طلاق دارای دو بخش می باشد
بخش اول بخش ثبتی و قانونی آن می باشد که در شناسنامه درج میشود و بخش دوم صیغه طلاق است که خوانده می شود.
🔹گاهی به دلایل مختلف (اتفاق می افتد که طلاق خوانده شود اما ثبت نشود)
🔹صیغه شرعی طلاق خوانده میشود اما طلاق ثبت رسمی و درج در شناسنامه نمیشود (به‌هر‌دلیلی) و خیلی عرف و رایج نیست به دلیل آثار حقوقی آن
🔹در هر صورت زمانی که طلاق مطابق شرع اسلام خوانده شود اما طلاق ثبت رسمی در شناسنامه نشود به آن طلاق شرعی می گویند.
طلاقی است که برای شوهر در مدت عده، حق رجوع است این حق فقط جزء اختیارات شوهر است و تابع تشریفات خاصی است و با هر بیان و اقدامی که حکایت از رجوع کند محقق میشود و بلافاصله زن نیز مکلف به انجام وظایف زناشویی است.
صغیر و مجنون را نمی توان بدون رضایت ولی، قیم، مادر یا شخصی که حضانت و نگهداری آنان به او واگذار شده است از محل اقامت مقرر بین طرفین یا محل اقامت قبل از وقوع طلاق به محل دیگر یا خارج از کشور فرستاد، مگر اینکه دادگاه آن را به مصلحت صغیر و مجنون بداند و با درنظر گرفتن حق ملاقات اشخاص ذی حق این امر را اجازه دهـد. دادگاه درصـورت موافقت با خـارج کردن صغیـر و مجنون از کشور، بنابر درخواست ذی نفع، برای تضمین بازگرداندن صغیر و مجنون تأمین مناسبی اخذ می کند.
✅ سردفتر طلاق باید قبل از ثبت طلاق، گواهی کتبی دادگاه یا اقرارنامه رسمی زوجه دایر بر تأدیه حقوق مالی او را از متقاضی ثبت اخذ کند و مفاد آن را در ثبت دفتر طلاق منعکس نماید.
🔹 در صورتی که زوجه نزد سر دفتر طلاق اقرار به وصول حقوق مالی خود بنماید، و همچنین در موردی که زوجه بدون تأدیه حقوق مالی به ثبت طلاق رضایت دهد، سر دفتر مکلف است مراتب را در سند و ثبت دفتر طلاق درج کند.
🔹 در مورد اخیر زوجه می تواند پس از ثبت طلاق برای دریافت حقوق یاد شده، مستقیماً از دادگاه صادرکننده گواهی عدم امکان سازش یا حکم طلاق درخواست اجرای حکم را بنماید. حکم صادره مانند سایر احکام اجرا خواهد شد.
بار اثبات در دعوی اعسار از پرداخت مهریه
در خصوص دعوی اعسار نسبت به مهریه با توجه به صریح ماده ۷ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی از آنجایی که مهریه جز دیون ابتدایی بوده و از آنجایی که مدیون در عوض مهریه مالی دریافت نکرده بار اثبات دعوی بر عهده ی خوانده دعوی اعسار می باشد
و به عبارت دیگر خوانده دعوی اعسار بایستی تمکن خواهان دعوی اعسار از پرداخت مهریه را به اثبات برساند در غیر این صورت دعوی اعسار با سوگند خواهان پذیرفته می شود.
بر اساس قوانین فعلی در کشورمان، مهمترین مصادیق عسر و حرج به شرح ذیل می‌باشد:
١- ترک زندگی توسط شوهر حداقل به مدت شش ماه متوالی یا ٩ ماه متناوب بدون عذر موجه.
٢- اعتیاد شوهر به مواد مخدر یا ابتلای او به مشروبات الکلی و امتناع زوج از ترک آنها یا عدم امکان الزام شوهر به ترک آن در مدتی که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است.
در صورتی که زوج به تعهداتش عمل نکند و یا پس از ترک دوباره به مصرف مشروبات الکلی یا موادمخدر روی آورد با درخواست زوجه طلاق انجام خواهد
٣-محکومیت قطعی شوهر به حبس پنج سال یا بیشتر.
٤- ضرب و جرح یا فحاشی یا هرگونه سوء‌رفتار مستمر زوج که عرفا با توجه به وضعیت زن قابل تحمل نباشد.
٥- ابتلاء شوهر به بیماری‌های صعب‌العلاج روانی یا مسری یا هر عارضه صعب‌العلاج دیگر که زندگی مشترک را مختل کند مثل بیماری ایدز.
◀️البته باید این نکته را نیز ذکر کرد که علاوه بر موارد مذکور، در هر موردی که دادگاه تشخیص دهد زن در عسر و حرج قرار گرفته با درخواست زوجه حکم طلاق صادر می‌کند.
چنانچه زن نسبت به مطالبه نفقه اقدام نماید مراجع قضایی برای تعیین نفقه این امر را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می دهند تا نفقه زوجه را با در نظر گرفتن شئونات و تحصیلات و خانواده پدری وی تعیین نماید و با توجه به نظر کارشناس حکم مقتضی صادر می شود.
هنگام عقد نکاح مرد تعهد می‌کند مبلغی یا چیزی که ارزش اجتماعی دارد یا مالی که قابلیت تملک دارد را به عنوان مهریه زن، در صورت درخواست زن، به او پرداخت کند. مهریه عندالمطالبه است، یعنی پس از عقد، زن مالک آن است و هرگاه زن آن را مطالبه کند مرد ملزم به پرداخت آن میشود. مقدار مهریه معمولا با توافق طرفین تعیین میشود و در اسناد عقد ثبت میشود. مهریه در شرع به عنوان عاملی بازدارنده برای مرد تلقی میشود که به تحکیم زندگی کمک می‌کند. در سال‌های اخیر مهریه مشکلات زیادی را به وجود آورده است. برای حل این مشکلات، پرداخت مهریه از حالت عندالمطالبه به حالت عندالاستطاعه تغییر پیدا کرده است. مهریه عندالاستطاعه بدین معنی است که در صورت تمکن مالی، مرد ملزم به پرداخت مهریه است. در حال حاضر مهریه تا 110 سکه بهارآزادی عندالمطالبه و بیشتر از آن، عندالاستطاعه است.
به طور کلی برای تعیین مهریه محدودیتی وجود ندارد. پول یا هرچیز دیگری که بتوان برای آن ارزش اجتماعی یا مالی قائل شد می‌تواند به عنوان مهریه تعیین شود. اما باید توجه داشت که مستثنیات مهریه را که همان مستثنیات دین هستند نمی‌توان به عنوان مهریه تعیین کرد.
مطالبه مهریه نباید باعث شود مرد دچار عسر و حرج شود و از زندگی در شأن خود باز بماند. به همین دلیل قانون‌گذار مواردی را که در صورت مطالبه آنها زندگی مرد دچار مشکل میشود را از مهریه مستثنی کرده و اجازه توقیف آنان برای مهریه را نمیدهد.
مستثنیات مهر (مستثنیات دین) عبارتند از:
برای گرفتن مهریه از دو روش میتوان اقدام نمود:
زن یا وکیلش با در دست داشتن مدارک مورد نیاز مثل شناسنامه و کارت ملی (زن) و سند ازدواج به یکی از دفاتر خدمات قضایی مراجعه می‌کند. بعد از ثبت درخواست در دفترخدمات قضایی، مدارک برای تعیین شعبه و زمان رسیدگی به پرونده به دادگاه ارسال میشود. زن یا وکیلش باید در زمان رسیدگی به پرونده در دادگاه مورد نظر حضور پیدا کند. زن باید توانایی مالی مرد برای پرداخت مهریه را به دادگاه اثبات کرده و اموال شوهرش را معرفی کند. زن برای جلوگیری از انتقال اموال و عدم پرداخت مهریه توسط مرد قرار تامین خواسته می‌دهد. این قرار امنیت اموال مرد را تامین می‌کند و اجازه نمیدهد مرد خودش را در حالت اعسار قرار داده و از پرداخت مهریه فرار کند.
زن یا وکیلش با در دست داشتن مدارک شناسایی و سند ازدواج، به دفتری که عقد در آن صورت گرفته مراجعه کرده و درخواست مهریه را تقدیم سر دفتر می‌کند. سردفتر با تکمیل مدارک، آنها را به اجرای ثبت می‌فرستد. پس از صدور اجراییه، سردفتر برای جلوگیری وصول چندباره‌ی مهریه، در سند ازدواج قید می‌کند که برای مهریه روی این سند (به میزان طلب زن) اجرائیه صادر شده است و سپس مرد را مطلع می‌کند. مرد 10 روز فرصت دارد یا مهریه را پرداخت کند، یا شیوه پرداخت آن را مشخص کند. در غیر این صورت زن می‌تواند از طریق اجرای ثبت اسناد درخواست تامین خواسته داده و به میزان مهریه خود از اموال مرد توقیف کند. این اموال در نهایت فروخته شده و مهریه زن پرداخت میشود.
به طور کلی زن می‌تواند در دادگاه محل زندگی خود یا شوهرش اقامه دعوی کند، اما برای اموال غیرمنقول که ملک هم در این دسته است؛ باید در دادگاه حوزه مال غیرمنقول اقامه دعوی کرد. به طور مثال اگر زن ساکن تهران، مرد ساکن شیراز و ملک در اردبیل باشد، برای اقامه دعوی باید به دادگاه حوزه اردبیل مراجعه کرد. در صورتی که زن و شوهر ساکن ایران نباشند دادگاه خانواده تهران صالح است.
مهریه بدهی و دین مرد نسبت به زن تلقی میشود. طبق قانون فردی که به فرد دیگری بدهکار باشد باید بدهی او را پرداخت کند و در صورت عدم پرداخت بدهی با میل و رغبت توسط شخص بدهکار(مرد)، دادگاه و شخص طلبکار(زن) نسبت به شناسایی اموال او اقدام کرده و در صورت وجود اموال، برای توقیف آنها اقدام می‌نماید. همه اموال جز مستثنیات دین قابل توقیف برای مهریه هستند. اموالی که توقیف می‌شوند غیرقابل انتقال به دیگری و در صورت درخواست زن غیر قابل استفاده می‌گردند.
طبق قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی"هرکسی محکوم به پرداخت مالی به دیگری شود چه به صورت استرداد عین یا قیمت یامثل آن یا ضرر و زیان ناشی از جرم یا دیه و آن را پرداخت نکند،دادگاه او را ملزم به پرداخت می کند.چنانچه مالی از او در دسترس باشد آن را ضبط و به میزان محکومیت از مال ضبط شده استیفا می کند و در غیر این صورت بنا به تقاضای محکوم به، ممتنع را در صورتی که معسر نباشد تا زمان ادای دین حبس خواهد کرد"
بنابراین اگر مرد مهریه را پرداخت نکند و مالی هم برای توقیف نداشته باشد، در صورت درخواست زن بازداشت میشود. بازداشت زمانی صورت می‌گیرد که درخواست اعسار مرد توسط دادگاه پذیرفته نشود.
ملک در صورتی که جزو مستثنیات دین نباشد برای مهریه قابل توقیف است. اگر توقیف ملک، شرایط زندگی را برای مرد سخت نکند، میتوان آن را برای مهریه توقیف کرد.
منزلی که در شأن مرد و افراد تحت تکلف وی باشد و مغازه یا ملکی که برای امرارمعاش وی و افراد تحت تکلفش ضروری است، املاک مستثنیات دین محسوب می‌شوند.
اگر ملک ثبت شده باشد پس از توقیف آن برای مهریه باید به اداره ثبت محلی که مال در آن واقع است اطلاع داده شود. اگر ملک دارای سابقه ثبتی نباشد در صورتی توقیف آن مجاز است که مرد در آن تصرف مالکانه داشته باشد و یا توسط کارشناس مالک آن ملک شناخته شود. اگر ملک دارای عوایدی باشد، به طوری که عواید یک سال آن برای پرداخت مهریه کافی باشد، در صورت رضایت زن، خود ملک توقیف نمیشود و عواید آن برای پرداخت مهریه توقیف میشود.
طبق قانون ثبت اسناد و املاک، دولت تنها در صورت‌های زیر شخص را مالک یک ملک می‌شناسد:
بنابراین تنها با معرفی ملک قولنامه‌ای به عنوان اموال شوهر، نمی‌توان
ادعا کرد که مرد مالک آن است و با توجه به عدم اثبات مالکیت به دادگاه،
امکان توقیف ملک وجود ندارد. اما ممکن است با استفاده از قانون اجرای احکام
مدنی توقیف ملک ممکن شود. طبق این قانون اگر شخصی که سند ملک به اسم اوست،
به مالکیت مرد اقرار کند و رضایت خود را نسبت به توقیف ملک اعلام کند،
ممکن است دادگاه رای به توقیف ملک مورد نظر بدهد.
مهریه زنان هرچقدر باشد مرد مکلف به پرداخت 110سکه است و باقی مهریه درصورتی قابل وصول است که زوج بتواند ثابت کند ،زوجه ملاعت مالی دارد و اگر مالی از زوج شناسایی نشد طبق ماده 2 نحوه اجرای محکومیت‌های مالی عمل میشود.
اگر برابر حکم دادگاه، شوهر با فروش جهیزیه به عنوان فروش مال غیر،محکوم شود علاوه بر مجازات مقرر درخصوص کلاهبرداری مکلف است عین مال یا در صورت نبودن عین مال،مثل یا قیمت آن را به زوجه برگرداند و برای این امر نیازی به ارائه دادخواست حقوقی نیست.
◀️نکته:
1⃣اگر زن بخواهد با شکایت کیفری موضوع فروش مال غیر را پیگیری کند،باید در دادسرای محل وقوع جرم یعنی دادسرایی که جهیزیه در آن حوزه به فروش رفته شکایت کند.
2⃣اگر بخواهد با تقدیم دادخواست حقوقی اقامه دعوی کند باید دادخواست استرداد جهیزیه را در دادگاه محل اقامت زوج طرح و اقامه کند.
من و همسرم در دوران عقد هستیم چند وقتی هست که خانواده ی همسرم (زوجه) اجازه ی دیدار با همسرم را نمیدهند حتی حضوری هم در منزل اشان را باز نمیکنند.
آیا میتوانم به دلیل جلوگیری از ارتباط با همسرم ازشون شکایت بکنم؟
جواب:
بله می توانید چون شما قانونا زن و شوهر هستید میتوانید شکایت کیفری تحت عنوان مزاحمت از خانواده همسرتان را در دادسرا مطرح کنید. عدم تمکین ارائه ندهید چون ممکن است خانم مطرح کند اول مهریه ام را بپردازید تا بیام سر زندگیم.
تمکین به معنای عام به مَعنای اطاعت زن از شوهر در موارد روابط خانوادگی, خوش رویی, سکونت در یک منزل, عدم خروج بدون اجازه شوهر, خوش رفتاری است .
به زنی که از شوهرش تمکین خاص و عام ننماید ناشزه می گویند.
اگر دختر جهیزیه را بدون صورت برداری و در ابتدای ازدواج به منزل شوهر آورده باشد ، آیا می توان ثابت کرد که دختر آنها را آورده است ؟
✅ در صورتی که در زمان انتقال جهیزیه به منزل مشترک ، فهرستی تهیه و به امضای زوج برسد ، استرداد آن با مشکلی مواجه نخواهـد شـد ،در غیر این صورت با شهادت شهودی که اطلاع از اقلام جهیزیه دارند و یا مدارک مربوط به خرید آن مـی تـوان در خصـوص اثبـات وجـود جهیزیه اقدام نمود .
مهر مالی است که به هنگام عقد نکاح براى ضوابط شرع و رسم و عادت از طرف مرد به زن پرداخت مى شود و صداق- صداقیه، کابین و فرض هم نامیده مى شود.
مهر عندالمطالبه است یعنی به محض انعقاد عقد نکاح زوجه مالک مهر مى شود و این مالکیت نسبت به نصف مهر مستقر و در نیمی دیگر متزلزل است.
🔴⬅️انواع مهر
1- مهر السنه:
مهری است که پیامبر اسلام (ص) برای حضرت فاطمه (ع) مقرر کردند و آن عبارت از 262 مثقال و نیم پول نقره مسکوک است.
2- مهر المسمی:
عبارت از میزان مالی است که به عنوان مهر در عقد نکاح ذکر مى شود و مورد توافق زوجین است.
3- مهر المثل:
در عقد نکاح مى توان مهر تعیین نکرد و زوجین می توانند پس از وقوع عقد با توافق مهر تعیین کنند، حال اگر قبل از تراضی برای تعیین مهر نزدیکی شود زوجه مستحق مهر المثل است و مهر المثل عبارت از مالی است که با در نظر گرفتن وضع خانوادگی و حال اقران و نزدیکان زوجه تعیین مى شود.
4- مهر المتعه:
چنانچه در عقد نکاح مهر تعیین نشود و زوج مصمم باشد که زوجه را قبل از نزدیکی طلاق دهد مقداری را به عنوان مهر تعیین و به زوجه پرداخت مى کند و این مبلغ بستگی به وضعیت مالی زوج دارد.
در خواستگاری، توافق پسر و دختر و یا خانواده‌های دو طرف درباره ازدواج تعهد و حتی مشروعیت رابطه زناشویی ایجاد نمی‌کند.
طبق قانون تصمیم بر ازدواج، ایجاد تعهد برای زوجین نمی‌کند حتی اگر تمام یا قسمتی از مهریه‌ای که بین طرفین برای ازدواج مقرر شده است، پرداخت شده باشد.
بنابراین هر یک از زن و یا مرد در زمان خواستگاری تا زمانی که صیغه عقد جاری نشده است می‌تواند از ازدواج امتناع کند و طرف دیگری نمی‌تواند به هیچ وجه، او را مجبور به ازدواج کرده و یا به جهت صرف نظر از ازدواج، طلب خسارت کند و تا زمانی که عقد منعقد نشده است نمی‌توان دو طرف را ملزم به زندگی زناشویی کرد.
در نتیجه وعده‌هایی که عرفا بین خانواده‌ها رد و بدل میشود هیچ ارزش حقوقی و یا سند رسمی را ندارد.
پنج ماه عقدم وهمسرم میگوید که هیچ حقی برای دریافت نفقه ویا پول توجیبی ندارم و اجازه سرکارنرفتن هم نمیدهد و انتظار دارد که نیازجنسیشو بموقع برطرف کنم. من هنوز در خانه ی پدرم هستم...
✅ پاسخ
دوست عزیز،نفقه زن به صراحت ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی که بیان می دارد: همین که نکاح به طور صحت واقع شد روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار می شود. پرداخت نفقه پس از زوجیت و در واقع همان اجرای صیغه عقد برقرار می شود. به عبارتی دیگر امکان دارد یک زن یک عمر در خانه پدرش باشد و به خانه شوهر نرفته باشد و اصلا تمکین نکرده باشد لکن مستحق نفقه باشد و هر ماه نفقه خود را از زوج بگیرد.
به عبارت واضح تر اگر زوجه پس از وقوع عقد تمکین خود را مشروط به اخذ تمام مهریه کند، در این صورت تا زمانی که تمام مهریه به او پرداخت نشده باشد مستحق نفقه هم هست. البته این حق که به آن در اصطلاح حقوقدانان حق حبس گفته می شود مشروط به چند امر است: ۱ مهریه زوجه حال باشد. یعنی مهریه که در زمان عقد تعیین و ذکر می شود بنابر پرداخت نقد و عندالمطالبه باشد. ولی اگر مهریه حال نباشد و اقساطی باشد و یا آنکه علاوه بر کلمه عندالمطالبه قید عندالاستطاعه هم گنجانده شود در این صورت دیگر حال نیست و در این صورت زوجه نمی تواند از حق حبس خود استفاده کند. ۲ زوجه حاضر به تمکین باشد لکن آن را مشروط به اخذ تمام مهریه کند. ولی اگر زوجه بگوید حاضر به تمکین نیستم هر چند تمام مهریه را نقدا بدهد در این صورت هم مستحق نفقه نیست. ۳ زوجه قبل از استفاده از حق حبس به اختیار خود تمکین نکرده باشد، پس اگر زوجه ولو یک بار با میل و اختیار خود حاضر به تمکین خاص و عمل زناشویی با زوج شود و از باکره بودن خارج شود در این صورت هم حق حبس برای وی محفوظ نخواهد بود. موفق باشید.
در خصوص جهیزیه قانون مدنی ساکت است. زوجه تکلیفی به تامین جهیزیه ندارد و حتی بر اساس ماده 1107 قانون مدنی تامین اثاث منزل به عنوان بخشی از نفقه و متناسب با وضعیت زوجه از تکالیف مرد است.
✏️در رویه عملی در استرداد جهیزیه سیاهه (لیست اموال) ملاک قرار می‌گیرد و در صورت عدم وجود سیاهه و بروز اختلاف وفق ماده 63 قانون اجرای احکام مدنی مصوب 1365 عمل می‌گردد.
✏️ماده 63 چنین مقرر می‌دارد: «از اموال منقول موجود در محل سکونت زوجین، آنچه معمولاً و عادتاً مورد استفاده اختصاصی زن باشد متعلق به زن و آنچه مورد استفاده اختصاصی مرد باشد متعلق به شوهر و بقیه از نظر مقررات این قانون مشترک بین آنان محسوب میشود مگر این که خلاف آن ثابت گردد.»
✏️ماده 72 آیین‌نامه اجرای اسناد رسمی لازم‌الاجرا نیز در این راستا مقرر می‌دارد:
«هرگاه متعهد یکی از زوجین باشد که در یک خانه زندگی می‌نمایند؛ از اثاث البیت آنچه که عادتاً مورد استعمال زنانه است، ملک زن و آنچه عادتاً مورد استعمال مردانه است، ملک شوهر و مابقی مشترک بین زوجین محسوب خواهد شد مگر اینکه خلاف ترتیب فوق ثابت شود.»
ماده 34 آیین‌نامه اجرایی ماده 50 قانون تامین اجتماعی مصوب سال 55 نیز همین حکم را مقرر داشته است.
✏️بدین ترتیب بنا به حاکمیت قاعده ید، اسباب و وسایل زنانه که مورد استفاده اختصاصی بانوان می‌باشد متعلق به زن و وسایلی که مورد استفاده اختصاصی مردان می‌باشد نیز متعلق به شوهر می‌باشد و در حالی که اموال به صورت مشترک استفاده می‌گردد به دلیل تعارض و تساقط قاعده ید، قاعده انصاف حاکم و اموال بالمناصفه و مشاعاً در مالکیت زن و شوهر مستقر می‌گردد مگر آنکه هر یک از طرفین بتوانند خلاف موضوع را ثابت نمایند مثلاً با ارایه برگه خرید معتبر.
✏️نظریه شماره 3430/7 مورخ 12/5/1376 اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
ید زوجین نسبت به اموال یکدیگر که مورد استفاده خانواده قرار می‌گیرد امانی است و لذا آنان نسبت به اموال مشترک فاقد هرگونه مسئولیت هستند و زوجه پس از طلاق در صورت تمایل می‌تواند اموال اختصاصی خود را از محل زندگی سابق ببرد چنانچه در رای طلاق قید شده، زوجه می‌تواند جهیزیه خود را ببرد، عمل زوجه در بردن جهیزیه فاقد وصف هرگونه بزه است و به همین جهت هم نمی‌توان آن را ملزم به تحویل جهیزیه نمود ولی اگر ثابت شود که مال متعلق به زوج را برده است حکم خاص خود را خواهد داشت.
خیر مطالبه مهریه فقط از شوهر قابل مطالبه است هر چند خانواده ی همسر متمکن و مال دار باشند ، مگر پدر همسر از همان ابتدا پرداخت مهر را تعهد کرده باشد ...
🔻1_ زمانی است که زوجه در خصوص مهریه، ما فی الذمه زوج را ابراء می‌کند.
به این بیان که میگوید از نظر من تو دیگر تکلیفی برای پرداخت مهریه نخواهی داشت ( تو را از پرداخت مهریه بری می کنم )،
این بیان باعث میشود تا تکلیف شوهر در ادای مهر به طور کلی ساقط شود.
پس در این حالت زن حق رجوع ندارد.
🔻2_ زمانی است که زوجه در قبال طلاق، مهریه خود را به شوهر بذل می‌کند.
بذل مهر در طلاق‌های خلع و مبارات انجام میشود،
خُلع و مُبارات دو نوع طلاق توافقی در فقه و حقوق اسلامی است که در آن زن با واگذاری مالی به شوهر از وی طلاق می‌گیرد.
این طلاق مربوط به زمانی است که زن از شوهر به قدری تنفر پیدا کرده باشد که حاضر شود با پرداخت پول از قید همسری وی رها شود.
این مال ممکن است مهریه زن یا معادل آن باشد، به همین جهت در فرهنگ عامه از عبارت «مهرم حلال و جانم آزاد» در اشاره به این نوع طلاق استفاده می‌کنند.
بنابراین زن با پرداخت مالی به شوهر، از او می‌خواهد که طلاقش دهد.
اگر زن در ایام عده طلاق از بذل خود رجوع کند، طلاق ملغی و کان لم یکن خواهد شد.
یعنی همچنان زن و شوهر محسوب می شوند و مثل این است که اصلا طلاقی صورت نگرفته است .
پس در این حالت زن حق رجوع از مهریه را تا پایان مدت عده دارد .
🔻3_ زمانی است که زوجه مهریه خود را به زوج هبه می‌کند.
به این بیان که میگوید من مهر خود را به تو بخشیدم؛
در این حالت است که همانند سایر اشکال هبه، تکلیف شوهر در پرداخت مهریه به طور کلی از بین نمی‌رود.
چراکه زن می‌تواند تحت شرایطی از هبه مزبور رجوع و مهر خود را مطالبه کند.
خواه طلاق گرفته باشد یا نگرفته باشد
