انتقال اختیاری، انتقال قهری و انتقال قضایی. حال به معرفی این سه صورت می پردازیم.
انتقال اختیاری: این نوع انتقال، انتقالی است که در آن مالک سرقفلی با اختیار و رغبت کامل حق خود را به موجب سند رسمی به غیر واگذار می نماید و از زمان انتقال این حق، انتقال گیرنده مالک سرقفلی تلقی شده و در پایان مدت اجاره موجر باید مبلغی که ابتدا به عنوان سرقفلی دریافت نموده بود را به قیمت روز محاسبه نموده و به وی پرداخت نماید .
نکته لازم به ذکر در خصوص انتقال اختیاری سرقفلی این است که فقط شخصی میتواند سرقفلی را به صورت اختیاری منتقل نماید که یا موجر خارج از عقد اجاره اجازه این کار را به وی داده باشد و یا در قرارداد اجاره این حق به وی داده شده باشد یعنی باید در متن قرارداد اجاره، به صراحت عبارت “حق انتقال به غیر را دارد” ذکر گردیده باشد و اگر در قرارداد اجاره ای به این عبارت یا هر عبارتی که این مفهوم را داشته باشد اشاره ای نشده باشد مالک سرقفلی نمی تواند آن را به دیگری منتقل نماید. با فرض اینکه مالک سرقفلی حق انتقال آن را به دیگری دارد باید به این نکته توجه نمود که این انتقال حتما و الزاما بایستی با سند رسمی صورت گیرد حتی اگر قرارداد او با موجر بر اساس سند عادی باشد باز او ملزم است سرقفلی را با سند رسمی منتقل نماید.
انتقال قضایی: در قسمت قبل بیان نمودیم که کسی حق انتقال سرقفلی را دارد که در قرارداد اجاره حق انتقال به وی داده شده باشد. حال شخصی را فرض نمایید که مالک سرقفلی محلی می باشد ولی در قرارداد اجاره فاقد حق انتقال به غیر است و موجر نیز اجازه انتقال را به وی نداده است، آیا او در هیچ صورتی نمی تواند حق خویش را واگذار نماید؟ این شخص برای انتقال حق خویش چه اقدام قانونی را باید انجام دهد؟ در این موارد که مستاجر حق انتقال به غیر را دارا نمی باشد و مالک نیز خود از خرید سرقفلی امتناع می نماید، مستاجر میتواند به دادگاه مراجعه نموده و مجوز انتقال حق سرقفلی را دریافت نماید، همچنین اگر به موجر دسترسی ممکن نیست مستاجر میتواند با رجوع به دادگاه و مجهول المکان معرفی نمودن موجر مجوز انتقال حق سرقفلی را از دادگاه بگیرد و بر اساس آن مجوز، سرقفلی را به دیگری منتقل نماید. این تجویز انتقال به موجب ماده ی ۱۹ قانون روابط موجر و مستاجر سال ۱۳۵۶ می‌باشد که مهلتی ۶ ماهه داشته و انتقال سرقفلی به شخص دیگر را بدون پرداخت مبلغی به موجر تجویز نموده است. در این ماده پیشنهاد داده شده است که اگر مستاجر به مورد اجاره نیازی ندارد و قصد انتقال آن را به دیگری دارد باید برای این انتقال دادخواستی تحت عنوان تجویز انتقال منافع را تقدیم دادگاه مربوطه نماید که در جریان رسیدگی در دادگاه موجر و مستاجر به دادگاه دعوت می گردند و از موجر سوال می شود که آیا خود او قصد خرید سرقفلی را دارد یا خیر اگر او خریدار این حق بود که موضوع خاتمه می باید اما اگر موجر خریدار سرقفلی نبود، دادگاه مجوز انتقال را صادر می نماید این مجوز به مستاجر اجازه میدهد که سرقفلی را منتقل نماید و زمانی که انتقال صورت گرفت دادگاه توسط اجرای احکام به نام خریدار سند رسمی صلح سرقفلی تنظیم مینماید. به این نوع انتقال، انتقال قضایی سرقفلی گفته می‌شود.
انتقال قهری: نوع دیگر انتقال سرقفلی انتقال غیر ارادی و قهری آن است که بر این اساس زمانی که مالک سرقفلی فوت می‌کند حق سرقفلی وی به صورت قهری به وراث وی منتقل می‌شود و از آن زمان به بعد وراث، مالک سرقفلی می شوند.
