت حکم تقاضای تغییر نظر قاضی را می نماید.

در دادگاه تجدید نظر بعد از بررسی مدارک و گزارشات پزشکی قانونی ،یا دادگاه رای به ابطال رای می دهد یا آن را همچنان پابرجا می داند .

 

اگر نظر دادگاه مبنی بر ابطال حکم حجر بود اختیار اداره و نگه داری از اموال محجور از قیم سلب شده و به خود فرد باز می گردد.

 

نکته: مشاهده می گردد برخی از نزدیکان شخص محجور یا طلبکاران وی در صدد تقاضای اعلام حجر می یابند که انگیزه آنان ، بیش از آنکه اعلام حجر باشد، بدنبال تعیین مبداء زمانی حجر می باشد بدین نحو که از زمان مذکور، معاملات وی باطل گردد و در نتیجه معاملات سابق بر تاریخ مذکور صحیح تلقی گردد.

در این خصوص اشحاص ثالث می توانند با توسل به نهاد اعتراض ثالث، مبادرت به اعتراض نسبت به حکم حجر بنمایند.

آثار صدور حکم حجر چیست؟

آثار صدور حکم حجر : چنانچه حکم حجر صادر گردد، آثاری بر این حکم مترتب می گردد که بنوعی زندگی شخص محجور از منظر حقوقی دستخوش انسجام و نظارت قرار می گیرد.

 

۱-ممنوع شدن محجور از دخالت در امور مالی وجلوگیری از تعهدات مالی برای شخص محجور

 

۲-تعیین قیم برای شخص محجور جهت اداره امور مالی وی

 

۳-فروش اموال شخص محجور تنها با اجازه دادستان و توسط قیم به جهت مصلحت وی انجام خواهدشد.

آیا می توان برای شخصی که فوت شده تقاضای صدور حکم حجر کرد؟

ممکن است شخصی که فوت کرده قبل از فوت،محجور بوده باشد و اقدام به انجام معاملاتی که به ضرر خود و وراثش بوده کرده است و ورثه ایشان از انجام چنین معاملاتی اطلاعی نداشته اند.

اگر وراث از انجام چنین معاملاتی بعد از فوت شخص محجور مطلع شوند ،می توانند با ارائه اسناد و مدارک و شهودی ،حجر متوفی را اثبات کرده و تقاضای ابطال معاملات صورت گرفته را بخواهند ،که در این صورت تمام معاملات متوفی محجور قبل از فوتش هم باطل خواهد شد.

مدارک مورد نیاز جهت تقاضای صدور حکم حجر چیست؟

۱-تصویر مصدق نظریه پزشک (اختیاری)

 

۲-به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت و کارت عابر بانک جهت پرداخت هزینه دادرسی الزامی می‌باشد

 

در صورت عدم وجود مدارک اختیاری فوق می‌توانید یکی از موارد ذیل را ارائه نمایید:

 

۱-استعلام نظر پزشکی قانونی

 

۲-تحقیقات محلی

 

۳-شهادت شهود و مطلعین

 

۴-شماره پرونده استنادی

 

۵-سایر دلایل و مستندات

وظیفه اداره و دادسرای سرپرستی چیست؟

در خصوص محجورین ، اداره سرپرستی وظیفه نظارت، نصب قیم ،نصب امین ، تشکیل پرونده در خصوص محجورین،نظارت بر فروش اموال غیرمنقول بعهده دارد.

اداره سرپرستی موظف است بر اموال محجورین نظارت کند که حیف و میل نشود و حقوق وی تضییع نگردد.

دادگاه صالح برای صدور حکم حجر و نصب قیم کدام دادگاه است؟

صدور حکم حجر و نصب قیم در صلاحیت دادگاه عمومی است که برابر بند ۱۰ ماده واحد قانون اختصاصی تعدادی از دادگاههای موضوع اصل ۲۱ قانون اساسی(دادگاه خانواده) مصوب ۱۳۷۶ نصب قیم و ضم امین و عزل آنها درصلاحیت دادگاه خانواده قرار گرفت.

همچنین در قانون حمایت از خانواده در سال ۱۳۹۲ مواد قانونی تصویب شده که برای صدور حکم حجر ، که دادگاه خانواده دارای صلاحیت کافی در امر صدور و ابطال حکم حجر می باشد.

نحوه صدور حکم حجر چگونه است؟

بعد از اطلاع دادستان از موضوع حجر و بررسی شواهد و مستندات ،شخص محجور به دادگاه ارجاع و معرفی خواهد شد ،دادگاه نیز اقدام به انجام تحقیقات لازم در رابطه با وضعیت شخص محجور خواهد نمود و سپس حکم مقتضی صادر خواهد شد.

 

همچنین افراد دیگری که شاهد حجر شخص مذکور بوده اند می توانند با تنظیم دادخواستی مبنی بر صدور حکم حجر از طریق دفاتر خدمات قضایی ،خواهان صدور حکم حجر برای این اشخاص شده و تقاضای قیمومت برای این اشخاص را نمایند.

نحوه اثبات حجر اشخاص محجور چگونه است؟

یکی از بهترین و سریعترین راهها برای اثبات حجر اشخاص ،مراجعه به پزشکی قانونی و دریافت نامه پزشکی مبنی بر حجر شخص محجور است،که این نامه مورد تایید دادگاه بوده و نیاز به انجام تحقیقات و طی مراحل طولانی نمی باشد.

یکی دیگر از راههای اثبات حجر،استفاده از شهادت شهود ،مبنی بر مشاهدات خود از رفتارهای شخص مجحور است که می تواند اماره ای بر تایید حجر شخص مذکور باشد.

محجور کیست؟

در قانون امور حسبی، برای افرادی که بواسطه ضعف قوای دماغی(قدرت تشخیص مسائل اقتصادی) قادر به تشخیص مصلحت خود نیستند تدابیری اندیشیده شده است که اولین مرحله آن صدور حکم حجر برای این افراد می باشد تا با این حکم مانع سوء استفاده افراد سودجو از شخص محجور شوند.

 

از طرفی قانون نسبت به این اشخاص محدویت های را نیز اعمال میکند تا جای که حتی به اشخاص محجور اجازه هیچ گونه تصرفی در امواشان را نمی دهدو علت این امر همانطور که گفته شد جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی از شخص محجور می باشد.

 

طبق قانون ،دادگاه موظف است برای این اشخاص قیم تعیین نماید شخص قیم بر اعمال و معاملات محجور نظارت کرده تا ضرر و زیانی به وی وارد نگردد و یا اینکه مورد سو استفاده واقع نشود.

 

پس از تعیین قیم همه دارایی و اموال شخص محجور در اختیار قیم قرار می گیرد و او باید اموال و دارایی شخص محجور را مدیریت کند .قیم حق ندارد هیچ گونه دخل و تصرفی را که خلاف مصلحت محجور است در اموال و دارایی وی بنماید.

نکات مهم و پایانی

علاوه بر رئیس قوه قضائیه، افراد زیر نیز می توانند در صورت خلاف شرع دانستن حکم صادره، مراتب را به ایشان اطلاع داده و بدین ترتیب صورت پذیرد:

رئیس دیوان عالی کشور

رئیس کل دادگستری هر استان

دادستان کل کشور

رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح

دادستان اجرای احکام

امور مرتبط با اعاده دادرسی عبارتند از:

امور مدنی

امور کیفری

دیوان عدالت اداری

داوری

دادگاه نظامی

قوه قضائیه

دادگاه روحانیت

از جمله سایر احکامی که می توان در ارتباط با آنها درخواست اعاده دادرسی نمود، احکام صادره از دادگاه بدوی به موجب واخواهی یا تجدیدنظر خواهی است. برای مثال:

احکام غیابی صادره

احکام صادره در دعاوی مالی با ارزش خواسته بیش از 3 میلیون ریال

احکام صادره در دعاوی غیر مالی

احکام صادره در ارتباط با موضوعاتی که اعتراض نسبت به حکم در خارج از مهلت مقرر صورت پذیرد.

چنانچه دادخواست اعاده دادرسی در ارتباط با قسمتی از حکم باشد، در صورت قبول دادخواست و پذیرش ادله، فقط همان بخش از حکم نقض می شود.

اگر اعاده دادرسی به جهت مغایرت دو حکم صورت پذیرد، در صورت قبول دادخواست و پذیرش ادله، حکم دوم نقض می شود.

اگر اقدام متقاضی اعاده دادرسی در ارتباط با حکم صادره از دادگاه بدوی و یا دادگاه تجدیدنظر باشد، باید جهت ارائه دادخواست به دادگستری استان مربوطه مراجعه نماید.

اگر اقدام متقاضی اعاده دادرسی در ارتباط با حکم صادره از دیوان عالی کشور باشد، باید جهت ارائه دادخواست به دادستانی کل کشور مراجعه نماید.

اگر اقدام متقاضی اعاده دادرسی در ارتباط با حکم صادره از سازمان قضائی نیروهای مسلح باشد، باید جهت ارائه دادخواست به حوزه نظارت سازمان قضائی نیروهای مسلح در همان استان مراجعه نماید و یا می توان به ریاست سازمان قضائی نیروهای مسلح در استان تهران مراجعه نمود.

نحوه اجرای حکم بعد از قبول دادخواست

در ارتباط با پرونده مالی اگر بتوان از طرف مقابل دادرسی که حکم قبلی به نفع وی صادر شده بود، تامین یا خسارت اخذ نمود، اجرای حکم قبلی ادامه پیدا می کند. در غیر اینصورت، تا زمان صدور حکم مقتضی، اجرای حکم متوقف می شود.

در ارتباط با پرونده غیر مالی، تا زمان صدور حکم مقتضی، اجرای حکم متوقف می شود.

در ارتباط با پرونده های مشمول حکم اعدام یا قطع عضو، در صورت ارائه دادخواست اعاده دادرسی، بلافاصله و بدون طی مراحل پذیرش یا رد دادخواست، اجرای حکم متوقف می گردد.

در صورت توقف اجرای حکم بنابه درخواست اعاده دادرسی و در ادامه، رد دادخواست، عملیات اجرائی به حالت قبلی بازگردانده می شود.

موارد پذیرش درخواست اعاده دادرسی در پرونده های کیفری

احراز زنده بودن مقتول بعد از صدور حکم قصاص قاتل

اثبات جعلی بودن اسناد و شهادت دروغین شاهدان که حکم براساس آنها صادر گشته

محکومیت چند نفر به جهت ارتکاب یک جرم و احراز عدم امکان وقوع جرم توسط اشخاص بیشتر

محکومیت دو شخص در ارتباط با جرم واحد و اثبات بی گناهی یکی از آنها

صدور احکام مختلف در ارتباط با ارتکاب جرم مشابه

ارائه ادله جدید جهت اثبات بی گناهی فرد محکوم، بعد از صدور حکم قطعی

صدور مجازات بیش از حد نصاب

احراز جرم نبودن عمل ارتکابی

مراحل درخواست اعاده دادرسی

تنظیم دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضائی

پرداخت هزینه

تقدیم دادخواست به دادگاه صادر کننده حکم قطعی توسط دفتر خدمات قضائی

بررسی پرونده توسط دادگاه

اظهارنظر دادگاه نسبت به اساس دادخواست

قبول یا رد دادخواست براساس وجود شرایط مربوطه. اعم از عدم انقضای مهلت مقرر، تحقق علل ارائه دادخواست، تناسب ادله متقاضی با موضوع دادخواست و دارا بودن ادله به جهت شرایط قانونی

حالت اول: قبول دادخواست

خارج شدن پرونده از وضعیت مختومه

تعیین وقت رسیدگی و احضار طرفین

تشکیل جلسه رسیدگی

رسیدگی به ماهیت دعوی و دلایل بیان شده

در صورت قبول دلیل و ادعای دادخواست کننده، حکم قبلی نقض و حکم مقتضی صادر می گردد.

در صورت رد دلایل و ادعا، حکم قبلی تایید خواهد شد.

حالت دوم: رد دادخواست

صدور قرار رد دادخواست

مختومه شدن پرونده