کیفیات مشدده جرم چه انواعی دارد؟

عوامل مشدده جرم، انواع مختلفی دارد که در ادامه این نوشتار به توضیح این موارد خواهیم پرداخت. موضوعی که باید توجه داشته باشید این است که این عوامل بر اساس مواردی مانند شخصیت مرتکب، شرایط ارتکاب جرم، تعداد جرایم ارتکابی و سایر عوامل مختلف دیگر تعیین می‌شود.

عوامل مشدده جرم چیست؟

گاهی ممکن است جرم در شرایطی ارتکاب یابد که مجازات آن تشدید شود. در نتیجه، به عواملی که سبب تشدید مجازات جرم می‌شوند، کیفیات مشدده جرم گفته می‌شود. در توضیح بیشتر این موضوع، باید اینطور گفت که ارتکاب جرم به خودی خود امری غیرقانونی و قبیح است، اما گاهی ممکن است جرم در شرایطی ارتکاب یابد که این قبح را تشدید می‌کند و در نتیجه، قانونگذار نیز به تبع این موضوع، مجازات جرم را افزایش داده است. برای مثال، مجازات سرقت در شب، شدیدتر از مجازات سرقت در روز است و دلیل این امر نیز این است که سرقت در شب، سبب برهم زدن امنیت و آسایش افرادی می‌شود که مورد سرقت قرار گرفته‌اند و در نتیجه، این سرقت مجازات بیشتری خواهد داشت.

در همین راستا ماده 652 قانون مجازات اسلامی در این زمینه بیان کرده است که «هرگاه سرقت مقرون به آزار باشد و یا سارق مسلح باشد، به حبس از سه ماه تا ده سال و شلاق تا (74) ضربه محکوم می‌شود و اگر جرحی نیز واقع شده باشد، علاوه بر مجازات جرح به حداکثر مجازات مذکور در این ماده محکوم می‌گردد.»

جرم دستکاری و مخدوش کردن پلاک خودرو چه مجازاتی دارد؟

دستکاری کردن و یا مخدوش کردن پلاک خودرو، دارای مجازات قانونی علاوه بر جریمه نقدی است. در این بخش از مطلب، قصد داریم به بررسی مجازات قانونی این عمل مجرمانه بپردازیم.

 

بر اساس ماده 720 قانون مجازات «هر کس ارقام و مشخصات پلاک وسایل نقلیه موتوری زمینی، آبی یا کشاورزی را تغییر دهد، پلاک وسیله نقلیه موتوری دیگری را به آن الصاق نماید، برای آن پلاک تقلبی به کار ببرد و یا چنین وسایلی را با علم به تغییر و یا تعویض پلاک تقلبی مورد استفاده قرار دهد و همچنین هر کس به ‌نحوی از انحاء در شماره شاسی، موتور یا پلاک وسیله نقلیه موتوری و یا پلاک‌های موتور و شاسی که از طرف کارخانه سازنده حک یا نصب شده بدون ‌تحصیل مجوز از راهنمایی و رانندگی تغییر دهد و آن را از صورت اصلی کارخانه خارج کند به حبس از 6 ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.»

بنابراین مخدوش کردن و دستکاری پلاک، از دو منظر دارای مجازات است. از یک سو، بر اساس قوانین راهنمایی و رانندگی این کار جریمه نقدی را در پی خواهد داشت و از سویی دیگر، بر اساس قانون مجازات، جرم مخدوش کردن و دستکاری پلاک خودرو دارای مجازات حبس است. یکی از سؤالاتی که ممکن است برای شما ایجاد شود این است که آیا مجازات مخدوش کردن پلاک موتور سیکلت با مجازات مخدوش کردن پلاک خودرو متفاوت است یا خیر؟ در پاسخ به این پرسش باید بدانید که مجازات مخدوش کردن پلاک موتور سیکلت با خودرو تفاوتی نداشته و راننده موتور سیکلت نیز باید جریمه نقدی لازم را پرداخت نماید و مجازات قانونی نیز همان است که در ماده 720 به آن اشاره شد.

مخدوش کردن پلاک خودرو چیست و شامل چه مواردی می‌شود؟

بسیاری از رانندگان اتومبیل برای فرار از طرح‌های ترافیکی و شناسایی نشدن به وسیله دوربین‌های راهنمایی و رانندگی در سطح شهر، اقدام به مخدوش کردن پلاک ماشین خود می‌کنند. اما ممکن است این سؤال برای شما ایجاد شود که منظور از مخدوش کردن و دستکاری پلاک خودرو چیست و چه مواردی شامل این موضوع می‌شود. در پاسخ به این سؤال باید گفت که مخدوش کردن پلاک خودرو شامل هر اقدامی می‌شود که سبب ناخوانا شدن و درست مشخص نشدن پلاک خودرو می‌شود. برای مثال، هر یک از اعمالی مانند پاک کردن و دستکاری هر یک از اعداد پلاک، پوشاندن بخشی از پلاک خودرو، تغییر دادن هر یک از اعداد پلاک و غیره شامل مخدوش کردن و دستکاری پلاک خودرو است.

 

در نتیجه، به صورت کلی مسدود کردن پلاک با پارچه، دستمال یا هرگونه شئ دیگر، مخدوش کردن پلاک خودرو با تافت، رنگ و یا اسپری، استفاده از نور به نحوی که پلاک خوانا نباشد، تغییر و یا ناخوانا کردن حروف و اعداد پلاک و جا به جا کردن و نصب پلاک در محلی غیر از مکان اصلی، مانند پشت شیشه همگی مشمول جرم دستکاری و مخدوش کردن پلاک خودرو می‌باشد. با توجه به این توضیحات، پیشنهاد ما به شما این است که از انجام هر یک از این موارد به صورت خواسته یا ناخواسته بپردازید، زیرا این موضوع دارای مجازات قانونی خواهد بود و برای شما ایجاد مشکل خواهد کرد.

قید شرط تا نصف اموال

یک شرط دیگر برای تحقق حق تنصیف اموال هنگام طلاق این است که عبارت «تا نصف دارایی» در سند نکاح درج شده باشد.

 

لذا قاضی محکمه این اختیار را دارد تا از کمترین میزان تا نصف دارایی را موضوع رای قرار داده و زوج را ملزم به اطاعت از آن میزان دارایی به زوجه یا پرداخت معادل آن نماید.

 

نکته قابل توجه این است که: نمی‌تواند به بیشتر از آن میزان رای دهد. به عنوان دیگر عبارت «تا نصف دارایی» به دادگاه خانواده این اختیار را می‌دهد، که به هر میزان از دارایی زوج را که تشخیص دهد به تملک زوجه درآورد. البته باید توجه داشت که این مقدار نباید از نصف اموال زوج بیشتر باشد.

شاهد برای اعاده حیثیت

در رابطه با شاهد برای اعاده حیثیت نیز باید بگوییم شاهد باید دارای موارد زیر باشد

 

.بالغ باشد

.عاقل باشد

.کافر نباشد

جریمه نقدی اعاده حیثیت

جریمه نقدی اعاده حیثیت پانزده میلیون ریال در نظر گرفته شده است. اگر جرم منافی عفت همچون لواط یا زنا را به دیگری نسبت داده شده باشد و فرد شاکی نتواند آن را در دادگاه ثابت کند بر اساس این ماده به مجازات جرم قذف که 80 ضربه شلاق است محکوم خواهد شد. اگر هم علیه دیگری، امری را نشر دهد که اشاعه فحشا محسوب می‏گردد باز هم به مجازات یک ماه تا یک سال حبس و تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

چگونه دادخواست اعاده حیثیت تنظیم کنیم

فردی که به دروغ مورد تهمت فرد دیگری قرار گرفته است در صورتی که شرایط لازم برای رفع اتهام از خود را داشته باشد می‏تواند به دادگاه مراجعه کرده و از افترا زننده شکایت کند و در صورتی که بتواند بی گناهی خود را ثابت کند بر اساس ماده 697 قانون مجازات اسلامی تعقیب متهم را از دادسرا درخواست کند. دادسرا از متهم دعوت به عمل می‏آورد که اگر دفاعی از خود بیان کند. در صورتی که سونیت و اتهام ناروای متهم اثبات شود، دادسرا کیفرخواست صادر می‏کند و پرونده برای رسیدگی به دادگاه عمومی جزایی منتقل می‏شود.

مهلت شکایت اعاده حیثیت

در قانون، برای شکایت اعاده حیثیت مهلت خاصی در نظر گرفته نشده است. با این حال، علی رغم اینکه این شکایت دارای مهلت و زمانبندی خاصی نیست، برای رعایت مصالح و پیشگیری از تضییع حقوق افراد، شخص آسیب دیده بهتر است در اولین زمان ممکن، بعد از اینکه از اتهام مطرح شده تبرئه شد، برای اعاده حیثیت و طرح شکایت افترا اقدام کند.

حکم اعاده حیثیت چیست؟

اگر شخص در محکمه به طور قطعی محکوم گردد، در برخی از موارد طبق ماده 25 قانون جدید اعاده حیثیت، علاوه بر مجازات اصلی مانند حبس، شلاق یا جزای نقدی، از برخی حقوق اجتماعی نیز محروم خواهد شد.

اعاده شرف یعنی چه؟

اعاده شرف به معنای این است که اگر ارتکاب جرمی به شخصی نسبت داده شده باشد، و عدم صحت آن به اثبات برسد، می‏توان علیه شخصی که تهمت و افترا وارد نموده شکایت به عمل آورد و به این ترتیب اقدام به اعاده حیثیت یا اعاده شرف نمود.

مجازات خواندن صیغه طلاق بدون حکم دادگاه

مجازاتی که برای خواندن صیغه طلاق بدون حکم دادگاه در نظر گرفته شده برابر با هشتاد میلیون تا یکصد و هشتاد میلیون ریال وجه نقد است. این مبلغ را زوجین باید به عنوان جزای نقدی پرداخت کنند. همچنین جاری کردن صیغه طلاق بدون حکم دادگاه حبس تعزیری از ۹۱ روز تا ۶ ماه خواهد داشت.

حکم خواندن صیغه طلاق بدون حکم دادگاه

اگر زوجین تصمیم بگیرند که به خاطر طولانی بودن مراحل طلاق دادگاه را حذف کنند و خودشان برای جدایی یا طلاق از طرف مرد یا زن یا طلاق توافقی اقدام کنند، قانون آن‌ها را مجرم می‌شناسند و طبق مجازاتی که در قانون برای خواندن صیغه طلاق بدون حکم دادگاه در نظر گرفته شده، زن و مرد باید جزای نقدی این حکم را بپردازند و حبس آن را نیز تحمل کنند.

قوانین مربوطه به موضوع اعاده حیثیت کدامند؟

بر اساس ماده56 قانون مجازات، کلیه احکام قطعی که بر محکومیت متهمین به جنحه و جنایات صادر می شود، باید در سجل کیفری محکومین درج شود. و نیز بر اساس ماده 57 چنانچه کسی به مجازات تأدیبی محکوم شده باشد و در مدت پنج سال از تاریخ اتمام مجازات محکومیت جزایی جدیدی نداشته باشد، به اعاده حیثیت نایل شده و محکومیت سابق او از سجل جزایی او محو خواهد شد. حال در اینجا بحث ماده۵۸ خواهد بود که، ماده 58 همین طریق درباره اشخاصی هم که به مجازات جنایی محکوم شده اند، مجری خواهد بود، مشروط بر اینکه در ظرف ده سال از تاریخ اتمام مجازات، محکومیت جزایی جدید نداشته باشد. بر اساس ماده59 قانون مجازات چنانچه اشخاصی که برای ارتکاب جرم سیاسی محکوم به حبس تأدیبی می شوند، در ظرف یک سال از تاریخ اتمام مجازات و اشخاصی که برای ارتکاب همان جرم محکوم به مجازات جنایی می شوند، در ظرف پنج سال از تاریخ اتمام مجازات مجددا محکومیت جزایی نداشته باشند، به اعاده حیثیت نایل میشوند. 

 

منتها باید بیان شود که نحوه انعکاس اعاده حیثیت در قوانین بعد از انقلاب متفاوت میباشد. در یکسری از قوانین، اعاده حیثیت به معنای عام مطرح شده است،که در ماده 58 قانون مجازات اسلامی نیز چنین بیان شده: هرگاه در اثر تقصیر یا اشتباه قاضی در موضوع یا در تطبیق حکم بر مورد خاص، ضرر مادی یا معنوی متوجه کسی گردد، در مورد ضرر مادی در صورت تقصیر، مقصر طبق موازین اسلامی ضامن است و در غیر این صورت، خسارت به وسیله دولت جبران می شود و در موارد ضرر معنوی، چنانچه تقصیر یا اشتباه قاضی موجب هتک حیثیت از کسی گردد، باید نسبت به اعاده حیثیت او اقدام شود. 

 

قبل از قانون اصلاح دو ماده و الحاق یک ماده و تبصره به قانون مجازت اسلامی مصوب 1377 در قانون مجازات اسلامی 1370 در مورد اعاده حیثیت ماده ای وجود نداشت. در ماده 62 مکرر الحاقی به قانون مجازات اسلامی بیان می شد که محکومیت قطعی کیفری در جرایم عمدی، به شرحی که در آن قانون بیان می شد، محکوم علیه را از حقوق اجتماعی محروم می کند. همچنین موضوعی در اصل در ماده 25 قانون مجازات اسلامی به این شکل بیان شده میباشد: محکومیت قطعی کیفری در جرایم عمدی، پس از اجرای حکم یا شمول مرور زمان، در مدت زمان مقرر در این ماده، محکوم را از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی محروم می کند: 

 

_ هفت سال در محکومیت به مجازاتهای سالب حیات و حبس ابد از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی.

 

 _سه سال در محکومیت به قطع عضو، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده بیش از نصف دیه مجنی علیه باشد، نفی بلد و حبس تا درجه چهار.

 

_ دو سال در محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده نصف دیه مجنی علیه یا کمتر از آن باشد و حبس درجه پنج تبصره 1 مادہ بیان می کند: در غیر موارد فوق مراتب محکومیت در پیشینه کیفری محکوم درج خواهد شد؛ منتها در گواهی های صادره از مراجع ذیربط منعکس نخواهد شد، مگراینکه به درخواست مراجع قضایی برای تعیین یا بازنگری در مجازات باشد.

 

 در تبصره 2 همان ماده چنین آمده است: در مورد جرایم قابل گذشت، در صورتی که پس از صدور حکم قطعی با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود، اثر تبعی آن نیز رفع می شود.

 

 تبصره 3= در عفو و آزادی مشروط، اثر تبعی محکومیت پس از گذشت مدتهای فوق از زمان عفو یا اتمام مدت آزادی مشروط رفع می شود. محکوم در مدت آزادی مشروط و همچنین در زمان اجرای حکم نیز از حقوق اجتماعی محروم می گردد.

 

در واقع ماده 26 همین قانون موضوع ماده 25 را تشریح کرده است: در تبصره 2 ماده 26 به موضوع اعاده حیثیت توجه شده و چنین امده است: هرکس به عنوان مجازات تبعی از حقوق اجتماعی محروم کرد، پس از گذشت مواعد مقرر در ماده 25این قانون، اعاده حیثیت می شود و آثار تبعی محکومیت وی زایل میگردد،مگر در مورد بندهای الف. 

اعاده حیثیت خاص به چه صورت میباشد؟

گاهی آسیب وارد شده به اعتبار معنوی شخص به دلیل عمل خود او میباشد؛ به بیانی دیگر شخص با تعدی و تعرض کردن به قوانین یا حقوق سایرافراد جامعه باعث از بین بردن آبرو و اعتبار خود خواهد شد و به وجهه ی اجتماعی خویش لطمه وارد میکند.

در این مورد شخص پس از طی کردن دوره ای محکومیت خود که گاهی علاوه بر مجازات اصلی با مجازات تبعی مانند محرومیت از بعضی از حقوق اجتماعی همراه میباشد، باید با ترمیم اعتبار و حیثیتش به اجتماع دوباره برگردد.مهمترین اساس مشروعیت اعاده حیثیت خاص توبه میباشد که به شخص توبه کننده این امکان را خواهد داد که روش زندگی تازه ای را برگزیند و آنرا را شروع نماید.

اعاده حیثیت قانونی به چه صورت میباشد؟

در اصل اعاده حیثیت قانونی به این صورت است که پس از گذشتن مدت زمانی که مقنن مشخص کرده است حقوقی که از مجرم سلب شده بدون نیاز به حکم مرجع قانونی یا تقاضای ذینفع مرتفع می شود، البته باید بیان شود این مورد در صورتی است که شخص محکوم علیه در آن مدت جرم جدیدی انجام نداده باشد.

تقاضای اعاده حیثیت اداری و انتظامی به چه صورت میباشد؟

در واقع این نوع از اعاده حیثیت مربوط به تخلفات اداری و انظباطی و انتظامی کارمندان و مستخدمین اشخاص میباشد که در واقع مربوط به تخلف و تنبیه اداری میباشد.

اعاده حیثیت در جامعه به چه صورت انجام میشود؟

برای اعاده اعتبار اشخاصی که در جامعه خویش مورد طرح شکایت کذب قرار میگیرند،باید اقدام به انتشار آگهی و اعلام بی گناهی آن افراد در رسانه و جراید شود،که این کار دلیل بر سلامت اعتبار معنوی اشخاص خواهد بود.برای تقویت چنین وضعی در قانون کشورمان چنین مقرر گردیده که می شود شخص مفتری را تعقیب و مجازات کرد.چنانچه شخصی با نشر دروغین اخبار در رسانه اجتماعی یا نزد عموم افراد جامعه بر ضد و به ضررشخصی اقدام به عمل اورد، این شخص در واقع به مجازات نشردهنده ی اکاذیب محکوم خواهد شد.

اقامه ی اعاده حیثیت برای کسانی خواهد بود که جرمی را تا به حال انجام نداده و بی گناهی آنان نزد قانون و قضات ثابت شده میباشد.حال باید چنین بیان شود که در مورد مجرمانی که به عنوان مجازات به محرومیت از بعضی حقوق اجتماعی خود محکوم می شوند و پس ازطی کردن مدتی با پایان یافتن دوره محکومیت خویش دارای همان حقوق سابق خود خواهند شد.

شیوه های اعاده حیثیت

 الف ) در هتک حیثیت : ماده ۲۲ قانون اساسی راجع به حیثیت و جان و مال افراد بیان داشته است که باید مصون از تعرض باشند پس افراد در این مورد می تواند اعاده حیثیت و درخواست خسارت کند . مجازات توهین شلاق تا ۷۴ ضربه و یا ۵۰ هزار تا یک میلیون ریال جزای نقدی است مجازات افترا حبس از شش ماه تا سه سال یا تا ۷۴ ضربه و مجازات نشر اکاذیب حبس از دو ماه تا دو سال و یا شلاق تا ۷۴ ضربه حسب مورد می باشد. 

 

ب) هتک حیثیت درنتیجه اشتباه قاضی : در اصل ۱۷۱ قانون اساسی بیان داشته است که اگر قاضی تقصیر داشته باشد یا اشتباه کند و حکمی بدهد که موجب ضرر مادی یا معنوی فردی بشود بر طبق موازین اسلامی ضامن به جبران است و در غیر این صورت جبران خسارت بر عهده دولت می باشد . شیوه اعاده حیثیت در این مورد نیز مشابه شیوه اعاده حیثیت معنوی می باشد .

 

هتک حیثیت ناشی از عمل خود مجرم : در این مورد به این دلیل که شاخص اعمال مجرمانی از خود بروز داده است به جز محکومیت اصلی آن و تحمل مجازاتش از یک سری حقوق معنوی و اجتماعی نیز محروم می گردد به طور مثال ثبت محکومیت وی در سجل کیفری نداشتن اهلیت استیفا برای برخی از امور می باشد که منظور از اعاده حیثیت در اینجا برگرداندن این حقوق می باشد.

 

مدت اعاده ی حیثیت مجرمین چقدر میباشد؟ در این مورد علاوه بر محکومیت اصلی متهم محرومیت دیگری از حقوق های اجتماعی وجود دارند که قاضی مقرر داشته متهم در سال های معینی از حقوق اجتماعی مشخصی محروم است به این صورت که شخص بعد از گذراندن دوران محکومیت یا شمول مرور زمان مجازات تبعی یا محرومیت از حقوق اجتماعی آغاز می گردد و با پایان این مدت باید اعاده ی حیثیت شده و حقوق او برگردانده شود به جز یک سری مشاغل خاص که به موجب سابقه کیفری تا آخر عمر از تصدی در آن محروم می باشد اما باید اهلیت او برای سایر حقوق بازگردانده شود .

 

شرایط اعاده ی حیثیت : در اینجا شرایط اعاده حیثیت چهار مورد است اول آنکه دادگاه حکم قطعی به محکومیت داده باشد به این معنا که حکم تجدید نظر و فرجام خواهی شده باشد و یا اگر بدوی می باشد موعد تجدیدنظر آن تمام شده باشد و قطعی شده باشد .

 

پس از آن می بایستی حکم اجرا شده باشد و متهم مجازات را تحمل کرده باشد یا شمول مرور زمان راجع به آن باشد. البته که جرایمی که مشمول مرور زمان می شوند تحمل شده محسوب می گردند و مدت زمانی که باید بگذرد تا محکوم اعاده حیثیت شود از مرور زمان می باشد . و در نهایت گذشت مدت هایی که در ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی مقرر شده است.

 

اعاده ی حیثیت تاجر ورشکسته : ورشکستگی تجار علل متفاوتی دارند که می توانند بر اثر تقصیر تقلب و یا عادی باشد که در صورتیکه ورشکستگی به صورت عادی باشد اعاده حیثیت بر طبق ماده ۵۶۱ قانون تجارت با پرداخت کلیه دیون و مخارج و متعلقات ای چه به آن تعلق گرفته است انجام می پذیرد اما اعاده حیثیت در صورت ور شکستگی بر اثر تقصیر یا تقلب چون جرم محسوب می شود باید از طریق اعاده حیثیت کیفری باشد .

 

اعاده ی حیثیت در اسلام : در اسلام کیفر بزهکاران و گناهکاران به دلیل زجر دادن آنها و یا تسلی خاطر بزه دیدگان نمی باشد بلکه هدف این است که شخص بزهکار تنبیه شود و اندیشه ها و رفتار فرد بزهکار تغییر کند و خود را اصلاح سازد از این رو اسلام به توبه بسیار تاکید کرده است و خواستار بازگشت فرد بزهکار پس از توبه به جامعه است و اینکه شخص را پس از توبه و تحمل کیفر همچنان گناهکار بدانند را ناپسند می داند.

اعاده حیثیت کیفری و حقوقی

دانستیم که اعاده حیثیت عرفی در مواردی بود که بدون دخالت شخص حیثیت و آبروی آن مورد تجاوز قرار می گرفت اما در اعاده حیثیت کیفری و متفاوت است و شخص به سبب جرمی که خود مرتکب شده است از حقوق و جایگاه های اجتماعی محروم می شود و مجرم خودش باعث از بین رفتن حیثیت خود میشود . در این موارد شخص به حکم قانون دیگر اهلیت آن را ندارد که از آن حقوق استفاده کند پس اقدام به اعاده حیثیت کیفری می کند تا دوباره آن اهلیت و حقوق را به دست آورد.

 

انواع اعاده ی حیثیت : میتوان گفت که سه نوع اعاده حیثیت وجود دارد که نوع اول آن مربوط به افراد بی گناه است که خود در این ضرر دخالتی نداشته اند و با توهین و تهمت دچار هتک حیثیت شده اند مورد دوم اعاده حیثیت کیفری یا همان حقوقی است که فرد مجرم پس از گذشت دوران محکومیتش و گذشت زمان های مقرر در قانون دوباره اعاده حیثیت می کند و دوباره دارای اهلیت می گردد . مورد سوم نیز مربوط به متهمین است که بر اثر تقصیر یا اشتباه قاضی مجازات شده اند و بعدها بی گناهی آنها ثابت کردید و تبرئه شده اند .