رفع تصرف عدوانی

رفع تصرف عدوانی یکی از مهمترین دعاوی تصرف در ماده 158 الی 177 قانون آیین دادرسی مدنی است. در قانون برای دفاع از تصرفات افراد در اموال غیر منقول علیرغم مالکیت یا عدم مالکیت، دعوایی با عنوان دعوای رفع تصرف عدوانی پیش بینی شده است. در دعوای تصرف عدوانی خواهان علیه خوانده که ملکی را بدون رضایت مالک اصلی یا بدون مجوز قانونی متصرف شده، اقدام قانونی انجام می‌دهد. دعوای رفع تصرف عدوانی دو جنبه حقوقی و کیفری دارد که هر یک از جنبه ها دارای شرایط خاصی برای مطرح شدن در دادگاه حقوقی و دادسرا هستند.

ملک اوقافی پس از 99 سال

عمر هر وقفی 99 سال است؛ کاملا مشخص است که صاحب اصلی ملک پس از این سالیان زیاد در قید حیات نیست. در کل پس از این مدت زمان متولی و یا اداره‌ی مشخص شده، قادر خواهد بود تصمیم گیری کند که ملک باز هم به اجاره برسد یا نه. در این صورت اجاره دوباره ملک از شخص مالک و یا اداره‌ی مربوطه اجازه گرفته شود. این شرط بیشتر برای ساختمان‌هایی است که روی زمین وقفی ساخته می‌شوند و شخص سازنده مستاجر آن است.

احداث بنا بدون مجوز از اداره اوقاف روی زمین وقفی

همان طور که در قسمت قبل تاکید کردیم، احداث بنا روی زمین وقفی باید با اجازه و مجوز صادر شده از سوی اداره‌ی اوقاف کشور انجام گیرد. چنانچه شخصی بدون اطلاع و مجوز از سوی اداره اوقاف بنایی را روی زمین وقفی بسازد؛ به جرم تصرف و غصب متهم می‌گردد و پیگرد قانونی دارد.

احداث ساختمان بر روی زمین وقفی

حال که پیرامون خرید و فروش املاک وقفی صحبت کردیم؛ نوبت به آن می‌رسد که بررسی کنیم آیا احداث ساختمان و به طور کلی ساخت و ساز روی زمین وقفی امکان پذیر است؟

در صورتی که زمینی وقفی باشد، شخصی سازنده به عنوان مستجر با اجازه‌ی اداره اوقاف؛ قادر به ساخت و ساز و احداث بنا خواهد شد. پس از آنکه ساخت به اتمام رسید، مستجر به عنوان مالک ساختمان و ملک ساخته شده شناخته می‌شود؛ اما همچنان مالک زمین اداره‌ی اوقاف است.

پس سازنده موظف است که هر سال اجاره‌ای بابت زمین به اداره اوقاف پرداخت نماید. این را هم اضافه کنیم که سندی با عنوان سند اعیانی برای سازنده بنا از طرف اداره اوقاف صادر می‌گردد و مالکیت عرصه ملک متعلق به متولی آن است.

فروش ملک وقفی خاص

در قسمت قبل توضیح دادیم که ملک یا زمینی که وقف عام شده است، در چه شرایطی اجازه‌ی خرید و فروش پیدا می‌کند. حال نوبت آن رسیده است که بررسی کنیم فروش ملک یا زمینی که وقف خاص شده است؛ ممکن است؟

باید به این نکته اشاره کنیم که حتی اگر موقوف علیهم ملکی هستید که وقف خاص به نام شما، به ارث رسیده است. به هیچ عنوان ممکن نیست که شما بتوانید آن را بفروشید و ملکی دیگر را با نام بخرید. یا با مالی که از آن نصیبتان شده؛ کسب و کاری راه اندازی کنید. فروش ملک یا زمین اوقافی بدون آنکه شرایط لازم را داشته باشد و سازمان اوقاف تایید نداده باشد، جرم محسوب می‎شد و در صورت بروز چنین عملی، شخص از نظر قانون مجرم به شمار می‌رود.

شرایط فروش ملک وقفی

همان طور که گفتیم تنها در شرایطی خاص، فروش ملک وقفی جایز است که به شرح ذیل می‌باشد:

• در صورتی که ملک یا زمین خرابی زیادی داشته باشد و هیچ کسی حاضر به انجام بازسازی یا پروژه عمرانی در آن نباشد.
• فروش مال موقوفه بر طبق مصلحت ولایت فقیه باشد.
• فروش مال موقوفه، در شرایطی که میان موقوف علیهم اختلاف رخ داده، به طوری که ترس خونریزی یا قتل وجود داشته باشد.

فروش ملک وقفی

قطعا برای شما هم این سوال پیش می‌آید که آیا ملک وقفی را می‌توان فروخت؟ در پاسخ باید بگوییم خرید و فروش ملک وقفی کاری پیچده است. در 90 درصد مواقع فروش غیر قانونی است مگر در شرایط خاص. اگر قصد خرید و فروش یک زمین وقفی را دارید؛ حتما با وکلای کارآزموده‌ی عدل آرا مشورت داشته باشید؛ تا راه برایتان هموار گردد.

انواع ملک اوقافی

• املاک وقفی آستان قدس رضوی
• املاک وقف بقاع متبرکه و مساجد
• املاک وقفی سازمان اوقاف کشور
• املاک وقفی شخصی

انواع وقف کدامند؟

طبق تعاریفی که در قانون مدنی عنوان شده است، وقف به دو صورت وقف عام و خاص است که در ادامه پیرامون آن صحبت خواهیم کرد.

• وقف عام: این نوع وقف همان طور که از نامش پیداست، برای عموم مردم است و در واقع وقف برای شخص یا اشخاص خاصی نیست. برای مثال صاحب باغی، قسمتی یا کل باغ خود را وقف فقرا می‌کند. در این صورت محصولات آن باغ؛ باید بین فقرا تقسیم گردد. آنچه که در وقف عام مطرح می‌باشد، این است که وقف هیچ گونه محدودیتی ندارد.
• وقف خاص: هنگامی که صاحب ملک یا زمینی؛ مال خود را وقف شخص یا اشخاص خاصی کند. برای مثال شخصی زمینی دارد و وقف چند بچه یتیم کرده است. این نوع وقف، موقوف علیهم مشخص و محصوری دارد.

ملک وقفی چیست؟

 هر ملکی متعلق به شخص خاصی است که نام او در اسناد رسمی مربوط به آن ملک یا زمین ثبت شده است. هنگامی که شخصی ملک خود را وقف می‌کند، زمین یا ملک تبدیل به ملک وقفی می‌گردد. در این صورت اختیار این ملک به اداره‌ی اوقاف انتقال پیدا می‌کند. املاک وقفی معمولا ارزان‌تر هستند؛ چرا که باید سالانه مبلغی مشخص بابت آن به اداره اوقاف کشور پرداخت شود. همچنین اگر زمینی اوقافی باشد و شخصی قصد ساخت و ساز در آن داشته باشد، باید تایید سازمان اوقاف را بگیرد و بعد اقدام به ساختن کند.

آیا مزاحمت تلفنی و فحاشی تعدد جرم محسوب می‌شود؟

بله تعدد جرم با جزای مادی محسوب می‌شوند و شخص مجرم به اشد مجازات مندرج در دادنامه محکوم خواهد شد البته بسته به اینکه بتوان این جرایم را اثبات کرد.

مجازات تعدد جرم جرم حدی و جرم تعزیری چگونه محاسبه می شود؟

اجرای مجازات جرم حدی معمولا در اولویت است و تنها در صورت جرم تعزیری مربوط به حق الناس اجرای مجازات جرم حدی به تعویق می‌افتد.

آیا تحت هر شرایطی فرد بدهکار مجبور به پرداخت خسارت تادیه می‌شود؟

خیر تنها در صورتی فرد بدهکار به پرداخت خسارت محکوم می‌شود که شرایط جسمی و تمکن مالی مناسبی را داشته باشد.

خسارت تاخیر تادیه از چه زمانی محاسبه می‌شود؟

فرایند خسارت تاخیر تادیه با درخواست دریافت خسارت توسط فرد طلبکار به دادگاه و تکمیل پرونده قضایی و احراز هویت شروع می‌شود و پس از تکمیل تمام مدارک مورد نیاز قاضی وقت دادرسی را تعیین می‌کند. پس از تشکیل جلسه دادرسی و اتمام تحقیقات قاضی پس از یک هفته نتیجه را به دو طرف اعلام می‌کند. اگر درخواست تاخیر تادیه توسط دادگاه پذیرفته شود دادگاه فرد بدهکار را در ازای هر روز دیرکرد با مبلغ جریمه می‌کند ضمن اینکه بدهکار موظف است تا تمام مبلغ بدهکاری خود را طبق قرارداد پرداخت کند. خسارت تاخیر تادیه از زمانی محاسبه می‌شود که بدهکار متعهد شده تا مبلغ بدهی خود را بپردازد. 

خسارت تاخیر تادیه شامل چه مواردی است؟

خسارت تاخیر تادیه شامل مهریه، چک و قسط وام می‌شود. جهت دریافت خسارت تادیه اول از همه باید مبلغ طلبکاری به صورت نقد باشد و یا بدهی قانونی باشد. در صورتی که وجه به صورت ارز باشد خسارت تادیه شامل آن نمی‌شود. از طرف دیگر اگر فرد طلبکار درخواست خود را به دادگاه اعلام نکند شرایط دریافت خسارت تاخیر تادیه را نخواهد داشت. مورد بعدی که باید به آن توجه داشت این است که دادگاه باید تشخیص دهد فرد بدهکار تمکن مالی کافی و لازم را برای پرداخت وجه خسارت دارد در غیر این‌صورت بدهکار از پرداخت خسارت معاف خواهد شد و دیگر لازم نیست وجه بیشتری را اضافه بر دین خود به طلبکار بپردازد.

نحوه محاسبه خسارت تاخیر تادیه

چگونگی محاسبه خسارت تاخیر تادیه فرایند اصولی و قانونی مختص به خود را دارد. این نوع خسارت بر مبنای نرخ تورم اعلام شده توسط بانک مرکزی از تاریخ مطالبه تا روزی که بدهی پرداخت شود، محاسبه می‌شود. توجه داشته باشید که اصلی‌ترین مولفه محاسبه نرخ تورم است؛ زیرا وجه نقد ممکن است به مرور زمان ارزش اولیه خود را از دست بدهد و خسارت تاخیر تادیه فقط به‌جهت جبران ضرر مالی فرد طلبکار است. در شرایط دیگری اگر هر دو طرف بدهکار و بستانکار با یکدیگر بر سر شرایط مشخصی توافق کرده باشند‌، دریافت خسارت بر مبنای توافق فی مابین خواهد بود و نرخ تورم تاثیری در محاسبه خسارت تاخیر تادیه نخواهد داشت. از طرف دیگر باید بدانید که درخواست دریافت خسارت تاخیر تادیه در حالتی ممکن است که فرد بدهکار شرایط و تمکن مالی پرداخت خسارت را داشته باشد. اگر بدهکار ثابت کند که امکان پرداخت وجه را ندارد، می‌تواند از پرداخت خسارت معاف شود.

مفهوم خسارت تاخیر تادیه

همانطور که قبل‌تر ذکر شد خسارت تادیه به شرایطی گفته می‌شود که فرد بدهکار طبق تاریخ توافقی که بین دو طرف انجام شده، نتواند بدهی خود را به‌موقع تسویه کند و ضرر مالی به فرد طلبکار وارد کند. دریافت این نوع خسارت فقط شامل وجه نقد رایج کشور می‌شود و در مورد ارزهای خارجی و دلار صادق نیست. تنها راه دریافت خسارت تاخیر تادیه این است که شخص طلبکار به هر روشی ثابت کند وجه نقدی را به طرف دیگر قرض داده و او سر موعد تعیین شده این مبلغ را بازنگردانده است. بهترین و ساده‌ترین راه برای اثبات تاخیر‌، ارسال اظهارنامه است که توسط دفاتر قضایی برای فرد بدهکار ارسال می‌شود. البته تنها در سه شرایط فرد طلبکار نیازی به اثبات حرف خود ندارد و به‌صورت قانونی شامل خسارت تاخیر تادیه می‌شود. این سه شرایط شامل موارد زیر می‌شود:

1. این تاخیر مرتبط با مهریه باشد.
2. تاخیر در رابطه با وصول چک باشد.
3. تاخیر در مورد سند رهنی برای ضمانت وام باشد.

اعتراض ثالث در دعاوی حقوقی و کیفری چه تفاوتی با یکدیگر دارد؟

اعتراض شخص ثالث در جرایم کیفری و حقوقی بدین صورت است که در دعاوی حقوقی شخص ثالث می‌تواند تا پیش از اتمام مرحله دادرسی، چه در مراحل ابتدایی و چه در مرحله تجدیدنظر وارد دعوا شود. اما در مورد دعاوی کیفری به دلیل اصل شخصی بودن مجازات و این مسئله که کیفر متهم در مجازات دیگران بی تاثیر است، ورود ثالث قابل اعمال نخواهد بود.

اعتراض ثالث در دعاوی کیفری چه تاثیری بر اجرای حکم نهایی دارد؟

مطابق با قانون در صورت وقوع اعتراض از سمت شخص ثالث، اگر دادگاه تشخیص دهد که حکمی که به دنبال اعتراض شخص ثالث صادر شده در اصل دعوی موثر خواهد بود و حکم اصل دعوا به تاخیر افتاده و منتظر نتیجه دعوا اعتراض خواهد شد.

آیا اعتراض ثالث در جرایم کیفری پس از اجرای حکم قابل پیگیری است؟

بر اساس ماده ۴۲۲ آیین دادرسی مدنی اعتراض شخص ثالث پیش از اجرای حکم قابل طرح در مراجع قضایی نیست. اما در مواردی پس از اجرای حکم، شخص ثالث در صورتی حق اعتراض خواهد داشت که اثبات شود حقوقی که اساس اعتراض است به دلیلی از نگاه قانون نقض نشده باشد.