محدودیت دریافت گواهی وفات

با توجه به اهمیت دریافت این گواهی بهتر است بدانید که حتما ظرف ۱۰ روز پس از فوت متوفی یکی از افرادی که در عنوان‌های قبل نام بردیم به همراه مدارک‌هایی که در پاراگراف قبل ذکر کردیم باید به ثبت احوال مراجعه کند و اعلام وفات، متوفی را بکند. در صورتی که مدارک هویتی متوفی به هر دلیلی در دسترس نبود باید حتما ظرف مدتی که گفتیم به اداره ثبت احوال مراجعه و اعلام وفات بکند و در مراحل بعدی می‌توانند شناسنامه را تحویل دهند. بعد از فوت شخص این گواهی فوت است که به جای شناسنامه برای مراحل مورد نیاز کارهایی مانند انحصار وراثت مورد نیاز است. 

مدارک مورد نیاز برای صدور گواهی فوت

صدور گواهی فوت هم مانند مراحل قانونی دیگر نیازمند مدارکی است که با توجه به مدارک گواهی صادر شود. گواهی فوت را از کجا بگیریم؟ برای صدور گواهی وفات باید یکی از اشخاصی که در پاراگراف قبل عنوان کردیم به همراه مدارک هویتی متوفی مانند شناسنامه، کارت ملی، گواهی پزشک یا بیمارستان، یا شهادت دو نفر ازاشخاصی که در هنگام فوت حضور داشتند، به اداره ثبت احوال مراجعه کند و با پرداخت تعرفه‌های جاری برای دریافت گواهی اقدام کند.

چه کسانی می‌توانند گواهی وفات را دریافت کنند؟

اعضای خانواده متوفی مانند پدر، مادر، خواهر، برادر، فرزند(با ارائه مدرک شناسایی)

خویشاندان و اعضای فامیل متوفی یا هر شخصی که در هنگام فوت حضور داشته(با ارائه مدرک شناسایی و مشخص شدن نسبت که با متوفی دارد)

مالک مکانی که شخص در آن فوت کرده.

ماموران انتظامی و مقامات قضایی

گروه‌های امدادی( برای مثال: نیروهای اورژانس)

کارکنان قبرستان‌ها

ماده ۲۲ قانون ثبت احوال در مورد گواهی فوت چه می‌گوید؟

در ابتدا بهتر است بدانیم که دریافت این گواهی از اهمیت زیادی برخوردار است که ثبت احوال قوانین و تبصره‌های متفاوتی برای این موضوع در نظر گرفته‌ است. طبق ماده ۲۲ قانون ثبت احوال: “وفات هرکس اعم از ایرانی یا خارجی و همچنین ولادت طفلی که مرده به دنیا آمده یا بلافاصله پس از ولادت بمیرد باید به مامور یا نماینده ثبت احوال اعلام شود. وفات ایرانیان در خارج از کشور به ماموران کنسولی محل اقامت یا به نزدیکترین ماموران کنسولی ایران یا به سازمان ثبت احوال کشور اعلام می‌شود.

وفات ایرانیان و خارجیان ساکن کشور را ماموران و نمایندگان ثبت احوال، وفات ایرانیان در خارج از کشور را بر حسب محل اعلام، ماموران کنسولی ایران یا ماموران و یا نمایندگان ثبت احوال ثبت می‌کنند، وفات باید در سند ثبت وفات و همچنین در دفتر ثبت کل وقایع در صفحات مربوط به در گذشته و پدر و مادر او و شناسنامه متوفی ثبت و امضاء و مهر گردد.”

نکات مهم55

1.بهتر است بدانید که فقط اموالی را می‌توان وصیت کرد که قابل معامله کردن باشند مانند منزل شخصی، ماشین یا زمین و … و اموال عمومی و اوقافی را نمی‌توان معامله کرد.

2.وصیت کردن درباره مواردی مانند مواد مخدر یا خلاف قانون و شرع باشد، باطل است.

3.مالی که قرار است بعدا بوجود آید مانند میوه درخت، را می‌توان وصیت کرد.

وصیت نامه در شرایط نامناسب

همانطوری که می‌دانید ممکن است گاهی افراد در شرایط کاملا نامناسبی قرار بگیرند که احتمال مرگ آنها وجود داشته باشد. حال اگر شخص قبلا وصیت نامه دیگری تنظیم نکرده باشد و شخص دیگری در کنار ایشان حضور داشته باشد، میتوانند وصیت خود را به ایشان بگویند.

قانونی برای این نوع وصیت وجود دارد که با توجه به قانون می‌تواند اعتبار داشته باشد. اگر فرد در وضیعت نامناسب جنگی و نظامی قرار بگیرد، اگر بیماری مسری در حال شیوع باشد، اگر فرد در حال سفر در دریا باشد یا در مواجه با بلایای طبیعی مانند زلزله باشد، می‌تواند از این وصیت شفاهی استفاده کند.

وصایا متوفی در چه صورت اعتبار دارد؟

 1.باید با امضای خود شخص رسیده باشد.

2.شخصی که قصد تنظیم آن را دارد باید سواد خواندن و نوشتن را داشته باشد.

3.وصیت نامه باید مهر و موم شود.

4.شخصی که در دفتر اسناد این وصیت را تحویل و تنظیم می‌کند باید تاریخ تحویل آن را تائید کند.

وصیت نامه سری

این نوع وصیت نامه در دفتر اسناد تنظیم می‌شود همچنین می‌تواند به دست خط خود فرد باشد و امضای ایشان است که در این نوع بسیار مهم است. فرقی که در وصیت نامه سری با رسمی و دست نویس وجود دارد در این است که بعد از تنظیم در دفتر اسناد به امانت گذاشته می‌شود و در زمان بعد فوت شخص به وراث داده می‌شود.

وصیت نامه رسمی

وصیت نامه رسمی ازآنجایی که در دفاتر ثبت اسناد تنظیم می‌شوند از اعتبار کافی برخوردار هستند. اعتبار این نوع سند به قدری است که بدون نیاز به تائید دادگاه می‌توان اقدامات لازم را انجام داد.

برای تهیه این سند کافی است با مدارک شناسایی به دفتر اسناد مراجعه کنید لیستی از اموال را مشخص کرده و بر اساس آن وصیت کنید.همینطور باید بدانید که داشتن سواد در تنظیم این نوع از سند نیاز نیست.

وصیت نامه دست نویس

وصیت نامه دست نویس همانطور که از اسم آن مشخص است، خود شخص آن را می‌نویسد و تقسیم اموال و اموری که انجام آن مربوط به بعد از مرگش است را مشخص می‌کند.

این نوع از وصیت نامه شرایطی برای پذیرش از نظر دادگاه را دارد که در صورت نبودن هر یک از شرایط این وصیت نامه معتبر محسوب نمی‌شود. اولین شرط اعتبار این است که تمام آن به خط خود شخص باشد پس اگر شخصی سواد نوشتن نداشته باشد وصیت نامه‌ی دست نویس برای ایشان اعتباری ندارد. شرط دیگر این است که حتما باید تاریخ آن به صورت کامل و واضح نوشته شده باشد.

همینطور باید به امضای خود شخص رسیده باشد. در این قسمت بهتر است بدانید که مهر یا اثر انگشت اعتبار امضا را ندارند و قابل قبول نیستند.

سهم الارث وراث درشرایط مختلف

متوفی فقط پدر و مادر دارد: مادر یک سوم و پدر دو سوم

متوفی پدر (یا مادر) و یک دختر دارد: سهم پدر یک چهارم و دختر سه چهارم

متوفی پدر (یا مادر) و یک پسر دارد: پدر یک ششم و مابقی به پسر تعلق دارد

متوفی یک پسر و یک دختر است: پسر دو برابر دختر ارث می برد

متوفی دو دختر دارد: ارث بین ان دو نصف می شود

اجداد پدری و اجداد مادری: ارث در اجداد پدری دو سوم و مادر یک سوم تقسیم میشود

چه کسانی ورثه محسوب می‌شوند؟

با توجه به قوانین ایران سه دسته برای افرادی که حق دریافت ارث دارند تعریف شده

 

اول: پدر ، مادر و فرزند

دوم: جد، برادر ، خواهر و فرزندانشان

سوم: عمو ، دایی ، خاله ، فرزندانشان

آگهی انحصار وراثت در روزنامه

در این مرحله دادگاه به هزینه خود وراث آگهی در روزنامه‌های کثیرالانتشار چاپ می‌کند تا در صورتی که وراث دیگر وجود داشت به دادگاه مراجعه کند. دلیل دیگر چاپ آگهی این است که در صورتی که متوفی در زمان فوت ورثه‌ای نداشته باشد اموال ایشان به خزانه دولت می‌رود.

البته این چاپ آگهی به شرایطی بستگی دارد. برای مثال اگر اموال شخص کمتر از مبلغی بود دیگر آگهی چاپ نمی‌شود. اگر متوفی در روستا زندگی می‌کردند به جای چاپ آگهی انحصار وراثت در روزنامه، آگهی را در محل دید تمامی افراد روستا قرار می‌دهند تا در صورت وجود ورثه دیگر به دادگاه مراجعه کند تا بررسی‌های لازم صورت گیرد.

بدهی‌های ماترک شامل چه مواردی می‌شود؟

بر اساس ماده ۸۶۹ قانون مدنی باید بعد از رسیدگی به مواردی که در ادامه توضیح می‌دهیم عمل تقسیم ارث بین وراث انجام شود.

۱- قیمت کفن میت و حقوقی که متعلق است به اعیان ترکه مثل عینی که متعلق رهن است. در این قسمت صحبتی از هزینه مراسم ختم و قبر متوفی به میان نیامده ولی مطلوب است که از ماترک متوفی برای خرید قبر و مراسم هزینه شود.

 

۲- دیون و واجبات مالی متوفی: پرداخت دیون مالی متوفی از نظر قانون اولویت بندی شده که به ترتیبی که در ادامه توضیح می‌دهیم باید رسیدگی شود.

حقوق خدمه‌ای که به مدت یک سال آخر در خانه متوفی کار می‌کردند.

 

 حقوق کارگرانی که به صورات روزانه یا ساعتی به مدت سه ماه آخر برای متوی کار می‌کردند.

 طلب اشخاصی که اموال آنها به جهت قیومیت نزد متوفی بوده است.

 هزینه خدمات پزشکی که ک سال آخر به مداوای متوفی رسیدگی کرده.

 نفقه و مهریه‌ی همسر متوفی تا سقفی که قانون گذار مشخص کرده باشد.

 سایر بدهی‌ها

۳- وصایای میت تا ثلث ترکه بدون اجازه ورثه و زیاده بر ثلث با اجازه آنها: همانطور که در مقالات دیگر توضیح دادیم شخص می‌تواند با اختیار کامل برای یک سوم اموال خود وصیت کند و بعد از فوت ایشان متوفی باید به آن وصیت علم کنند.

تفاوت ماترک متوفی و سهم الارث چیست؟

به اشتباه بین مردم عادی که دانش حقوق را ندارند جا افتاده که ماترک و سهم الارث معانی مشابهی دارند. ولی باید بدانید که متفاوت هستند. همانطور که گفتیم ماترک به تمامی اموال و بدهی‌های باقی مانده از متوفی گفته می‌شود ولی سهم الارث به ارث باقی مانده از متوفی بعد از پرداخت بدهی‌ها و دیون ایشان گفته می‌شود.

استعلام اموال قولنامه‌ای

برای انحصار وراثت املاک قولنامه‌ای ممکن است نیاز به استعلام این املاک باشد. برای این کار باید وراث یا وکیل آنها به شهرداری مراجعه کند تا از میزان خسارات و بدهی‌های ساختمان و موارد ضروری دیگر مطلع شوند.

انحصار وراثت املاک بدون سند

حالت اول زمانی است که باید تخلفات و مشکلات ناشی از عدم دریافت پایان کار را بر طرف کنند.

در حالت دوم باید بدهی‌های شهرداری و خسارات آن را پرداخت کنند تا بتوانند برای دریافت سند تک برگ اقدام کنند.

املاک قولنامه‌ای

تمام املاکی که معامله می‌شوند ممکن است دارای سند رسمی برای انتقال به خریدار نباشند. در این حالت یک متن در بنگاه‌های معاملات املاک تنظیم می‌شود و توافقات خریدار و فروشنده در آن قید می‌شود که به آن معامله قولنامه‌ای گفته می‌شود.دلایل مختلفی برای انتقال املاک به صورت قولنامه‌ای وجود دارد. برای مثال ممکن است یک واحد مسکونی در منطقه‌ی غیر مسکونی ساخته شود، یا آپارتمان ساخته شده دارای طبقه غیر مجاز باشد یا در پارکینگ آپارتمان یک واحد مسکونی ساخته شود یا آپارتمان ساخته شده باعث تعریض خیابان شود. به صورت کلی هر دلیلی که باعث شود مالک نتواند پایان کار یک ملک را از شهرداری دریافت کند باید ملک خود را به صورت قولنامه‌ای انتقال دهد.

از آنجایی که قولنامه در دفتر ثبت اسناد رسمی تنظیم و ثبت نمی‌شود اعتبار آن از سند شش دانگ یا تک برگ کمتر است و در خیلی مواقع قابل استناد نیست.

طلای مادر چگونه بین فرزندان تقسیم می‌شود؟

طلا نیز مانند دیگر اموال تقسیم می‌شود.

تقسیم ارث مادر بین فرزندان با تقسیم ارث پدر بین آنان تفاوتی دارد؟

خیر، قوانین انحصار وراثت مادر با پدر تفاوتی نداشته و قانونی کلی دارد.