بذل مدت نکاح موقت چه آثاری دارد؟

آثار بذل مدت نکاح موقت عبارت است از اتمام رابطه زوجیت، نگهداشتن عده با توجه به شرایط زن و اتمام پرداخت نفقه از جانب زوج در صورتی که در عقد نکاح موقت چنین شرطی درج شده باشد.

بذل مدت چیست؟

بخشیدن مدت باقی مانده در نکاح موقت از جانب مرد را بذل مدت می گویند که به رابطه زوجیت طرفین خاتمه می دهد.

عده بذل مدت با توجه به شرایط زن متفاوت است. به این صورت که

1.اگر زن در سن عادت ماهانه است، باید به مدت در طهر یا پاکی عده نگه دارد.

2.اگر زن به سن یائسگی نرسیده است، ولی از طرفین عادت ماهانه منظمی هم ندارد باید ٤٥ روز به عنوان عده نگهدارد.

3.اگر زن باردار أست تا زمان وضع حمل باید عده نگهدارد.

4.جالب أست بدانید زنانی که یائسه شده اند و زنانی که باکره هستند، نیازی به نگهداری عده ندارند.

آثار بذل مدت

لازم به ذکر أست که تمام اعمال حقوقی اعم از عقد با ایقاع بعد از اینکه محقق می شوند، آثاری را ایجاد می کنند. همانطور که طلاق در عقد نکاح دائم آثاری دارد، بذل مدت یا همان بخشیدن مدت نکاح هم آثاری دارد. در این بخش به معرفی آثار بذل مدت خواهیم پرداخت.

 

خاتمه یافتن رابطه زوجیت: اصلی ترین اثر بذل مدت، خاتمه یافتن رابطه زوجیت است، زیرا همانطور که در مباحث پیشین هم بیان شد مدت در عقد نکاح موقت از ارکان اصلی و صحت این عقد است. بنابراین اگر زمان عقد به پایان برسد یا مرد مدت را بذل کند این عقد از بین می رود.

نگه داشتن عده بذل مدت در عقد نکاح موقت از طرف زن: لازم به توضیح است که بعد از خاتمه یافتن رابطه زوجیت اعم از عقد دائم یا موقت، زن ملزم به این أست که در مدت تعیین شده از سوی قانون گذار ازدواج نکند. علت این امر آن أست که اگر خانم باردار باشد در این مدت مشخص شود که پدرش چه کسی است. حال مدتی که زن باید عده نگهدارد در طلاق و بذل مدت متفاوت است.

از دیگر آثار بذل مدت می توان به از این رفتن نفقه زن اشاره داشت. به موجب قانون در عقد نکاح موقت مرد موظف به پرداخت نفقه به زن نیست؛ مگر آنکه ضمن عقد نکاح شرط کرده باشند با عقد بر مبتلی پرداخت نفقه منعقد شده باشد. اگر چنین شروطی در عقد گنجانده شده باشد مرد ملزم به پرداخت نفقه می شود. با بذل مدت و از بین رفتن رابطه زوجیت، پرداخت نفقه هم منتفی می شود.

آیا بذل مدت جزو عقود یا ایقاعات است؟

در عقد نکاح موقت مدت تعیین شده به نفع مرد است، بذل مدت یا همان ببخشیدن کل مدت یا مابقی مدت هم به نفع مرد است. بنابراین می توان گفت بذل مدت ایقاعی است که با اراده و رضایت مرد محقق می شود و به نکاح موقت خاتمه می دهد. اراده زن در بذل مدت دخیل نیست.

ماهیت بذل مدت

برای درک ماهیت بذل مدت ابتدا باید نگاه قانون گذار به اعمال حقوقی را دریابیم تا بتوانیم به طور دقیق مشخص کنیم که بذل مدت در زمره چه اعمالی است. از منظر حقوقی اعمال حقوقی به دو بخش کلی تقسیم می شوند. اولین دسته عقود هستند و دومی ایقاعات است.

 

عقد:

عقد عبارت است از توافق دو یا چند نفر در مقابل یکدیگر که هر کدام از طرفین تعهدی را در مقابل دیگری به عهده می گیرد. همانطور که از تعریف عقد پیداست، اراده و رضایت طرفین ارکان اساسی عقد یا قرداد است. به عنوان مثال عقد نکاح، عقد اجاره و عقد بیع که نیاز به قبول، رضایت و اراده طرفین دارد.

 

ایقاعات:

ایقاع بر خلاف عقود، اعمال حقوقی أست که تنها با اراده یکی از طرفین ایجاد می شود. بنابراین تحقق ایقاع نیازمند اراده طرفین نیست و با اراده یکی از طرفین محقق می شود. به عنوان مثال، اعمال برخی از حقوق تنها از جانب یکی از طرفین امکان پذیر أست، مانند طلاق که تنها با اراده زوج محقق می شود.

بذل مدت مختص نکاح موقت است!

به موجب ماده ١١٣٩ قانون مدنی «طلاق مخصوص عقد دائم است و زن منقطعه به انقضای مدت یا بذل آن از طرف شوهر از زوجیت خارج می شود.»

به موجب این ماده بحث طلاق تنها اختصاص به عقد دائم دارد. یکی از ارکان اساسی برای صحت عقد موقت در نظر گرفتن مدت معین است. به این صورت که اگر این مدت به طور دقیق مشخص نشود عقد باطل است. به منظور انحلال عقد موقت مرد می تواند مدت باقی مانده را بذل کند یعنی مدت باقی مانده را به زن ببخشد و هم می تواند به زن وکالت دهد که از طرف تو بقیه مدت را ببخشد و بدین صورت به زندگی مشترک پایان دهد.

آیا امکان پس گرفتن جهیزیه هنگام زندگی مشترک وجود دارد؟

بله، شما می‌توانید در حین زندگی مشترک خود (و حتی اگر قصد طلاق هم نداشته باشید) جهیزیه خود را پس بگیرید.

من طلاق خُلع گرفتم از همسرم و الان قصد رجوع داریم. چه اقداماتی باید انجام دهیم؟

اگر در زمان عده قصد رجوع دارید باید برای ثبت رجوع از مهریه و طلاق خود به دفترخانه ای که طلاق در آنجا صورت گرفته مراجعه کنید. ولی اگر بعد از عده تصمیم به ازدواج با همسر سابقتان را دارید باید مجددا مهریه تعیین کنید و مجددا صیغه عقد جاری شده و ازدواجتان را ثبت کنید.

 

شرایط دریافت نفقه برای زن شاغل کدام است؟

نفقه برای زن شاغل و زنان خانه دار در صورتی شامل حال آن ها می شود که چند شرط وجود داشته باشد. این شرایط عبارت هستند از:

دائمی بودن عقد زن و شوهر: اگر عقد موقت جاری شود، مرد هیچ وظیفه ای برای پرداخت نفقه ندارد.

تمکین زن به صورت کامل: اگر زن در مقابل شوهر خود تمکین نکند، حق دریافت نفقه خود را از دست می دهد. یعنی زن باید تکالیف زناشویی خود را انجام دهد تا نفقه به او تعلق بگیرد.

ناشزه نبودن زن: زنی که به وظایف زناشویی خود عمل نکند و بد رفتار باشد را ناشزه می گویند. اگر بدون اجازه از خانه بیرون برود و یا شغلی مغایر با شأن خانواده انتخاب کند نیز ناشزه محسوب می شود. در این صورت نفقه به او تعلق نمی گیرد و حتی مرد می تواند او را طلاق بدهد.

نفقه برای زن شاغل چه مقدار است؟

با توجه به این که نفقه زن شاغل با نفقه زن خانه دار هیچ تفاوتی ندارد، مقدار آن نیز برای هر دو یکسان خواهد بود. هر دو مطابق با ماده 1107 قانون مدنی حق خود را دریافت می کنند. این حق قانونی شامل تمام نیازهای متعارف زن شاغل و یا زن خانه دار می شود.

 

البته نکته مهمی که وجود دارد این است که مرد باید این حق را متناسب با وضعیت زن پرداخت کند. یعنی شأن زن باید در نظر گرفته شود و سپس با توجه به آن میزان نفقه مشخص شود. نفقه برای زن شاغل و زن خانه دار عموماً تأمین هزینه های موارد زیر را شامل می شود:

 

مسکن

لباس و کفش و مواردی از این قبیل

خورد و خوراک به صورت کامل

لوازم و اثاث منزل

وسایل رفاهی خانه

هزینه های درمانی و بهداشتی و تمام هزینه های مربوط به سلامت زن

خادم: مرد در صورتی که زن به داشتن خادم عادت داشته باشد و یا به هر علتی نیازمند یک خادم باشد، باید هزینه خادم را بپردازد.

درآمد زن برای ادای حق او اهمیت دارد؟

در قانون یک نکته فوق العاده مهم در رابطه با نفقه زن وجود دارد. این نکته بسیار مهم این است که پرداخت این حق قانونی را به زن مشروط به فقر زن نکرده اند. بر همین اساس است که زن در هر شرایطی که باشد، شوهر او باید به او نفقه پرداخت کند. در واقع نفقه برای زن شاغل با وجود هر نوع شرایطی هیچ تفاوتی با نفقه زن خانه دار نخواهد داشت. شرایطی مانند:

زن دارای اموال منقول و غیر منقول مختلف باشد.

زن به راحتی بتواند همه نیازهای خود را تأمین کند.

درآمد زن از درآمد مرد بیش تر باشد.

زن صاحب یک تجارت پرسود باشد.

آیا در صورت ضرب و جرح از سوی مرد، زن حق طلاق دارد؟

با توجه به اینکه در قانون ایران، حق طلاق با مرد است و زن اختیار طلاق ندارد، برای ایجاد تعادل در روابط زوجین و جلوگیری از تعدی به زن، تحت شرایطی به زن در عقدنامه های چاپی این حق داده می شود که به دادگاه خانواده مراجعه کند و درخواست صدور حکم طلاق را داشته باشد.

یکی از شروطی که زن به واسطه آن می تواند درخواست طلاق بدهد شرط دوم عقد نامه مذکور است که: سوء رفتار و یا سوء معاشرت زوج (مرد)، به حدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیر قابل تحمل کند را مجوز حق طلاق برای زن می داند.

علاوه بر این، قانون مدنی نیز در ماده 1130 صریحا به موضوع ضرب و شتم زوجه پرداخته است. در این ماده برخی شرایطی که زن به موجب وقوع آن ها می تواند تقاضای طلاق کند بیان شده است.

در بند ۴ تبصره این ماده آمده است: ضرب و شتم یا هرگونه سوء رفتار مستمر زوج که عرفا با توجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد از مصادیق عسر و حرج است که به واسطه وقوع آن زن می تواند درخواست طلاق بدهد.

طبق موارد گفته شده، در صورتی که مرد همسر خود را مورد ضرب و شتم قرار دهد، زن می تواند با استناد به این شروط و قوانین تقاضای طلاق خود را مطرح نماید.

ابطال طلاق غیابی

هنگامی که شوهر از صدور حکم طلاق غیابی مطلع گردید، قادر است درخواست واخواهی (اعتراض) دهد. واخواهی خارج از نوبت رسیدگی خواهد شد و پرونده طلاق دوباره به جریان می‌افتد و با بررسی مدارک ارائه گردیده حکم نهایی مجددا از طرف دادگاه صادر می‌گردد.

مدت عده در طلاق غیابی به چه صورت است؟

در این نوع طلاق مدت عده همچون دیگر انواع آن سه طهر(پاکی) می‌باشد که در حقوق بعد از جاری شدن طلاق تا بعد از اینکه زن سه مرتبه عادت ماهیانه را تجربه کند و پاک گردد حق ندارد ازدواج کند که معمولا در حکم طلاق نیز شرط می‌گردد. چنانچه زن باردار باشد تا موقع زایمان می‌بایست عده نگه دارد. چنانچه زن یائسه باشد و یا باکره باشد عده نخواهد داشت.

چگونه باید درخواست طلاق غیابی بدهیم؟

جهت درخواست طلاق غیابی می‌بایست ابتدا بررسی شود که دلیل درخواست طلاق غیابی چیست. این مورد به این خاطر حائز اهمیت است که شما می‌بایست پیش از اقدام به درخواست طلاق غیابی حتما مدارک موجهی را تهیه کرده باشید.

در نهایت مواردی که باعث طلاق غیابی می‌باشد را می‌توانید از یک وکیل طلاق جویا شوید تا در صورتی که واقعا قصد طلاق دارید با دست پر به دادگاه بروید.

در مرحله بعد می‌بایست به یک وکیل طلاق توافقی مراجعه کنید و از وی درخواست نوشتن یک دادخواست طلاق توافقی را بدهید.زیرا این دادخواست جهت ارائه به دادگاه اهمیت زیادی دارد و اینکه طلاق غیابی از سوی زن چقدر طول می‌کشد به تمامی این موارد بستگی خواهد داشت.

پس از تنظیم دادخواست طلاق غیابی می‌بایست به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی رجوع کنید و پس از ثبت نام درخواست طلاق خود را به ایشان تسلیم کنید و منتظر پیام جهت مراجعه به دادگاه باشید.

مدارک لازم برای انجام طلاق غیابی چیست؟

• سند رسمی ازدواج

• اصل شناسنامه

• اصل کارت ملی

روند طلاق غیابی از سوی زن چقدر طول می‌کشد؟

طلاق غیابی از طرف زن: بر اساس قانون چنانچه شوهر به مدت ۴ سال غایب مفقودالاثر ( هیچ خبری از وی نباشد و فوت یا حیات وی معلوم نباشد) زن حق دارد درخواست طلاق دهد و تقاضای طلاق از سوی زن نماید.

که در این شرایط نیز رای دادگاه به علت عدم حضور خوانده غیابی خواهد بود. به موجب بندهای ۸ و ۱۱ عقدنامه چنانچه شوهر منزل خود را به مدت ۶ ماه یا بیشتر از آن ترک نماید زوجه قادر است درخواست طلاق کند و در این خصوص هم طلاق غیابی صورت می‌پذیرد.

طلاق غیابی از سوی زوج: زمانی که دادخواست طلاق از طرف مرد (زوج) عنوان می‌گردد و علیه زن رای طلاق غیابی صادر می‌شود، ثبت طلاق که از طریق دفتر رسمی طلاق صورت می‌پذیرد موقعی رخ می‌دهد که شوهر حقوق مالی زن از جمله مهریه و نفقه و اجرت المثل را پرداخت کند. قاضی در صورت عدم حضور زن مهریه را تقسیط می‌نماید.

به صورت کلی مدت این نوع طلاق مشخص نمی‌باشد و با در نظر گرفتن شرایط و حضور یک وکیل طلاق یا نبود وکیل این روند تغییر خواهد کرد و خاتمه روند آن در هر زوجی متفاوت است.

از جمله شرایط طلاق غیابی از جانب زوجه بر اساس قانون مدنی می توان به موارد زیر اشاره داشت

۱) در صورتی که زوجه در زندگی مشترک با عسر و حرج یا سختی غیر متعارف روبه‌رو گردد، حق دارد از دادگاه درخواست طلاق نماید. مصادیق عسر و حرج زوجه متعدد و گوناگون هستند ؛ اعم از اعتیاد مرد، ترک زندگی مشترک، ضرب و شتم زن یا هر نوع سوء رفتار با زوجه و ابتلا به بیماری‌های ناعلاج. در این شرایط، در صورتی که مرد در دادگاه حضور پیدا نکند، قاضی قادر است حکم طلاق غیابی زوجه را صادر کند.

 

۲) چنانچه شوهر به مدت چهار سال تمام غایب مفقودالاثر باشد، زن حق دارد از دادگاه درخواست طلاق نماید و در این شرایط قاضی دادگاه بعد از گذراندن مراحل قانونی ( نشر آگهی )، حکم طلاق غیابی زن را صادر خواهد کرد.

 

۳) در صورتی که شوهر به مدت شش ماه به همسر خویش نفقه پرداخت نکرده باشد، زوجه می‌تواند به دادگاه مراجعه نماید و نفقه خود را مطالبه کند. در صورتی که با وجود صدور حکم پرداخت نفقه، باز هم شوهر به همسر خویش نفقه پرداخت نکند و یا توانایی پرداخت نفقه را نداشته باشد، قاضی می‌تواند به درخواست زوجه حکم طلاق را صادر نماید.

شرایط طلاق غیابی از طرف زن

به موجب قانون، قاعدتا اختیار طلاق با مردان می‌باشد. به همین خاطر است که زن تنها در شرایطی قادر خواهد بود از شوهر خود طلاق بگیرد که دلایل منطقی و موجه به دادگاه ارائه نماید.

طلاق غیابی نیز به همین صورت می‌باشد؛ یعنی اینکه طلاق از جانب زن تنها در شرایطی میسر خواهد بود که زن قادر باشد دلایل منطقی و قانونی به دادگاه تسلیم کند. با این شرایط ، طلاق غیابی از همسر خارجی نیز امکان پذیر می‌باشد.