در هنگام نوشتن قولنامه باید به چه مواردی توجه کرد؟

خوانایی متن، بیان شفاف شرایط فسخ معامله، بیان کامل مشخصات هر دو طرف، تاریخ عقد قرار داد، تایید مشخصات خودرو، نحوه پرداخت هزینه فروش خودرو و جریمه ها از جمله مواردی هستند که در قولنامه بیان می شوند.

آیا امکان فسخ قولنامه وجود دارد؟

 در هنگام نوشتن قولنامه شرایط فسخ آن را به طور شفاف بیان کنید تا در صورت بروز مشکل و فسخ آن، جبران خسارت کنید.

در چه صورتی قولنامه معتبر است؟

 در صورتی که تمام مفاد قولنامه براساس قوانین اسلام باشند، این سند اعتبار لازم را خواهد داشت.

نمونه قولنامه ماشین

مبایعه‌نامـه خودرو

 

 ماده 1. طرفین قرارداد

 فروشنده :نام و نام‌ خانوادگی: ............................... شماره‌ شناسنامه:........................... صادره از: ................... کدملی: .................................... آدرس: ............................................................................................................................................................................کدپستی:.............................................تلفن:...............................................

 

 خریدار: نام و نام‌ خانوادگی: ......................شماره‌ شناسنامه: ........................ صادره از: .............................. کدملی: .............................................. آدرس: ............................................................................................................................................................................کدپستی:.............................................تلفن:...............................................

 

 نشانی درج‌ شده در قرارداد به‌ عنوان اقامتگاه قراردادی طرفین وفق ماده 1010 قانون مدنی تعیین می‌ شود.

ماده 2. موضوع مشخصات مورد معامله

 انتقال تمامی ...... دانگ یک دستگاه ................... مدل: .............. سیستم: .............. رنگ: .................... شماره کارت خودرو: ................................. شماره شاسی: ........................................ شماره موتور: ........................... شناسه VIN: ...................................... به شماره سریال برگه گواهی شرکت سازنده خودرو : ............................شماره برگه گمرکی:............................ پلاک فعلی خودرو : ...............................کارت سوخت به شماره :....................شماره بیمه شخص ثالث: .............................شماره معاینه فنی: .............................که خودرو و کلیه مدارک مذکور با تمامی لوازم موجود از قبیل : .......................................................................................................................................................... به رویت خریدار رسیده است.

 

 مطابق اظهارات فروشنده کارکرد خودرو ............................................ کیلومتر در زمان تنظیم مبایعه‌ نامه است.

 

 بدنه خودرو رنگ‌شدگی ندارد / دارد. درصورت وجود رنگ‌شدگی، محل و نقاط آن ....................................................................................................................................................................................................................... هستند.

 

 توضیحات فنی تکمیلی خودرو توسط فروشنده: ...........................................................................................................................................................................................................................................................................

ماده 3. ثمن معامله

 ثمن معامله به طور مقطوع ........................................................................ریال، به‌ حروف ............................................. معادل.....................................تومان، به‌ حروف ......................................................................... است که شرایط پرداخت آن به شرح زیر است:

 

 1-مبلغ...................................................................ریال، به‌ حروف ................................................................ معادل.........................................................تومان به‌ حروف .................................................. هنگام تنظیم مبایعه‌ نامه پرداخت شد.

 

 2-مبلغ.....................................................ریال، به‌ حروف ................................................................ معادل .............................................تومان، به‌ حروف .......................................................................... در تاریخ ..............................همزمان با امضای اوراق مربوط به نقل‌وانتقال خودرو در شماره گذاری ..............واقع در ....................................پرداخت می‌ شود.

 

 3-مبلغ .......................................................ریال، به‌ حروف ........................................................... معادل .....................................................تومان، به‌ حروف ........................................................... همزمان با تنظیم سند در دفترخانه اسناد رسمی شماره: ................................پرداخت می‌ شود و مقرر شد طرفین راس ساعت ............ مورخ........................................ جهت تنظیم سند انتقال به نام خریدار حضور یابند.

 

 آدرس دفترخانه: ..................................................................................................................................................................................................................................................

 

 3-1. عدم تهیه و تسلیم باقی‌ مانده ثمن معامله از سوی خریدار و عدم تسلیم خودرو و مدارک و امضاء اوراق مربوطه از سوی فروشنده در دفترخانه یا صرف عدم حضور هر یک از طرفین، موجب صدور گواهی عدم حضور از سوی دفترخانه می‌ شود.

 

 3-2. طرفین توافق کردند تا خریدار، مراحل 2 و 3 پرداخت ثمن معامله را به‌ صورت چک رمزدار بانکی قابل‌ انتقال تهیه کند؛ لذا به لحاظ احراز اصالت چک های مذکور، مقرر شد تا به‌ اتفاق به بانک موردنظر خریدار به نام : ............................................. شعبه ................ به آدرس: .................................................................................... مراجعه کنند تا اطمینان نسبت به صحت و اصالت صدور چک برای فروشنده حاصل شود.

ماده4. هزینه‌ ها و تعهدات طرفین در پرداخت آنها

1=هزینه های خلافی، عوارض شهرداری و مالیات نقل‌ و انتقال بر عهده فروشنده است.

2=مخارج شماره گذاری بر عهده خریدار است.

3=هزینه حق‌ الثبت و حق التحریر در دفترخانه بر عهده ................................................... است.

 ماده5. وجه التزام قراردادی و خسارات

1=در صورتی‌ که مورد معامله به هر دلیلی غیر از موارد قهریه (فورس ماژور) از قبیل مصادره، رهن، عملیات اجرایی دادگستری یا اجرای اسناد رسمی و غیره مستحق‌للغیر درآید و امکان نقل و انتقال قانونی آن فراهم نباشد، خریدار ظرف مدت 10 روز حق فسخ قرارداد را دارد و فروشنده مکلف به پرداخت 10% (ده درصد) ثمن معامله به‌ عنوان خسارت تخلف از انجام تعهد به خریدار است.

2=در صورتی‌ که هر یک از طرفین در مواعد مقرره به تعهدات خود عمل نکنند، متخلف به ازای هر روز تاخیر، مکلف است 0.5% (نیم درصد) ثمن معامله را به‌ عنوان خسارت تاخیر اجرای تعهدات به طرف دیگر بپردازد. خسارت مذکور، علاوه بر انجام تعهد اصلی است و با آن، قابل‌ جمع است. در صورت تاخیر بیش از دو روز، هر یک از طرفین حق فسخ قرارداد و دریافت خسارت به میزان 10% (ده درصد) را دارند.

ماده 6. زمان و شرایط تحویل مورد معامله

 زمان تحویل مورد معامله، در تاریخ ........................................ مقرر شده است و فروشنده مکلف است کلیه اسناد، لوازم ملحقه و متعلقات را با اخذ رسید به خریدار یا هر شخصی که خریدار در این قرارداد معرفی کرده است، تسلیم کند. از زمان تسلیم، وقوع هرگونه تخلف مدنی و کیفری موجب مسئولیت خریدار است و قبل از تحویل به خریدار، مسئولیت های مذکور بر عهده فروشنده است.

 

 6-1. در زمان تحویل خودرو، صورت‌ جلسه ای تنظیم می‌ شود که در آن، ساعت و تاریخ تحویل خودرو به‌انضمام کلیه مدارک و متعلقات آن، مکتوب و به امضاء طرفین خواهد رسید.

 

 6-2. خریدار می تواند تصویری از خودرو و مدارک اتومبیل خریداری‌ شده را پس از تنظیم‌ مبایعه‌ نامه، از فروشنده دریافت کند.

 

 ماده 7. موارد فسخ مبایعه‌ نامه و سایر شرایط

 7-1. هرگونه تقلب و تدلیس از سوی فروشنده در خصوص مورد معامله که مطابق عرف، دلیل مغبون‌ شدن خریدار باشد، موجب ایجاد حق فسخ قرارداد برای طرف مغبون است.

 

 7-2. طرفین قرارداد، کلیه خیارات (به‌استثناء خیار تدلیس) حتی خیار غبن فاحش را به هر عنوان و به هر میزان از خود سلب و ساقط کردند.

 

 7-3. خریدار، حق فروش خودرو را پیش از تنظیم سند رسمی، مگر با توافق قبلی با فروشنده و دریافت رضایت کتبی وی ندارد.

 

 7-4. فروشنده و خریدار، هر یک شماره‌ حساب شخصی خود را به شرح زیر اعلام کرده‌ اند تا در صورت نیاز به هرگونه پرداخت، دریافت یا استرداد اضافه‌ پرداخت، ملاک و مستند جابه‌جایی وجوه و تعهدات مالی طرفین باشد. شماره‌ حساب فروشنده ................................................... بانک ..................................... شعبه ....................................... و شماره‌ حساب خریدار ...................................................................... بانک .....................................شعبه ....................................... است.

 

 7.5 بدیهی است که در صورت تحویل خودرو به خریدار پیش از تعویض پلاک، تمامی مسئولیت‌ های حقوقی و کیفری ناشی از رانندگی با خودروی مربوطه، بر عهده خریدار خواهد بود.

خوانایی متن

بهتر است کلمات را به گونه‌ ای انتخاب کرده و بنویسید که خوانایی لازم را داشته باشد. علاوه بر این، می‌ توانید برای تنظیم قولنامه از نمونه‌ های موجود در اینترنت نیز استفاده نمایید تا از تمامی مفاد آن و نحوه نوشتن این گونه قراردادها آشنایی لازم را به دست آورید.

تنظیم قولنامه در دو نسخه

بهتر است گواهنامه فروش خودرو را در دو نسخه مشابه تنظیم نمایید. یک نسخه از آن به خریدار و نسخه دیگر نیز به فروشنده تحویل داده می شود. تعداد رونوشت‌ ها نیز باید در متن قولنامه ذکر گردد. همچنین بهتر است در هنگام وارد کردن اطلاعات از کاربن استفاده نمایید تا تمامی موارد درج شده در نسخه اول در نسخه دوم نیز به طور کامل کپی گردند.

کارشناسی خودرو

بهتر است قبل از تنظیم قولنامه فروش خودرو، خودرو را توسط یک کارشناس بررسی نمایید. برگه‌ های کارشناسی خود را نیز ضمیمه قولنامه نموده و اعلام کنید که با آگاهی کامل از تمامی شرایط خودرو، آن را خریده‌ اید و پس از آن هیچ ادعایی مبنی بر خصوصیت سلامت فنی و یا بدنه خودرو نخواهید داشت .

 نوشتن قولنامه فروش خودرو در حضور شاهد

 بهتر است قولنامه فروش خود را در حضور چند شاهد نوشته و امضای آنها را نیز بخواهید. بهتر است امضای طرفین و شاهدان باید در تمامی نسخه‌ ها به صورت اصل باشد.

هزینه تعویض پلاک

 در قولنامه فروش خودرو به طور کامل قید کنید که هزینه تعویض پلاک بر عهده خریدار و یا فروشنده می‌ باشد.

جریمه‌ ها و مشکلات خودرو

 بهتر است تا تاریخ تحویل خودرو جریمه پرداخت جریمه‌ های خودرو، مالیات عوارض شهرداری و هرگونه مشکلات کیفری و مدنی را بر عهده فروشنده بگذارید. در این صورت فروشنده باید تا تاریخ تحویل خودرو تمامی پرداخت‌ های لازم را انجام دهد.

درج شرایط کامل فسخ معامله

در صورت نیاز به قید فسخ معامله تمامی شرایط آن را به طور کامل در قولنامه شرح دهید تا در صورت هر بروز هرگونه مشکل علاوه بر فسخ آن، بتوانید جریمه آن را نیز دریافت نمایید.

تاریخ دقیق فروش و قیمت خودرو

در قولنامه، تاریخ، قیمت و نحوه پرداخت آن را به طور کامل شرح دهید. شما می‌ توانید روش پرداخت مبلغ خودروی خود را به صورت نقدی، کارت به کارت، چک و یا حتی حواله انتخاب کنید. اگر به عنوان فروشنده در حال نگارش قولنامه فروش خودرو هستید، به هیچ عنوان خودروی خود را قبل از تعویض پلاک در اختیار خریدار قرار ندهید. در صورت داشتن دسته چک نیز تمامی مشخصات آن را در قولنامه درج کنید.

 تاریخ حضور در دفتر اسناد رسمی و یا تعویض پلاک

 در قولنامه خودرو تاریخ دقیق حضور در دفتر اسناد رسمی و یا مرکز تعویض پلاک را مشخص نمایید. همچنین شرایط عدم حضور را نیز در آن قید کنید.

شرایط عدم پرداخت ثمن معامله

 بهتر است در ابتدا به طور واضح شرایط عدم پرداخت ثمن معامله را در قولنامه مشخص کنید. ثمن معامله هزینه ای است که خریدار باید به فروشنده بپردازد. شرایط عدم پرداخت ثمن معامله را در نظر بگیرید. تاریخی را نیز برای فسخ معامله در نظر بگیرید. همچنین مبلغی را به عنوان جریمه عدم انجام تعهد در صورت فسخ معامله مشخص کنید.

نکات مهم نوشتن قولنامه فروش خودرو

در هنگام نوشتن قولنامه فروش خودرو باید به ۱۲ مورد مهم توجه کنید. با رعایت تمامی این نکات می‌ توانید از اعتبار قولنامه نوشته شده اطمینان لازم را داشته باشید. قولنامه فروش خودرو چه به صورت دستی و یا اینکه از طریق بنگاه ثبت گردد، نیازمند توجه به نکات حقوقی می‌ باشد. در این صورت می‌ توانید یک معامله امن و بدون دردسر را تجربه کنید.

حال شاید سوال شود از کجا باید دانست شخصی رشید هست یا خیر؟

از لحاظ قانونی سن خاصی برای احراز رشد اشخاص در نظر گرفته نشده است ولی نظام دادرسی ایران سن ۱۸ سالگی را اماره و سن رشد تلقی کرده است. بدین معنا هرکسی که سن ۱۸ سالگی را رد کرده باشد رشید محسوب میشود مگر اینکه عدم رشد او ثابت گردد. شخصی هم که به سن ۱۸ سالگی نرسیده باشد غیر رشید فرض میگردد مگر اینکه رشدش ثابت گردد.لذا افراد بالغ کمتر از ۱۸ سال حق طرح دعوا و دفاع را در دعاوی غیرمالی دارند اما در دعاوی مالی حق اقامه دعوا و دفاع ندارند؛ مگر اینکه از دادگاه حکم رشد بگیرند که در اینصورت میتوانند در دعاوی مالی اقامه دعوی یا دفاع نمایند.

 افراد بعد از ۱۸ سالگی شخصا میتوانند در امور مالی و غیر مالی اقامه دعوی نموده یا دفاع نمایند و نیازی به دخالت ولی قهری یا قیم نیست.

 ولی گاهی هم ممکن است فرد سن ۱۸ سالگی را رد کرده باشد ولی به دلیل اینکه هم چنان سفیه است حکم حجر وی صادر گردیده باشد که در اینصورت حق اقامه دعوی در امور مالی و هم چنین حق دفاع در قبال دعاوی مالی را ندارند. اقامه دعوی و دفاع باید به وسیله ولی قهری یا قیم یا نماینده آن ها صورت بگیرد.

سفیه یا غیر رشید :

شخصی است که بالغ و عاقل هست ولی در امور مالی خود قدرت ی و انتخاب ندارد افراد سفیه یا غیر رشید حق اقامه دعوی و دفاع در قبال دعاوی مطروحه را دارند لکن در امور مالی حق اقامه دعوی و دفاع ندارند بلکه در دعاوی مالی اقامه دعوی یا دفاع باید به وسیله ولی یا قیم آن ها صورت گیرد.

صغیر

صغیر اعم از اینکه ممیز باشد یا غیر ممیز حق اقامه دعوی و دفاع در قبال دعوی علیه خود را ندارند فرقی نمیکند دعوی مالی باشد یا غیر مالی در این موارد اگر نیاز به طرح دعوی برای احقاق حق آنها یا دفاع در قبال دعاوی علیه آن ها باشد باید بوسیله ولی یا قیم به نمایندگی از سوی آن ها صورت گیرد.

صغیر (کودک)

 در حقوق مدنی صغیر به دو دسته تقسیم میشود :

 

1= صغیر ممیز : ممیز یعنی تشخیص دهنده بنابراین صغیر ممیز کسی هست که با اینکه به سن بلوغ نرسیده ولی کم و بیش میتواند سود و زیان خود را تشخیص دهد. ولی با این حال قانونگذار بنابر احتیاط اعمالی حقوقی او را به سه دسته صحیح، غیر نافذ و باطل تقسیم کرده است. در قانون سن خاصی برای صغیر ممیز یا صغیر غیر ممیز در نظر گرفته نشده است ولی با توجه به عرف و رویه قضائی میتوان سن ۷ تا ۱۰ سال را برای تشخیص صغیر ممیز از غیر ممیز در نظر گرفت.

 2=صغیر غیر ممیز:کودکی که به دلیل کمی سن قدرت تشخیص ندارد صغیر غیر ممیز میگویند. قانون فرض کرده چون صغیر غیر ممیز قصد و اراده ندارد کلیه اعمال حقوقی او را باطل دانسته حتی اگر صرفا به نفع او باشد. طبق قانون سن بلوغ در دختران ۹ سال تمام قمری و در پسران ۱۵ سال تمام قمری است.

در قانونن ایران، نماینده به چه کسی میگویند ؟

 در حقوق ایران نمایندگی به سه دسته تقسیم می‌شود:

 

.نماینده قانونی یا قهری : این نمایندگی را به این دلیل قانونی می‌گویند که قانون شخصی را نماینده می‌کند و به این دلیل آن را نمایندگی قهری می‌گویند که اراده طرفین برای نماینده شدن برای دیگری لازم نیست بلکه قانون به‌صورت قهری او را نماینده تعیین می‌کند نمایندگان قهری مثل پدر و جد پدری برای صغیر وزیر از وزارت‌خانه مدیرعامل شرکت از شرکت نماینده قانونی تلقی می‌شوند.

.نماینده قراردادی : شخصی به موجب قرارداد نماینده دیگری می‌شود مثل وکیل دادگستری که نماینده موکل خود محسوب می‌شود.

.نماینده قضایی : نماینده‌ای را که دادگاه به دستور قانون برای اصیل انتخاب می‌کند نمایندگی قضایی می‌گویند نمایندگی قیم از محجور نمایندگی امین از غایب مفقود الاثر یا نمایندگی مدیر تصفیه تاجر ورشکسته نمایندگی قضایی است.

قائم‌ مقام کیست ؟

قائم ‌مقام یعنی جانشین اصیل. قائم ‌مقام شخصی است که به دو جهت جانشین شخص اصیل می‌شود یا اصیل فوت کرده و ورثه او جانشین گردیده و در صدد اقامه دعوا و مطالبه حقوق متوفی هستند که میگویند قائم‌ مقام عام. یا اصیل حق خود را به شخص دیگری انتقال داده و شخصی که این حق به او منتقل شده‌است جانشین اصیل گردیده و اقامه دعوا نماید در این‌جا قائم ‌مقام خاص هست.

 

 مثال برای قائم‌ مقام عام ما تصور می‌کنیم شخصی بنام علی از محمد مقداری وجه طلب دارد علی فوت می‌کند در این حالت ورثه علی برای مطالبه طلب او از محمد اقامه‌ی دعوا می‌نماید دراین‌صورت ما وراث را قائم ‌مقام اصیل یعنی علی می‌دانیم.

 

 مثال برای قائم ‌مقام خاص یا منتقل الیه فرض کنید شخص الف خانه خود را به شخص ب می‌فروشد و شخص ب هم با قرارداد عادی این خانه را به شخص ج می‌فروشد این‌جا شخص ج بخواهد سند خانه مزبور را مطالبه نماید باید به قائم ‌مقامی شخص برعلیه شخص الف اقدام به اقامه دعوا نماید .علت این‌که ورثه قائم ‌مقام عام هستند و منتقل الیه قائم‌مقام خاص این است اگر شخصی فوت کند ورثه جانشین و قائم‌مقام تمام حقوق و تکالیف متوفی می‌شود. ولی اگر همین شخص مالی را به دیگری انتقال دهد منتقل الیه فقط درخصوص همان موضوع معامله که به وی انتقال یافته است جانشین حقوق و تکالیف شخص متصرف می‌شود نه تمام حقوق و تکالیف.

 

 

 

این احتمال وجود دارد که شخصی نه فوت کرده نه حق خود را به دیگری انتقال داد ولی به دو دلیل شخص دیگری را به‌جای خود برای دادرسی به دادگاه می‌فرستد:

 

 

 

1= یا قانون اجازه نمی‌دهد که این شخص اقامه‌ی دعوا نماید مثلاً محجور باشد یا ورشکست .

2= یا خود اصیل به هر دلیلی نمی‌خواهد در دادرسی شرکت نمایند و شخص دیگری را به‌جای خود به دادگاه می‌فرستد مثل وکیل دادگستری.

 

 

 نماینده هیچ نفع مستقیمی در دعوا ندارد بلکه مشروعیت حضور او در دادرسی ناشی از اذنی است که از اصیل گرفته است. نماینده فقط مأذون است که در دادرسی شرکت داشته و از حقوق اصیل دفاع کند. ولی آثار دعوا در هر حال بر روی اصیل بار خواهد شد لازم به ذکر است فرق بین نماینده و قائم‌مقام در این است که قائم ‌مقام در دعوا به طور مستقیم ذی‌نفع بوده اما برای نماینده هیچ نفعی وجود ندارد و او برای نفع دیگران می‌جنگد.

داشتن سمت

سومین شرط اقامه دعوا داشتن سمت است اگر حق کسی ضایع شده باشد و این شخص بخواهد دادخواهی نموده و حق خود را مطالبه نماید، این شخص باید یا خودش اقامه‌ی دعوا کرده و حق خود را مطالبه نماید که دراین‌صورت گفته می‌شود اصیل اقامه‌ ی دعوا کرده یا از طریق نماینده یا قائم ‌مقام خود اقدام به طرح دعوا نماید.