چه زمانی اقدام به شکایت از کلاهبردار پانزی کنیم؟

اگر شما مطمئن شدید که شخص سرمایه پذیر کلاهبردار است که دیگر طرح پانزی فرو پاشیده شده است پس بهتر است به فکر اینکه کی شکایت کنید باشید، تحقیقات خود را در موضوع سرمایه گذاری بیشتر کنید.

کلاهبرداری پانزی فقط برای ارز دیجیتال انجام می شود؟

خیر؛ حوزه فعالیت کلاهبرداران پانزی گسترده است می تواند شامل امر سرمایه گذاری در بازارهای مختلفی باشد.

چگونگی طرح شکایت از کلاهبردار پانزی

کلاهبرداری پانزی یعنی طرح یعنی نقشه یعنی کلاهبرداران صفر تا صد مسیر کلاهبرداری را پیش بینی کرده اند پس به دام انداختن این اشخاص کاری دشوار است اما مسیر طرح شکایت می تواند سریعاً از طریق پلیس فتا، پلیس جرایم اقتصادی و یا آگاهی و همچنین طرح شکایت کلاهبرداری از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و دادسرا می باشد که مسیر آخر کمی زمان بر است پس در شناسایی کلاهبردار پانزی که به فروپاشی طرح رسیده باید از زمان نهایت استفاده را برد چون ممکن است از کشور خارج شده و دیگر امیدی به بازگشت سرمایه، سرمایه گذاران مال باخته نباشد.

شاخصه ها و ویژگی های کلاهبرداری پانزی

کلاهبرداری پانزی می تواند در ارزهای دیجیتال، بورس، معاملات ملکی، سرمایه گذاری خارجی و … انجام شود اما در تمامی این مصادیق کلاهبرداری پانزی برخی ویژگی ها مشترک است و با کمی دقت در آن ها اشخاص می تواند از به تحمل زیان گزاف جلوگیری کنند.

الف- تبلیغات تطمیع کننده

کلاهبرداران طرح پانزی عموماً تبلیغات گسترده ای ندارند و سعی می کنند تا با بهره گیری از فضای مجازی تبلیغات خود را منتشر کنند اما عموم تبلیغات ایشان توسط مشتریان خود انجام می شود.

در واقع به مانند کلاهبرداری در شرکت های هرمی، که هر عضو با معرفی عضو جدید سهم می برد در کلاهبرداری پانزی افراد با خوشحالی و ذوق عامل تبلیغات طراح پانزی می شوند و با معرفی کار کلاهبردار پانزی و گفتن اینکه “ماهیانه N درصد سود پرداخت می کند و من الان یکساله دارم سود می گیرم” عملاً قربانی دیگر در تور کلاهبردار پانزی انداخته اند.

ب- واریز سود های توافق شده در تاریخ های معین شده

مطابق با قراردادی که طراح پانزی در حضور یک وکیل دادگستری منعقد می کند، سرمایه پذیر، متعهد به پرداخت سود ماهیانه مشخص می شود و این سود را مطابق با توافق پرداخت می کند.

چند ماه می گذرد و سود مطابق با نظم مشخص شده، پرداخت می شود و به مرور اعتماد سرمایه گذار جلب می شود و حتی ممکن است سرمایه اولیه خود را بیشتر و دیگران را ترغیب به سرمایه گذاری کند.

پ- دادن رزومه از سرمایه گذاران

کلاهبردار پانزی سعی می کند تا در جلسه جلب اعتماد سرمایه گذار به هر لطایف الحیلی متوسل شود تا سرمایه گذاری به سرمایه گذاری روی آورد ممکن است با معرفی برخی از مشتریان خود از جمله بازیگران، فوتبالیست ها و … و حتی نام بردن از حجم کلان مبالغ سرمایه گذاری شده بر اهمیت کار خود بیفزاید و مشتریان را ترغیب به سرمایه گذاری کنند بدون آنکه حتی نمونه سند اصلی با جلسه ای میان سرمایه گذاران ترتیب دهد.

ت- نداشتن شفافیت در موضوع سرمایه گذاری

در مثال بالا که در خصوص صادرات زعفران بود، کلاهبردار پانزی هیچ وقت از چگونگی فعالیت خود و اینکه به چه نحو زعفران را خریداری می کند و به چه طریق صادرات می کند، سخن نمی گوید صرفاً با نشان دادن نمونه کارهای خود که بعضاً در دفترش وجود دارد بیان می کند که ما این کار را به کشورهای اروپایی یا حوزه خلیج فارس ارسال می کنیم.

اما اینکه تاجر آن طرف کیست و بایست به چه مبلغی بفروشد و یا اینکه حجم صادرات و واردات چقدر است و از کدام گمرک انجام می شود، حرفی نمی زند چون هر چقدر کلاهبردار پانزی اطلاعات بیشتری در اختیار سرمایه گذاران قرار دهد، احتمال فروپاشی زودهنگام طرح وجود دارد.

ث- جعل عناوین

عموماً طراحان کلاهبرداری پانزی یا دکتر هستند یا مهندس، پس از این دو قاعده خارج نیست چون دیگر نیازی به صدا کردن نام خانوادگی ندارند هر چند نام خانوادگی این اشخاص نیز جعلی است.

ج- محل دفتر یا شرکت

انسان مجذوب زیبایی می شود پس اولین فاکتور در جذب مشتریان، بودن یک دفتر شیک، رفت و آمد ارباب رجوع، منشی خانم، معطلی در پشت اتاق کلاهبرداری پانزی (آقای دکتر یا مهندس) همه و همه می تواند بر جللب اعتماد سرمایه گذار اثر گذار باشد.

پس صرفاً گول این موارد را نخورده و خود مستقلاً نسبت به استعلامات مربوطه و نوع فعالیت کلاهبردار پانزی اقدام کنید تا مادامی که از صحت و سقم ادعاهای ایشان مطمئن نشده، اقدامی برای سرمایه گذاری نکنید.

چطور طراح پانزی می تواند در سه ماه کلاهبرداری کند و سرمایه کلانی جمع کند؟؟

کلاهبردار یا طراح پانزی از صبر بالایی برخودار است و تا زمانی که به آن هدف خود در طرح نرسد هیچگاه اقدام به فروپاشی طرح نمی کند بلکه پیروزی کلاهبردار پانزی در ترویج دیگران به آوردن سرمایه است بدین نحو که سرمایه گذار اول، سرمایه ای بالغ بر یک میلیارد می آورد و مطابق با قرارداد که عموماً در حضور یک وکیل دادگستری یا به اصطلاح وکیل بین ­المللی (که صرفاً نقش پوشش را دارد) منعقد شده، سرمایه گذار بعد از سه ماه جدای از سود پول، قرارداد را فسخ و اصل سرمایه را می گیرد.

این خود اعتمادی در سرمایه گذار ایجاد می کند که مطابق با وعده خود عمل کردند و آن سرمایه گذار می شود مبلغ طراح پانزی برای معرفی کلاهبردار به دیگران و یا اینکه به مرور که تعداد سرمایه گذاران بیشتر می شود.

کلاهبردار پانزی از اصل سرمایه سرمایه گذاران جدید سود سرمایه گذاران قدیمی را پرداخت می کند و همین رویه ادامه دارد ممکن است یکسال و ممکن است چند سال تا اینکه کلاهبردار پانزی به هدف مالی پیش بینی شده در طرح پانزی برسد.

در واقع تفاوت آنجا محسوس می شود که سرمایه گذاران طرح پانزی در واقع هر کدام تابلوی گویای تبلیغاتی کلاهبردار پانزی می شود بدون اینکه تبلیغاتی در حجم گسترده کند همین امر اعتماد را برای سرمایه گذاران جدید فراهم می کند و بدون درنگ و تردید اقدام به سرمایه گذاری می کنند.

پس از آنکه طراح پانزی به هدف مالی در طرح خود رسیدی، شاید در کمتر ۲۴ ساعت نسبت به فروپاشی و منحل کردن این طرح نموده و سرمایه گذاران را با انبوهی از سرمایه از دست رفته تنها می گذارد.

در دهه ۷۰ شمسی قرن حاضر، برخی از مؤسسات مالی و اعتباری با بهره گیری از این طرح نسبت به کلاهبرداری از مردم اقدام کردند و می توان گفت کلاهبرداری پانزی امری جدید نیست و عموماً کلاهبرداران پانزی در شرایط شدید تورمی ظاهر می شوند چون مردم برای اینکه اصل سرمایه و پول خود را حفظ کنند و اینکه تجربه و تخصصی در سرمایه گذاری ندارند، به این اشخاص روی می آورند.

اما به زبان ساده تر این طرح یا کلاهبرداری پانزی به چه نحو کار می کند؟

بهتر است موضوع را با مثالی ملموس تشریخ شود؛ فرض کنید شرکت صادرات و واردات زعفران با تبلیغات گسترده در فضای مجازی و روزنامه ها به دنبال جذب سرمایه گذار است با این محتوا که به ازای حداقل ۱۰۰ میلیون تومان ماهیانه سود ۱۵ درصد یا کمتر یا بیشتر دریافت کند مشروط بر اینکه اصل سرمایه محفوظ و در دوره های سه ماهه، شش ماهه و یکساله سرمایه گذار می تواند قرارداد را فسخ و اصل سرمایه را مطالبه کند و همچنین از بابت تضمین پرداخت سرمایه به دو برابر مبلغ سرمایه گذاری شده، سفته تودیع می شود و همچنین شرکت قابلیت استعلام از طریق مراجع ثبتی و رسمی را دارد.

این طرح اولیه کلاهبرداری پانزی است برای جذب سرمایه گذار؛ اما همانطور که در آگهی نوشته شده بود، سرمایه گذار می تواند بعد از سه ماه قرارداد را فسخ کند و اصل سرمایه را مطالبه کند.

پیشینه تاریخی و ساختار کلاهبرداری پانزی

طرح پانزی که به بر اساس نام طراح آن آقای چارلز پانزی نامگذاری شده است، به صورت کاملاً اتفاقی و بدون برنامه ریزی قبلی خلق شد.

بدین شکل که آقای پانزی در دهه ۲۰ قرن بیستم میلادی با فروش کوپن های بین المللی تمبر پستی افراد را دعوت به خرید با با پرداخت سود ۵۰ درصد سی روزه و ۱۰۰ درصد شصت روزه تشویق می کرد که در آن زمان با توجه به ایده و تفکر پشت پرده آن، مردم برای اینکه از این سود سرشار عقب نمانند، فوج فوج برای سرمایه گذاری بر روی طرح آقای پانزی روانه شده و به مرور سرمایه کلانی جمع و طرح به روز فروپاشی خود نزدیک و از هم می پاشد و اینجاست که سرمایه گذاران صرفاً با گرفتن چند قسط از سود خود، اصل سرمایه را باخته و دیگر امیدی به برگشت ندارند از همین رو آقای چارلز پانزی در تاریخ امریکا به بدنامی در عرصه کلاهبرداری شهره شد.

کلاهبرداری پانزی چیست؟

در ساده ترین شکل از کلاهبرداری، شخصی با فریب دادن شخص دیگر و توسل به اقدامات متقلبانه، قصد بردن مال دیگری را دارد و اگر اشخاص کمی آگاه نسبت به این قبیل اقدامات باشند، از افتادن در دام این افراد شیاد و کلاهبرداری پیشگیری می شود.

اما کلاهبرداران به تناسب رشد فناوری و تکنولوژی و آزمون و خطاء و تنوع در انواع وسایل و اقدامات متقلبانه، اشکال و مصادیق متفاوتی از کلاهبرداری را عرضه کردند که هدف خالی کردن جیب افراد طماع بوده است.

عموم این قسم از کلاهبرداری ها از طریق فضای مجازی، وسایل ارتباط جمعی و حتی سایت های قمار و شرط بندی انجام می شود که از ابتدای امر اشخاص فعال در این حوزه بر غیرقانونی بودن فعالیت این قبیل سایت ها و پیج های شرط بندی و قمار آگاهی دارند.

اما مشکل زمانی بروز پیدا می کند که شخص کلاهبردار با طراحی نقشه راه، مسیری کاملاً قانونی را برای رسیدن به هدف کلاهبرداری طی می کند که یکی از این قسم کلاهبرداری ها که در کشور ما کاملاً قانونی فعالیت خود را شروع می کند و با طرح و نقشه بعضاً بلند مدت سرمایه عظیمی جمع کرده و نابهنگام همچون زمین سستی، زیر پای سرمایه گذاران را خالی می کند و آن کلاهبرداری پانزی یا طرح پانزی است.

جرائم منافی عفت اصولا چگونه اثبات می شوند؟

این جرائم با سوگند اثبات نمی شوند و لازم است که حتما با شهادت چهار نفر که کاملا عمل را دیده باشند اثبات شود.

آیا از طریق فضای مجازی نیز جرم رابطه ی نامشروع محقق می شود؟

اگرچه در تعریف به عمل آمده در متن ماده بیشتر بیانگر رابطه ی فیزیکی است، اما ممکن است صحبت های غیراخلاقی دو نفر در بین فضای مجازی نیز توسط قضات جرم رابطه ی نامشروع قلمداد شود.

آیا بخشش خیانت، درجنبه کیفری، تاثیری در مجازات شخص مجرم خواهد داشت؟

اگر موضوع جرم رابطه ی نامشروع غیر از زنا باشد ممکن است دادگاه در مجازات وی تخفیف یا  اجرای آن را تعلیق نماید.

آیا خیانت قابل بخشش است؟

موضوع بخشش خیانت زوجین، از دو دیدگاه قابل تامل و بررسی می باشد، دیدگاه اول از جهت گذشت و بخشش نسبت به یکدیگر که امری شخصی بوده و کاملا تصمیم گیری در آن مربوط به طرفین می باشد.

اما از جهت موضوع و دیدگاه دیگر، اثر قانونی که در این باره وجود دارد می باشد.

در ابتدا باید به جرائم قابل گذشت و غیرقابل گذشت اشاره کرد.

جرائم قابل گذشت جرائمی هستند که در صورتی مقامات قضایی به آنها رسیدگی و  اجرای مجازات می نمایند که شاکی از متهم شکایت نموده باشد و اگر شاکی از جرم گذشت کند، در هر مرحله ای که موضوع مطرح باشد متهم دیگر تحت تعقیب کیفری قرار نخواهد گرفت.

(برای مثال جرم توهین) در حالی که در جرائم غیر قابل گذشت نیازی به شکایت شاکی یا مدعی خصوصی نمی باشد.

ضابطان و البته دادستان در صورت اطلاع از وقوع می توانند اقدام به اعلام جرم و درخواست رسیدگی نمایند و حتی اگر شاکی در این این جرائم گذشت نماید جنبه ی عمومی جرم کماکان باقی خواهد بود.(برای مثال جرم قتل، اختلاس و…)

حال با توجه به توضیحات فوق، باید بیان داشت که هردو جرم زنا و رابطه ی نامشروع غیر زنا یک نوع جرم غیر قابل گذشت می باشند و درصورت گذشت و بخشش شاکی، رسیدگی و اجرای مجازات در هرحال ادامه خواهد داشت.

اما مطابق با تصمیمات اخیر قوه قضاییه در قالب یک رای وحدت رویه؛ جرم موضوع ۶۳۷ (رابطه ی نامشروع) یک نوع جرم شرعی همانند جرم زنا نمی باشد و در نتیجه قاضی رسیدگی کننده به موضوع می تواند درصورت وجود شرایط لازم اقدام به تخفیف، تعلیق و… مجازات نماید. برعکس جرم زنا که این امکان را ندارد.

با توجه به اینکه یکی از چند مورد جهات تخفیف در مجازات، گذشت شاکی می باشد، در صورتی که شاکی در جرائم منافی عفت غیر از زنا از شکایت خود صرف نظر کند قاضی این اختیار را خواهد داشت که در مجازات تخفیف قائل شده، یا در صورتی که سابقا محکومیت تعلیقی نداشته باشد مجازات را معلق نماید.

اما قانون گذار برای اثبات این جرائم شهادت چهار نفر را لازم دانسته است و بیان داشته است که:

در خصوص شهادت بر زنا یا لواط، شاهد باید حضوری عملی را که زنا یا لواط با آن محقق می شود دیده باشد و هرگاه شهادت مستند به مشاهده نباشد و همچنین در صورتی که شهود به عدد لازم نرسند شهادت در خصوص زنا یا لواط، قذف محسوب می شود و موجب حد است. (منظور از قذف نسبت دادن زنا و لواط به شخصی، بدون اینکه بتوانیم آن را اثبات نماییم)

این موضوع در خصوص ماده ۶۳۷ (رابطه ی نامشروع بدون رابطه ی جنسی) هم شامل می شود ضمن اینکه اگر ادعای ارتکاب آن در فضای مجازی مطرح شود، از آنجایی که اطلاعات برنامه های خارجی (تلگرام، واتس اپ و…) در ایران یافت نمی شود، محاکم قضایی اثری بر اطلاعات به دست آمده از طریق شبکه های خارجی قائل نمی باشند.

چگونه خیانت طرف مقابل را اثبات کنیم؟

مطابق با یک اصل کلی در امور حقوقی و کیفری، برای اثبات ادعای خود در محاکم قضایی نیازمند به دلایل و ادله ی قانونی و شرعی معتبر می باشیم.

اثبات ادعا در امور منافی اخلاق و عفت به دلیل قبح موضوع نسبت به سایر امور، امری سخت تر خواهد بود.

از آنجایی که در جرائم منافی عفت، با سوگند قابل اثبات نیستند (جرائمی که مجازات قانونی آن شلاق باشد با سوگند ثابت نمی شود و جرائم منافی عفت نیز دارای مجازات شلاق می باشند) مهم ترین ادله برای اثبات جرم شهادت شهود می باشد.

این ماده بیان می دارد که:

زنا عبارت است از جماع (منظور برقراری رابطه ی جنسی) مرد و زنی که علقه زوجیت بین آنها نبوده و از موارد وطی به شبهه نیز نباشد.

منظور از وطی به شبهه که ریشه در فقه ما دارد، برقراری رابطه ی جنسی با یک طرف بدون قصد زنا و اشتباها، به تصور محرمیت با او، برای مثال مردی با تصور بر اینکه صیغه محرمیت بین او و زنی خوانده شده است و زن همسر اوست، با وی اقدام به برقراری رابطه ی جنسی می نماید.

مطابق با ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات:

هرگاه زن و مردی که بین آنها علقه زوجیت (یعنی محرمیتی بین آنها نیست) نباشد، مرتکب روابط نامشروع یا عمل منافی عفت غیر از زنا از قبیل تقبیل (منظور بوسیدن)  ‌یا مضاجعه (منظور همبستر شدن)  شوند، به شلاق تا نود و نه ضربه محکوم خواهند شد و اگر عمل با عنف و اکراه باشد فقط اکراه‌ کننده تعزیر می‌شود.

در این باره لازم به ذکر است که؛ رابطه ی نامشروع فوق، صرفا روابط بدون عمل جنسی را شامل می شود و مطابق با رویه ی حاکم در محاکم دادگستری، ممکن است صرف صحبت کردن خارج از عرف و اخلاق  افراد از طریق فضای مجازی را مشمول این ماده بدانند.

اما اگر رابطه ی نامشروع دو نفر منجر به رابطه ی جنسی شود مطابق با ماده ۲۲۱ قانون مجازات اسلامی عمل خواهد شد.

آیا پرداخت دیه مهلت دارد؟

بله؛ در جنایت عمد موجب دیه ظرف یک سال قمری، در جنایت شبه عمد ظرف دو سال قمری و در جنایت خطای محض ظرف سه سال قمری مرتکب می بایست دیه را پرداخت نماید.

منظور از دیه منافع چیست؟

منافع در واقع کارکرد، کارایی و نحوه ی فعالیت هریک از اعضای بدن می باشد و در صورتی که به موجب آسیب کارایی یک عضو از بین برود دیه منافع آن جز عضو می بایست پرداخت شود.

آیا دیه زن و مرد به طور کلی برابر شده است؟

خیر، زن و مرد در میزان دیه مساوی نیستند اما به موجب رای وحدت رویه ما بقی دیه زن از صندوق تامین خسارات بدنی پرداخت می گردد.

وضعیت دیه در تصادفات رانندگی

مطابق یک رای وحدت رویه صادره از دیوان عالی کشور و قانون بیمه اجباری:

در خصوص تصادفات اعم از اینکه منجر به فوت شود یا نه، شرکت های بیمه مکلف هستند بدون در نظر گرفتن جنسیت آسیب دیده، دیه خسارت های وارده را به آسیب دیده یا بازماندگان وی بپردازد و پس از آن به شخص یا اشخاص مقصر یا مسبب حادثه مراجعه نماید.