تعهدات کارفرمایان

• پرداخت حق‌السعی کارگر
• رعایت‌کردن شرایط کار
• ممنوع بودن انجام کار سخت و زیان‌آور و حمل بار بیش از حد مجاز به‌وسیله کارگر زن و نوجوان توسط دست بدون استفاده از وسایل مکانیکی
• استفاده از مرخصی ایام بارداری و زایمان زنان کارگر بر اساس قانون کار
• بر اساس ماده 79 قانون کار، ممنوع بودن اشتغال به کار افراد کمتر از پانزده سال سن
• پرداخت حق سنوات کارگر بعد از پایان قرارداد کار
• بر اساس ماده 148 قانون کار، پرداخت بیمه کارگر به سازمان تامین اجتماعی
• بر اساس ماده 22 قانون کار، پرداخت معوقات کارگران بعد از پایان قرارداد کار
• بر اساس ماده 187 قانون کار، ارائه گواهی انجام کار به کارگر بعد از پایان کار
• تضمین‌کردن ایمنی کارگاه، ماشین‌آلات و وسایل حفظ سلامت کارگران

کارفرما

بر اساس ماده 3 قانون کار، کارفرما شخص حقیقی یا حقوقی است که کارگر برای انجام کار از طرف وی، حق السعی دریافت می کند. به طور کلی تمام افرادی که مسئول اداره کارگاه را دارند، نماینده کارفرما هستند و کارفرما مسئول کلیه تعهدات نماینده در مقابل کارگر است. همچنین تعهدات نماینده کارفرما خارج از اختیارات وی، باعث ایجاد ضمانت نماینده در مقابل کارفرما است.

شرایط صحت قرارداد

شرایط صحت قرارداد کار بر اساس ماده 9 قانون کار شامل موارد ذیل است:

• مشروع بودن موضوع قرارداد کار
• مشخص‌کردن موضوع قرارداد کار
• ممنوع نبودن قانونی و شرعی در انجام کار یا تصرف اموال توسط طرفین قرارداد کار

قرارداد کار

باتوجه‌به ماده 7 قانون کار، قرارداد کار شامل قرارداد کتبی یا شفاهی است که براساس آن کارگر در مقابل دریافت دستمزد برای مدت موقت یا غیر موقت برای کارفرما، کاری را انجام می دهد. در قانون اصل بر صحت و درستی قرارداد کار است مگر اینکه ابطال این نوع قرارداد در مرجع صالح ثابت شود. حداکثر مدت کار موقت در کار با جنبه غیر مستمر، توسط وزارت کار و امور اجتماعی تهیه و در هیات وزیران تصویب می شود. همچنین در مواردیکه کار جنبه مستمر دارد و مدت در قرارداد کار قید نشود، قرارداد کار دائمی است.

وظایف سازمان تأمین اجتماعی

سازمان تأمین اجتماعی در قوانین و مقررات کار و تأمین اجتماعی، استانداردهای بین‌المللی کار را موردتوجه قرار داده است. وظایف و تعهدات سازمان تأمین اجتماعی شامل موارد ذیل است:

• حمایت از کارگران در حوادث، بیماری و بارداری
• پرداخت مستمری بازنشستگی کارگری
• پرداخت مستمری از کارافتادگی کارگری
• پرداخت بیمه بیکاری کارگر
• پرداخت غرامت دستمزد در مدت بیماری کارگر
• پرداخت هزینه وسایل پزشکی
• پرداخت هزینه کمک ازدواج
• پرداخت مستمری بازماندگان کارگر فوت شده
• پرداخت عیدی و مستمری بازنشستگان

حقوق تأمین اجتماعی

حقوق تأمین اجتماعی مربوط به تعهدات و تکالیف سازمان تأمین اجتماعی بر اساس قوانین و مقررات تأمین اجتماعی است. بر اساس قانون تأمین اجتماعی، تمام افراد در اولین روز اشتغال به کار باید تحت حقوق تأمین اجتماعی قرار گیرند و این حقوق را از سازمان تأمین اجتماعی درخواست کنند. سازمان تأمین اجتماعی، باهدف اجرا و گسترش انواع بیمه اجتماعی، تمرکز وجوه و درآمدهای موضوع قانون تأمین اجتماعی بر اساس اساسنامه مصوب هیئت وزیران تشکیل شده است.

حقوق کار در قانون ایران

حقوق کار در مورد قوانین و مقررات روابط کاری بین کارگر و کارفرما می‌پردازد. در حقوق کار روابط حقوقی کارگر و کارفرما مورد تحلیل و ارزیابی قرار می‌گیرد. بر اساس ماده یک قانون کار، کلیه کارفرمایان، کارگران، کارگاه‌های تولیدی، خدماتی، کشاورزی و صنعتی موظف به تبعیت از قانون کار هستند.

مشاوران دادگاه اطفال و نوجوانان

بر اساس ماده 315 قانون آیین دادرسی کیفری تبصره 2، در جرایم اطفال و نوجوانان که در دادگاه کیفری یک ویژه اطفال و نوجوانان مطرح می شود، با توجه به شرایط تعیین شده در قانون آیین دادرسی کیفری، حضور مشاور در جلسه رسیدگی الزامی است. اگر طفل یا نوجوان دختر است، باید مشاور زن در جلسات رسیدگی حضور یابد.

دادگاه اطفال و نوجوانان

بر اساس ماده 306 و 340 قانون آیین دادرسی کیفری، جرایم لواط، زنا، جرم منافی عفت و جرم تعزیری درجه 7 و 8 مستقیم در دادگاه اطفال و نوجوانان قابل رسیدگی است. دادگاه اطفال و نوجوانان در حوزه قضایی هر شهرستان تشکیل می شود. انجام تحقیقات مقدماتی جرایم اطفال و نوجوانان 9 تا 15 سال در دادگاه اطفال و نوجوانان و بعد از تکمیل تحقیقات مقدماتی رای صادر می شود.

دادسرای اطفال و نوجوانان

باتوجه‌به اهمیت جرایم ارتکابی توسط اطفال و نوجوانان به این جرایم به‌صورت تخصصی و ویژه در دادسرا و دادگاه اطفال و نوجوانان رسیدگی می‌شود. دادسرای اطفال و نوجوانان در شعبه‌ای از دادسرای عمومی و انقلاب با سرپرستی یکی از معاونین دادستان تشکیل شده است. انجام کلیه تحقیقات مقدماتی جرایم ارتکابی توسط اشخاص 15 تا 18 سال سن در دادسرای اطفال و نوجوانان و صدور حکم در دادگاه اطفال و نوجوانان  انجام می شود.

آثار مجازات اطفال و نوجوانان

بر اساس ماده 95 قانون مجازات اسلامی، در مورد اطفال و نوجوانان محکومیت های کیفری اثر کیفری ندارد.

تخفیف در مجازات اطفال و نوجوانان

یکی از حقوق کودکان و نوجوانان تخفیف در اعمال مجازات‌ها است. مرجع قضایی باتوجه‌به وضعیت طفل در کانون اصلاح و تربیت می‌تواند یک‌بار در رأی خود تجدیدنظر کرده و مدت نگهداری طفل در کانون اصلاح و تربیت را تا یک‌سوم کاهش دهد، یا طفل را برای نگهداری به والدین یا سرپرست قانونی وی بسپارد. تصمیم‌های مذکور در صورتی در مورد طفل اعمال می‌شود که طفل یک‌پنجم از مدت نگهداری در کانون اصلاح و تربیت را سپری کند.

مرجع قضایی باتوجه‌به وجود موارد تخفیف، مجازات طفل را تا یک‌دوم کاهش و اقدامات تأمینی و تربیتی طفل را به اقدامات مناسب دیگر تبدیل کند.

مرجع قضایی در جرایم ارتکابی تعزیری اطفال و نوجوانان، تعویق صدور حکم یا تعلیق اجرای مجازات را انجام دهد.

مجازات اطفال و نوجوانان در حد و قصاص

بر اساس ماده 91 قانون مجازات اسلامی، در صورتی که افراد بالغ کمتر از 18 سال سن، مرتکب جرم مستوجب حد یا قصاص شوند و در مورد رشد و عقل آنها شبهه وجود دارد یا حرمت جرم را درک نکنند، قصاص اجرا نمی شود و با توجه به سن مرتکب جرم به مجازات قانونی محکوم می شوند. مثال در جرم قذف، مجازات حد قذف، هشتاد ضربه شلاق است. براساس ماده 146 قانون مجازات اسلامی برای اجرای مجازات حد، قذف کننده باید بالغ، عاقل و رشید و قذف شونده نیز باید عاقل و بالغ باشد. همچنین بر اساس ماده 147 قانون مجازات اسلامی، مجازات شخص قذف کننده شخص نابالغ، 74 ضربه شلاق است.

مجازات اطفال و نوجوانان 15 تا 18 سال

بر اساس ماده 89 قانون مجازات اسلامی، در خصوص اطفال و نوجوانان مرتکب جرم از سن 15 تا 18 سال شمسی  مجازات های ذیل تعیین شده است:

• مراقبت و نگهداری طفل در جرایم ارتکابی تعزیری درجه یک تا سه در کانون اصلاح و تربیت از دو تا پنج سال
• مراقبت و نگهداری طفل در جرایم ارتکابی تعزیری درجه چهار در کانون اصلاح و تربیت از یک تا سه سال
• مراقبت و نگهداری طفل در جرایم ارتکابی تعزیری درجه پنج در کانون اصلاح و تربیت از سه ماه تا یک سال و پرداخت جزای نقدی از ده میلیون تا چهار میلیون ریال یا انجام خدمات عمومی رایگان به مدت 180 تا 720 ساعت
• در جرایم ارتکابی تعزیری درجه شش، پرداخت جزای نقدی یک میلیون تا ده میلیون ریال و انجام خدمات عمومی رایگان از 60 تا 180 ساعت
• در جرایم ارتکابی تعزیری درجه 7 و 8، پرداخت جزای نقدی تا یک میلیون ریال

قرار تأمین کیفری اطفال و نوجوانان

در جرایم ارتکابی توسط اطفال و نوجوانان در تحقیقات مقدماتی، طفل به والدین یا سرپرست قانونی سپرده می‌شود. والدین و سرپرست قانونی باید طفل را هر زمان دادگاه لازم بداند، حاضر کند. همچنین اطفال و نوجوانان بین 15 تا 18 سال ملزم به معرفی خود به مرجع قضایی در مواقع لازم هستند. در بعضی موارد با تشخیص مرجع قضایی از والدین یا سرپرست قانونی طفل مرتکب جرم با سن بالای 15 سال، وثیقه یا کفالت اخذ می شود و در مورد اطفال زیر 15 سال سن، وثیقه یا کفالت گرفته نمی‌شود. در صورتی که برای اطفال مرتکب جرم بالای 15 سال، وثیقه و کفالت قابل اخذ نیست، مرجع قضایی می‌تواند طفل را در کانون اصلاح و تربیت به صورت موقت نگهداری کند.

مسئولیت کیفری اطفال و نوجوانان

بر اساس قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392، اطفال و نوجوانان با توجه به مسئولیت کیفری به سه دسته ذیل تقسیم می‌شوند:

• کودکان تا سن 9 سال: کودکان تا سن 9 سال به دلیل عدم بلوغ و نداشتن قوه تشخیص و تمیز، مسئولیت کیفری ندارند. ملاک تعیین سن در مسئولیت کیفری، سال شمسی است.
• کودکان 9 تا 15 سال: در صورتی که کودکان 9 تا 15 سال مرتکب جرم تعزیری شوند، مجازات بزرگسالان برای آنها تعیین نشده است و براساس ماده 88 قانون مجازات اسلامی عمل شده و در صورت ارتکاب شدیدترین جرم، به مجازات یک سال حبس و نگهداری در کانون اصلاح و تربیت محکوم می‌شوند.
• کودکان و نوجوانان در زمان جرم سن 15 تا 18 سال: در صورتیکه کودکان و نوجوانان در زمان ارتکاب جرم 15 تا 18 سال سن داشته باشند، مجازات بزرگسالان در مورد آنها اعمال نمی‌شود و براساس ماده 89 قانون مجازات اسلامی، در ارتکاب شدیدترین جرم به مجازات حبس 5 سال در کانون اصلاح و تربیت محکوم می‌شوند.

حمایت کیفری از کودکان و نوجوانان

• قانون‌گذار حمایت کیفری از کودک بزه‌دیده را در قانون مجازات اسلامی به‌صورت تخفیف مجازات تعیین کرده است و در بعضی موارد برای تشدید مجازات کودکان و نوجوانان، اعمالی که در حق بزرگسالان جرم نیست، در خصوص کودکان جرم دانسته است. صغر بودن یکی از علل تخفیف مجازات کودکان و نوجوانان است.
• درصورتی‌که بزه‌دیده نابالغ است، مجازات حد تبدیل به مجازات تعزیری می‌شود که از جهات تخفیف مجازات است. همچنین در زنای زن شوهردار با پسر نابالغ، حد اجرا نمی‌شود و زن به 100 ضربه شلاق محکوم می شود.
• قانون‌گذار از ماده 88 تا 95 قانون مجازات اسلامی، اقدامات تامینی و تربیتی و مجازات‌های اطفال و نوجوانان را تعیین کرده است.

کودکان و نوجوانان در حقوق کیفری

طفل شخصی است که در محیط خانواده رشد کرده و تربیت می‌شود. در صورت عدم تربیت صحیح، کودکان و نوجوانان مرتکب اعمال مجرمانه‌ای می‌شوند که برای آنها در قانون مجازات تعیین شده است؛ بنابراین مسائل مربوط به حقوق کیفری کودکان و نوجوانان اهمیت زیادی دارد و باید کودکان و نوجوانان را از ارتکاب به جرایم اطفال و نوجوانان دورنگه داشت و از طرفی اقدامات مؤثر برای اصلاح، تربیت و پیشگیری از وقوع جرم توسط آنها انجام شود. مهم‌ترین اقدام برای پیشگیری از وقوع جرم توسط کودکان و نوجوانان، تحقیق و بررسی شخصیت اطفال و نوجوانان و دلایل ارتکاب جرم است.

قیمومیت کودکان

قانون‌گذار شرایط تعیین قیم برای محجور را در قانون مدنی بیان کرده است. در بعضی موارد قیمومیت و حضانت بعد از سن قانونی ادامه دارد و بعد از اثبات بهبودی و افاقه، مرجع قضایی حکم اتمام حجر و پایان قیمومیت طفل را صادر می‌کند. موارد قیمومیت طفل بعد از سن قانونی بلوغ به شرح ذیل است:

-درصورتی‌که شخص محجور صغیر و ولی خاص ندارد.

-درصورتی‌که شخص محجور بالغ شود، ولی سفیه و مجنون بودن از کودکی در وی وجود داشته و ادامه دارد و ولی خاص یعنی پدر و جد پدری ندارد.

-درصورتی‌که شخص بعد از سن بلوغ، سفیه یا مجنون شود.

 

حق نظارت و مراقبت از کودکان

بر اساس ماده 1179 قانون مدنی، والدین حق ندارند کودک را تنبیه کنند و همچنین حق تادیب طفل خارج از حد متعارف را ندارند.