به طور قانونی تقاضای طلاق از سمت بانو فقط در صورت پیشامد شرایط 12 گانه ی قید شده در در عقدنامه و اثبات آن، ممکن است. اگر بتوانید با استشهاد محلی به سوء معاشرت فرد اشاره و آن را اثبات نمایید، می توانید تقاضای طلاق کنید.
به طور قانونی تقاضای طلاق از سمت بانو فقط در صورت پیشامد شرایط 12 گانه ی قید شده در در عقدنامه و اثبات آن، ممکن است. اگر بتوانید با استشهاد محلی به سوء معاشرت فرد اشاره و آن را اثبات نمایید، می توانید تقاضای طلاق کنید.
هرگاه زن همسرش را تمکین نکند و در اصطلاح حقوقی ناشزه شود، همسر میتواند به دادگاه و محکمه حقوقی مراجعه کند و الزام زن را به تمکین خواستار شود. به علاوه، زن نمیتواند در مدتی که تمکین نمیکند از همسر خود طلب نفقه داشته باشد. به عبارت دیگر اگر زن بدون هیچگونه مانعِ شرعی از انجام وظایف و تکالیف زوجیت امتناع کند، استحقاق خود را برای دریافت نفقه از دست میدهد. بنابراین اگر زن برای عدم اطاعت از خواستههای مشروع همسر خویش، عذر موجه و قانونی داشته باشد نفقه به او تعلق خواهد گرفت. به عنوان نمونه وضعیتی را تصور کنید که زن به علت خطری که از جانب همسرش متوجه اوست (مثلا شوهر دچار ناراحتی روحی و عصبی است) از ماندن در خانهی همسر امتناع میکند. در این صورت نمیتوان منکرِ تعلقِ حقِ نفقه به آن زن شد.
🔹از طرف دیگر، همانگونه که بیان شد ممکن است مردی نیز ناشز شود و به وظایف خویش عمل نکند. در اینصورت زن میتواند با مراجعه به دادگاه الزام همسر را به انجام وظایف و تکالیف قانونی و شرعی خود درخواست کند. نشوز مرد ، سوءِ معاشرت یا همان بدرفتاری تلقی میشود و میتواند از مصادیق عسر و حرج باشد و طبق قانون زن میتواند با طی مراحل قانونی، دادخواست طلاق بدهد.
1- مالیت داشته باشد.
2- قابل تملک و نقل و انتقال باشد.
3- معلوم و معین باشد.
4- قدرت بر تسلیم و تسلم داشته باشد.
⚜️⚜️ انواع مهر ⚜️⚜️
⭕️مهر المسمی:
مهری است که در عقد نکاح تعیین شده یا تعیین آن به عهده شخص ثالثی گذارده شده است.
⭕️مهر المثل:
مهری است که در نکاح مفوضه البضع به حسب شرافت و اوضاع و احوال زوجه به او داده میشود. (ماده 1091 ق.م)
⭕️مهر السنه:
مقدار آن 5 / 262 مثقال پول نقره مسکوک است.
⭕️مهر المتعه:
مهری است که در نکاح مفوضه البضع شوهر به زن مطلقه خود برای تعیین این مهر برخلاف مهرالمثل مهر و از حیث غنا و فقر ملاحظه میشود.
⭕️مفوضه البضع:
زوجه را در عقد نکاحی که دایم بوده و مهر ذکر نشده باشد یا شرط عدم مهر شده باشد.
⭕️مفوضه المهر:
زوجه را در نکاح دایم ( که تعیین مقدار مهر را به اختیار شوهر یا زوجه یا ثالث گذاشته باشند.)
✅چند نکته
〽️- ممکن است مهر حال یا مدت دار باشد، اگر حال باشد زوجه میتواند بلافاصله بعد از عقد آن را مطالبه کند و تا وصول آن از تمکین نیز امتناع نماید.
〽️- مادة 1082 قانون مدنی مقرر داشته به مجرد عقد، زن مالک مهر میشود و میتواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید.
ماده ۴۹قانون حمایت خانواده مصوب ۱۳۹۱ضمانت اجرای کیفری عدول از ثبت نکاح را پیش بینی کرده و بر اساس آن چنان چه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی به ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح یا پس از رجوع تا یک ماه از ثبت آن خودداری یا در مواردی که ثبت نکاح موقت الزامی است از ثبت آن امتناع کند، ضمن الزام به ثبت واقعه، به پرداخت جزای نقدی درجه پنج و یا حبس تعزیری درجه هفت محکوم می شود.
این مجازات در مورد مردی که از ثبت انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح یا طلاق استنکاف کند نیز مقرر است. پس در اینجا فقط مرد مقصر شناخته میشود و زوجه در این رابطه مقصر نیست.
✅بر اساس قوانین فعلی در کشورمان، مصادیق عسر و حرج به شرح ذیل میباشد:
1⃣ترک زندگی توسط شوهر حداقل به مدت شش ماه متوالی یا ٩ ماه متناوب بدون عذر موجه.
2⃣اعتیاد شوهر به مواد مخدر یا ابتلای او به مشروبات الکلی و امتناع زوج از ترک آنها یا عدم امکان الزام شوهر به ترک آن در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است.
در صورتی که زوج به تعهداتش عمل نکند و یا پس از ترک دوباره به مصرف مشروبات الکلی یا موادمخدر روی آورد با درخواست زوجه طلاق انجام خواهد
3⃣محکومیت قطعی شوهر به حبس پنج سال یا بیشتر.
4⃣ ضرب و جرح یا فحاشی یا هرگونه سوءرفتار مستمر زوج که عرفا با توجه به وضعیت زن قابل تحمل نباشد.
5⃣ ابتلاء شوهر به بیماریهای صعبالعلاج روانی یا مسری یا هر عارضه صعبالعلاج دیگر که زندگی مشترک را مختل کند مثل بیماری ایدز.
🔹البته باید این نکته را نیز ذکر کرد که علاوه بر موارد مذکور، در هر موردی که دادگاه تشخیص دهد زن در عسر و حرج قرار گرفته با درخواست زوجه حکم طلاق صادر میکند.
مادر یا هر شخصی که حضانت طفل یا نگهداری شخص محجور را بنا بر ضرورت برعهده دارد، حق اقامه دعوی برای مطالبه نفقه طفل یا فرد محجور را نیز دارد . در این صورت، دادگاه باید در ابتداء ادعای ضرورت را بررسی کند.
رسیدگی به امور و دعاوی زیر در صلاحیت دادگاه خانواده است:
۱ـ نامزدی و خسارات ناشی از برهم زدن آن
۲ـ نکاح دائم ، موقت و اذن در نکاح
۳ـ شروط ضمن عقد نکاح
۴ـ ازدواج مجدد
۵ ـ جهیزیه
۶ ـ مهریه
۷ـ نفقه زوجه و اجرت المثل ایام زوجیت
۸ ـ تمکین و نشوز
۹ـ طلاق ، رجوع، فسخ و انفساخ نکاح ، بذل مدت و انقضای آن
۱۰ـ حضانت و ملاقات طفل
۱۱ـ نسب
۱۲ـ رشد، حجر و رفع آن
۱۳ـ ولایت قهری، قیمومت ، امور مربوط به ناظر و امین اموال محجوران و وصایت در امور مربوط به آنان
۱۴ـ نفقه اقارب
۱۵ـ امور راجع به غایب مفقود الاثر
۱۶ـ سرپرستی کودکان بی سرپرست
۱۷ـ اهدای جنین
۱۸ـ تغییر جنسیت
بله، زوجین میباید در تعداد جلسات تعیین شده مشاوره حضور داشته باشند مگر با داشتن شرایط خاص.
در شرایط فعلی و با افزوده شدن مدت زمان مشاوره تا صدور دادنامه حدودا دوماه بهطول میانجامد که این مدت در صورت استفاده از وکلای دادگستری بهطور چشمگیری کاهش مییابد.
بله، ولی عدم حضور زوج یا زوجه مانع از برگزاری جلسات مشاوره نمیگردد و با شرایطی چون اقامت یکی از طرفین در خارج از ایران و یا … گواهی عدم انصراف از طلاق صادر میگردد.
با توجه به الزامی شدن حضور زوجین در جلسات مشاوره ماکلیم زوجین میباید در جلسات مذکور حضور داشته باشند مگر، احراز شرایط و ارائه اسنادی مبنی بر عدم امکان حضور.
یکی از مهمترین مراحلی که زوجین پس از تصمیم به طلاق توافقی میباید در خصوص آن به تصمیمگیری مشترک برسند تنظیم صورتجلسه داوری میباشد. در این صورتجلسه که باید به امضای زوجین برسد در خصوص مسائل ذیل باید تصمیم گیری شود.
ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی حضانت فرزندان چه پسر و چه دختر تا ۷ سالگی به عهده مادر گذاشته شده است و پس از آن طبق قانون حضانت فرزند تا سن بلوغ یعنی دختر ۹ سال تمام و پسر ۱۵ سال تمام با پدر است، که البته با توافق زوجین این موضوع میتواند تغییر پیدا کند.
فرزندان پس از سن بلوغ از حضانت خارج می شوند و این خودشان هستند که تصمیم میگیرند که با چه کسی زندگی نمایند. بنابراین اگر زوجین دارای فرزند یا فرزندان مشترکی هستند که از حضانت خارج شدهاند، یعنی بالاتر از سن بلوغ هستند، دیگر نیازی نیست که در این خصوص توافقی داشته باشند، اما چنانچه سن فرزندان کمتر از سن بلوغ باشد این زوجین هستند که میباید انتخاب و توافق نمایند که فرزندان تحت حضانت چه کسی باشند.
برای مثال در پروندهای زوجین تصمیم گرفتند که تا سن بلوغ فرزند مشترک طبق قانون تا ۷ سالگی نزد مادر و پس از آن با پدر زندگی کنند.
اما آنچه مسلم است مقدار نفقه پرداختی میباید به اندازه نیاز فرزند که قانون در ماده ۱۲۰۴ بدان اشاره کرده است که شامل: مسکن، غذا، البسه، اثاث و
تنظیم صورتجلسه توافقات زوجین در خصوص مطالب فوق اولین و مهمترین قدم در راستای صدور گواهی عدم امکان سازش در طلاق توافقی است.
اگر بین زوجین توافق شده است که وکالت درطلاق به صورت شرط در سند ازدواج توسط سردفتر مجری ثبت ازدواج نوشته شود بهتر است که از متن زیر که به عنوان نمونه شرط ضمن عقد وکالت در طلاق است استفاده کنید. در نوشتن شرط ضمن عقد دقت شود که به صورت شرط نتیجه باشد و نه شرط فعل.
مضافا بر اینکه کامل باشد. شوهر باید دقت کند که وکالتی که به همسرش می دهد طلاق با بذل کل مهریه است یا بخشی از مهریه. در زیر دو نمونه شرط ضمن عقد وکالت در طلاق ارائه شده است:
ضمن عقد نکاح زوج به زوجه وکالت داده است برای طلاق خلع با حق قبول بذل کل مهریه و حقوق مالی در قبال طلاق با اسقاط حق تجدید نظر و فرجام خواهی و همچنین تعیین تکلیف در خصوص حضانت و نفقه فرزندان مشترک آتی با حق توکیل به غیر برای تمام موارد مذکور .
ضمن عقد نکاح زوج به زوجه وکالت داده است برای هر نوع طلاق با حق قبول بذل هر مقدار از مهریه با اسقاط حق تجدید نظر خواهی و فرجام خواهی و همچنین تعیین تکلیف در خصوص حضانت و نفقه فرزندان مشترک آتی با حق توکیل به غیر برای تمام موارد مذکور.
نکته ای که باید توجه کرد اینکه در بیشتر موارد، پزشکی قانونی، پرده بکارت ترمیم شده و به اصطلاح پزشکی هایمن را تشخیص می دهد و جوابی که به دادگاه ارسال می دارد اعلام می دارد که پرده بکارت ترمیم شده است و این بدین معنی است که زوجه دوشیزه نیست!
در بسیاری از ازدواجها تاکید بر این است که اگر داماد در آینده خانهای خرید، سه دانگ آن را به نام همسرش کند. اما باید دانست که مالی که هنوز وجود ندارد و فرض و احتمال بر این است که در زمان آینده خریداری خواهد شد، نمیتواند بهعنوان مهریه در نظر گرفته شود. برخی مواقع ممکن است خانواده عروس اصرار داشته باشند که این مساله انجام شود و آن را به صورت شرط ضمن عقد بخواهند. این در حالی است که شرط مبهم باطل است. یعنی اگر شرط شود داماد سه دانگ از آپارتمانی را که در آینده نامعلوم خواهد خرید، به نام همسرش کند، این شرط به دلیل ابهام داشتن، باطل است. مگر اینکه زمان مشخصی را تعیین کنند؛ مثلا طی ششماه آینده. همچنین باید ملکی که در آن زمان مشخص خواهد خرید معلوم باشد. به این ترتیب میتوان چنین تعهدی را به عنوان شرط ضمن عقد بر عهده زوج گذاشت. البته با ذکر مشخصات کامل ملک و همچنین مهلت زمان انجام شرط. درج عبارت «به صورت مجانی» در مورد این شرط، لازم است. اما قرار دادن چنین شرطی ممکن است دردسرهایی را برای زندگی خانوادگی فرد به دنبال داشته باشد. زیرا ممکن است در زمان موعود، مرد حاضر به اجرای شرط نشود و زن هم بر احقاق حق خود اصرار کند. بنابراین زن مجبور است دادخواستی مبنی بر الزام همسرش به اجرای شرط به دادگاه تقدیم نماید. این اقدام صلح و امنیت خانواده را برهم میزند.
🔹1 - توافق زوجین برای طلاق .
🔹2 - استنکاف شوهر از دادن نفقه زن و عدم امکان الزام او به تادیه نفقه همچنین در موردی که شوهر سایر حقوق واجبه زن را وفا نکند و اجبار او به ایفا هم ممکن نباشد.
🔹3 - عدم تمکین زن از شوهر.
🔹4 - سو رفتار و یا سو معاشرت هر یک از زوجین به حدی که ادامه زندگی را برای طرف دیگر غیر قابل تحمل نماید.
🔹5 - ابتلا هر یک از زوجین به امراض صعب العلاج به نحوی که دوام زناشویی برای طرف دیگر در مخاطره باشد.
🔹6 - جنون هر یک از زوجین در مواردی که فسخ نکاح ممکن نباشد.
🔹7 - عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال به کار یا حرفه ای که منافی با مصالح خانوادگی یا حیثیات شوهر یا زن باشد.
🔹8 - محکومیت زن یا شوهر به حکم قطعی به مجازات پنج سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که بر اثر عجز از پرداخت منجر به پنج سال بازداشت شود یا به حبس و جزای نقدی که مجموعا منتهی به پنج سال یا بیشتر و بازداشت شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد.
🔹9 - ابتلا به هر گونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و ادامه زندگی زناشویی را غیر ممکن سازد.
🔹10 - هرگاه زوج همسر دیگری اختیار کند یا تشخیص دادگاه نسبت به همسران خود اجرای عدالت ننماید.
🔹11 - هر یک از زوجین زندگی خانوادگی را ترک کند. تشخیص ترک زندگی با دادگاه است .
🔹12 - محکومیت قطعی هر یک از زوجین در اثر ارتکاب جرمی که مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون طرف دیگر باشد.
تشخیص این که جرمی مغایر با حیثیت و شئون خانوادگی است با توجه به وضع و موقع طرفین و عرف و موازین دیگر با دادگاه است .
🔹13 - در صورت عقیم بودن یکی از زوجین به تقاضای طرف دیگر همچنین در صورتی که زوجین از جهت عوارض و خصوصیات جسمی نتوانند از یکدیگر صاحب اولاد شوند.
🔹14 - در مورد غایب مفقودالاثر با رعایت مقررات ماده 1029 قانون مدنی .
در دعاوی خانوادگی زوجه میتواند محل اقامت خود ویا محل اقامت زوج را برای طرح دعوی انتخاب کند . مگر در صورتی که خواسته زوجه ، مطالبه مهریه غیر منقول (ملک و...) باشد که در این صورت دادگاه صالح برای طرح دعوی ،دادگاهی است که مال غیر منقول در حوزه آن واقع است . ( مستند ماده ۱۲ قانون حمایت خانواده مصوب ۹۱)
این موضوع اختلافی است، بعضیها معتقدند کراهت زوجه به تنهایی نمیتواند عسر و حرج زن و دلیل طلاق محسوب شود به رغم اینکه حتی زن راضی به بذل کل مهریه اش شود. اما بعضی دیگر بر این نظرند که اگر دادگاه پس از تحقیقات و رسیدگیهای خود تشخیص دهد که نفرت زوجه از شوهر به حدی است که ادامه زوجیت و زندگی مشترک را برای او غیر ممکن میسازد آنرا از مصادیق عسر و حرج شناخته و بر همین مبنا حکم به طلاق صادر میکنند.
1⃣ در زمان عقد، فهرستی را تهیه کنند که به نام "سیاهه جهیزیه" معروف است. این فهرست باید به امضای زوج و زوجه، دو نفر از بستگان مرد و دو نفر از بستگان زن برسانند و مثل سند ازدواج از این سیاهه جهیزیه، مراقبت کنند
2⃣شهادت شهود
3⃣مراجعه به عرف
4⃣ ارائه برگه خرید از سوی زن: اگر زن برگه خرید ارایه بدهد دادگاه می تواند با بررسی های لازم در مورد استرداد جهیزیه اقدام کند.
از نظر قانونی پدر شوهر تکلیفی برای پرداخت مهریه پسرش ندارد حتی اگر پسرش فقیر باشد.
مهریه تعهدی است که شوهر در قبال همسرش کرده است و مطلقا ارتباطی به اطرافیان او ندارد به هر حال اگر مردی مال داشته باشد زن می تواند مهریه را از طریق دادگاه یا اجرای ثبت وصول کند اگر هم مالی برای توقیف نباشد مرد می تواند با دادن اعسار از دادگاه تقاضای تقسیط مهریه کند.
🔴قبول کردن در سند نکاح🔴
اگر در ضمن عقد نکاح و سند ازدواج و یا حتی در قراردادی مستقل پدر شوهر پرداخت مهریه را تقبل کرده و یا ضمانت پسرش را کرده باشد که در این صورت زن می تواند برای آنچه پدر شوهر تعهد کرده به او مراجعه کند.
🔴اگر شوهر فوت کند🔴
زن می تواند مهریه خود را به اجراء گذاشته و به میزان آن از اموال شوهر برداشت کند.
🔴فوت خانواده شوهر🔴
اگر از خانواده شوهر کسی فوت کند که شوهر از او ارث می برد در این صورت زن می تواند از محل سهم الارث شوهر مهریه را وصول نماید.
((در این حالت زن بایدبه طرفیت وراث مطالبه مهریه کند که اول مهریه زن از ارث پرداخت می شود و هر چه باقی بماند بین وراث .
🔴اگر زن فوت کند🔴
اگر زن هم فوت کند در این صورت وراث زن می توانند برای مهریه علیه وراث شوهر اقامه دعوی کنند و در صورت بودن ارث، از آن محل، مهریه را مطالبه کنند.
🛑راه اول شکایت حقوقی :
زوجه می تواند باتنظیم دادخواست با موضوعیت مطالبه نفقه با ذکر تاریخ (از چه تاریخی مرد نفقه پرداخت نکرده) و با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی اقدام به ثبت دادخواست نفقه می نماید و پس از ثبت دادخواست و شکایت نفقه، جلسه ای با حضور طرفین تشکیل شده و موضوع به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می شود. بعد از ارائه نظر کارشناس مرجع قضایی طبق نظر کارشناس رأی به محکومیت زوج مبنی بر پرداخت نفقه می دهد.
راه دوم شکایت کیفری :
ترک انفاق (ندادن نفقه) به افراد واجب النفقه ( زوجه، فرزندان و…) به موجب قانون مجازات جرم است و برای آن جرم انگاری شده است و دارای مجازات حبس می باشد و زوجه می تواند با مراجعه به دادسرای محل زندگی مشترک مراجعه نماید و ابتداً شکواییه ای مبنی بر ترک انفاق تنظیم و پس از ابطال تمبر به دایره ارجاع دادسرا و پس از انجام تحقیقات در کلانتری حکم به مجازات زوج داده می شود.
سوال اول👈
شخصی بابت مهریه هر سه ماه یک بار یک عدد سکه پرداخت میکند. الان ایشان وضع مالی خوبی ندارد و میخواهد مدت پرداخت آن را بیشتر کند آیا امکان آن وجود دارد یا خیر؟ به کجا باید مراجعه کند؟
✅ پاسخ: بله، باید دادخواست تقلیل اقساط به دادگاه تقدیم نماید.
سوال دوم👈
برای اینکه جهیزیهام را برگردانم چه کار باید بکنم؟
✅ پاسخ: شما باید با در دست داشتن مدارک شناسنامه، کارت ملی، عقدنامه و لیست لوازم جهیزیه که همسرتان و شهود امضاءکردهاند به دادگاه خانواده مراجعه و دادخواست استرداد جهیزیه را بدهید
سوال سوم👈
آیا دادگاه این اجازه را دارد که بر اثر دادخواست مرد مهریه زن را قسط بندی کند بدون امضاء زن و بدون حضور زن حکم طلاق غیابی بدهد؟
✅ پاسخ: بله، با توجه به اینکه طبق قانون و شرع، طلاق به دست مرد است و چنانچه زن علیرغم اخطاریههای دادگاه در جلسه دادگاه حاضر نشود، قاضی طبق قانون به پرونده رسیدگی میکند و در پرونده طلاق کلیه حقوق مادی زن از جمله مهریه تعیین تکلیف میشود و در صورت عدم توانایی مالی مرد جهت پرداخت مهریه و محرز شدن آن برای دادگاه قاضی مهریه را قسطبندی میکند.
فدیه در لغت : فدیه در لغت به معنای مال پرداختی برای آزاد سازی اسیر یا زندانی آمده است. گاهی نیز در معنای آن توسعه داده شده و بر هر مالی که برای رهایی از هر مشکلی، از قبیل دفع دزد یا شر ستمگری پرداخت می شود، اطلاق گردیده است
#طلاق_خلع
ماده 1146 ق.م. در تعریف طلاق خلع میگوید:((طلاق خلع آنست که زن به واسطه کراهتی که از شوهر خود دارد ، درمقابل مالی که به شوهر میدهد، طلاق میگیرد ، اعم از اینکه مال مزبور عین مهر یا معادل آن و یا بیشتر یا کمتر از مهر باشد)) به همین جهت در فرهنگ عامه از عبارت «مهرم حلال و جانم آزاد» در اشاره به این نوع طلاق استفاده میکنند.
#طلاق_مبارات
طلاق مبارات نیز از نظر ساختمان حقوقی با خلع یکسان است ، جز اینکه کراهت در مبارات تنها از سوی زن نیست و شوهر نیز در این احساس با او شریک است
📌📌 مالی که در طلاق خلع و مبارات به شوهر پرداخت میشود عِوَض یا فدیه نامیده میشود.